Đặt ra mục tiêu giành tới 30 suất tham dự Thế vận hội, nhưng đến thời điểm hiện tại, Việt Nam mới có được hai gương mặt chắc chắn nhất là Quý Phước và Tiến Minh, còn lại vẫn chủ yếu trông chờ vào may rủi. Còn chưa đầy 1 năm nữa để thể thao Việt Nam (TTVN) nỗ lực hết mình, nhưng rõ ràng là cơ hội đang ngày một thu hẹp lại.

Nhìn đâu cũng thấy lo

Ngay khi Hoàng Quý Phước bất ngờ có tấm vé đầu tiên tham dự Olympic 2012, TTK UB Olympic Việt Nam Hoàng Vĩnh Giang đã khẳng định, TTVN hoàn toàn đủ khả năng hoàn thành chỉ tiêu đề ra. “Tôi lạc quan về số lượng 30 VĐV vượt qua vòng loại Olympic. Chính xác là theo tính toán của tôi, sẽ có khoảng 26 VĐV. Tổng cục TDTT đã đăng ký chỉ tiêu giành 20 suất tới Olympic London 2012 bằng vé chính thức, nhưng trong Chiến lược phát triển TTVN đến năm 2020, số lượng này được nâng lên thành 30 VĐV”, ông Giang cho biết.

Tính toán là vậy, thế nhưng, đếm đi đếm lại, những suất có “cửa” nhất cũng chỉ khoảng vài gương mặt. Cụ thể, điền kinh là 2 VĐV, cầu lông 1 VĐV, vật nữ 1 VĐV, taekwondo 1 VĐV. Ngoài ra, những môn khác cũng có thể có suất tham dự như: đấu kiếm, bắn súng, cử tạ, judo, bóng bàn, boxing (mỗi bộ môn 1 suất). Tuy nhiên, ngoài trừ bơi lội và cầu lông đã chắc chắn thì tất cả những môn trên đều tính trên phương án 50-50. Chẳng hạn như bắn súng có thể có, nhưng sau 2 vòng loại liên tiếp tại Hàn Quốc và Mỹ, thành tích cao nhất cũng chỉ là xếp thứ 5. Hiện tại đội tuyển bắn súng chỉ còn lại 1 giải duy nhất vào đầu năm sau để giành vé tham dự Thế vận hội. Tương tự là taekwondo, cử tạ... cũng chỉ còn lại 1 giải để có thể giành vé. Judo đang ngày một cạn hy vọng. Đội tuyển vật cũng vừa thất bại nặng nề tại giải vật tự do-cổ điển vô địch thế giới diễn ra tại Thổ Nhĩ Kỳ. Hai niềm hy vọng của điền kinh là Vũ Thị Hương và Trương Thanh Hằng để lại nỗi lo lớn sau khi không giành được vé vượt qua vòng loại theo kế hoạch từ đầu.

Lê Quý Phước là số ít gương mặt đạt chuẩn tham dự Olympic.

Có quá ít gương mặt có thể chắc chắn giành suất, nhưng UB Olympic vẫn đưa ra tới 30 gương mặt thì kể cũng thiếu cơ sở thật. Thậm chí, mục tiêu của UB Olympic Việt Nam đang bị ảnh hưởng nghiêm trọng khi gần đây, “phong trào” bỏ tuyển cùng phong độ thiếu ổn định của các VĐV đang ngày một xuất hiện. Ngọc Tú (judo) thua sớm tại Nga, Hoài Thu (taekwondo), Hữu Việt (bơi), Kiến Quốc (bóng bàn) cũng đang gặp những vấn đề khác nhau về chấn thương. Trong khi đó, cơ hội để các VĐV trẻ như: Kim Tuấn (cử tạ), Vũ Thị Trang, Hoàng Hải (cầu lông), Hà Minh Thành (bắn súng)... là không nhiều, khi mà sân chơi Olympic là vô cùng khốc liệt và không dễ giành được thành tích.

TTVN đang đi xuống trông thấy. Điều này không chỉ nhìn thấy từ khía cạnh thành tích thời gian qua của các VĐV, mà còn từ thực tế xin chia tay ĐT của hàng chục gương mặt sáng giá, cùng với đó là một chiến lược thiếu bài bản. Xem ra chỉ tiêu 30 suất tham dự Olympic 2012 mà UB Olympic đưa ra có lẽ phải có sự điều chỉnh lại để phù hợp hơn với thực tiễn.

Chỉ biết hy vọng

Ông Nguyễn Hồng Minh (nguyên Vụ trưởng Vụ thể thao thành tích cao) nhận xét: “Đó là bản kế hoạch tốt song lại… khó khả thi. Bản kế hoạch được làm khá tỉ mỉ, với những chỉ tiêu, biện pháp cụ thể nhưng đáng tiếc, cơ sở để hoàn thành nó lại không có trên thực tế”. Theo ông Minh, những VĐV có khả năng góp mặt tại Thế vận hội mùa hè năm sau mới chỉ dừng lại ở hy vọng, còn việc thành hiện thực hay không còn phải tùy vào thực lực của mỗi người. Điều đáng nói ở đây là việc chuẩn bị cho các giải đấu quốc tế, lẽ ra cần phải lên kế hoạch kỹ lưỡng, nghiêm túc thì trên thực tế, công tác này lại bị coi nhẹ và qua loa. Nếu như ở các quốc gia khác, quá trình chuẩn bị cho các giải đấu quan trọng như Asian Games hay Olympic tối thiểu kéo dài từ 4-8 năm. Còn với Việt Nam vẫn tồn tại thực trạng “nước đến chân mới chịu nhảy”. Cụ thể, Asian Games 2010 đã khép lại gần một năm nhưng thực tế là chưa một ai nghĩ đến việc chuẩn bị cho Đại hội thể thao châu Á 2014, rồi việc mùa hè năm sau Olympic 2012 sẽ diễn ra, nhưng phải đến đầu năm 2011, lãnh đạo Tổng cục TDTT mới rục rịch lên kế hoạch chuẩn bị… Chừng đó, đủ khẳng định sự thờ ơ trong công tác chuẩn bị, một khâu đặc biệt quan trọng quyết định đến thành công của mỗi giải đấu.

Những gương mặt tiêu biểu của TTVN ở thời điểm hiện tại như Tiến Minh, Hoài Thu, Vũ Thị Hương, Đoàn Kiến Quốc, Nguyễn Hoàng Ngân… đều là “sản phẩm” của quá trình đào tạo của 8-10 năm trước. Đáng nói hơn, trong khi tất cả đều đã qua thời kỳ đỉnh cao nhưng những gương mặt đủ sức nối bước họ vẫn chưa thấy đâu. Chỉ tiêu giành 30 suất tham dự Olympic bằng cửa chính xem ra đang trở nên xa vời.

Bài và ảnh: Anh Chi