Ngày 14/10, Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) công bố dự báo kinh tế toàn cầu trung tính, song các diễn biến thực tế đã thay đổi nhanh chóng. Cùng ngày, Mỹ bắt đầu áp thuế mới với gỗ, nội thất và tủ bếp nhập khẩu, trong khi cả Mỹ và Trung Quốc đồng thời áp phí cảng cao hơn với các tàu của nhau. Trước đó, Trung Quốc siết mạnh xuất khẩu đất hiếm và vật liệu cho pin xe điện – lĩnh vực then chốt của công nghiệp công nghệ cao-làm dấy lên lo ngại về nguy cơ gián đoạn chuỗi cung ứng.

Các biện pháp trả đũa qua lại khiến thị trường biến động dữ dội. Dù Tổng thống Mỹ Donald Trump tạm dịu giọng sau khi thị trường chứng khoán Mỹ lao dốc, lời đe dọa tăng thêm 100% thuế với hàng Trung Quốc vẫn treo lơ lửng.

Các chuyên gia cảnh báo quan hệ Mỹ - Trung “biến động cực độ”, khiến các nước khác rơi vào thế kẹt. Ảnh hưởng từ cuộc chiến thương mại Mỹ - Trung đã lan sang toàn cầu, trong đó châu Âu chịu tác động từ hạn chế xuất khẩu kim loại của Trung Quốc, trong khi tàu chở hàng chế tạo tại Trung Quốc bị Mỹ đánh thuế khi cập cảng. Liên minh châu Âu (EU), Canada , Brazil và Mexico cũng áp thuế bảo hộ ngành thép nội địa. Tại Anh, ngành thép chịu cú sốc mới khi EU áp thuế 50% với thép nhập khẩu, phần nào để củng cố vị thế thương lượng với Mỹ.

Trong khi đó, Mexico, Ấn Độ và nhiều nước khác đang chịu sức ép phải “chọn phe” giữa hai siêu cường.

Giới chuyên gia nhận định dù kinh tế toàn cầu vẫn gắn kết, xu thế bảo hộ và dịch chuyển trọng tâm sang châu Á đang định hình lại trật tự thương mại thế giới, trong bối cảnh bất định ngày càng gia tăng.