Hội thảo có sự tham dự của lãnh đạo Bộ Tư pháp, Bộ Nông nghiệp và Môi trường, lãnh đạo các địa phương, các chuyên gia, nhà khoa học uy tín, các nhà kinh tế, đại diện các hiệp hội nghề nghiệp, cộng đồng doanh nghiệp, tổ chức hành nghề luật sư… Hội thảo được tổ chức theo hình thức trực tiếp kết hợp trực tuyến với 34 địa phương trên cả nước, phát trực tuyến trên nền tảng Cổng Pháp luật quốc gia (phapluat.gov.vn).

Theo Thứ trưởng Bộ Tư pháp Nguyễn Thanh Ngọc, Luật Đất đai năm 2024 có hiệu lực từ ngày 1/8/2024, đã có những bước tiến quan trọng như đổi mới cơ chế quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất theo hướng đồng bộ, thống nhất với quy hoạch tổng thể quốc gia và quy hoạch ngành, lĩnh vực; hoàn thiện quy định về thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ, tái định cư, bảo đảm hài hòa lợi ích Nhà nước, người dân và doanh nghiệp; bổ sung cơ chế định giá đất tiệm cận giá thị trường, minh bạch và công khai; đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính, ứng dụng công nghệ số trong quản lý đất đai...

Những nội dung đổi mới trên được kỳ vọng sẽ khắc phục căn bản những bất cập kéo dài, tạo hành lang pháp lý vững chắc cho phát triển kinh tế xã hội, củng cố niềm tin của nhân dân và cộng đồng doanh nghiệp. Tuy nhiên, thực tiễn tổ chức thi hành pháp luật đất đai thời gian qua cho thấy vẫn còn nhiều vấn đề tồn tại, hạn chế phát sinh.

Cụ thể, hệ thống quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất theo quy định của Luật Đất đai hiện nay chưa phù hợp với mô hình tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp; cơ chế định giá đất đã có nhiều đổi mới nhưng thực tiễn vẫn còn bất cập; có tình trạng bảng giá đất được điều chỉnh tăng cao ở một số địa phương để tiệm cận thị trường dẫn tới nhiều hệ quả: nghĩa vụ tài chính về đất của doanh nghiệp, người dân tăng đột biến; chi phí bồi thường, giải phóng mặt bằng đội lên; nhiều dự án đình trệ vì chi phí vượt khả năng của nhà đầu tư; đồng thời làm gia tăng khiếu kiện, phản ứng xã hội; hệ thống pháp luật hiện nay vẫn đang tiếp tục điều chỉnh, thay đổi ở nhiều lĩnh vực, dẫn đến thiếu đồng bộ tại thời điểm áp dụng như: Luật Đấu giá tài sản, Luật Quy hoạch đô thị và nông thôn, Luật Đấu thầu...

Bên cạnh đó, việc tổ chức thi hành pháp luật về đất đai tại một số địa phương còn gặp khó khăn, nhất là trong giai đoạn chuyển tiếp giữa luật cũ và luật mới. Đặc biệt, nhiều dự án đầu tư sử dụng đất triển khai qua nhiều giai đoạn pháp lý khác nhau nhưng thiếu quy định chuyển tiếp rõ ràng, gây lúng túng cho địa phương trong xử lý hồ sơ và triển khai dự án. Ngoài ra, nhiều quy định mới của Luật Đất đai 2024 cần được hướng dẫn chi tiết, cụ thể để bảo đảm khả năng thi hành, tránh khoảng trống pháp lý trong quá trình thực hiện…

Theo bà Đoàn Thị Thanh Mỹ, Phó Cục trưởng Cục Đất đai, Bộ Nông nghiệp và Môi trường (NNMT), trong 9 tháng năm 2025, thực hiện chủ trương sắp xếp đơn vị hành chính các cấp và xây dựng mô hình tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp, Bộ NNMT đã tổ chức triển khai rà soát các quy định của Luật Đất đai năm 2024 và các văn bản quy định chi tiết, hướng dẫn thi hành Luật, đồng thời kịp thời đề xuất Chính phủ ban hành Nghị định số 151/2025/NĐ-CP ngày 12/6/2025 của Chính phủ quy định về phân định thẩm quyền của chính quyền địa phương 2 cấp, phân quyền, phân cấp trong lĩnh vực đất đai (được tiếp tục sửa đổi, bổ sung tại Nghị định số 226/2025/NĐ-CP ngày 15/8/2025 của Chính phủ).

Theo đó, có một số khó khăn, vướng mắc đã được tháo gỡ thuộc thẩm quyền của Chính phủ gồm: Giá đất; bồi thường, hỗ trợ, tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất; đăng ký, cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất; về quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất; về đất trồng lúa, đất rừng; về thủ tục hành chính trong lĩnh vực đất đai. Đồng thời, Bộ NNMT đã ban hành Thông tư số 23/2025/TT-BNNMT quy định phân cấp, phân định thẩm quyền quản lý nhà nước trong lĩnh vực đất đai.

Hiện nay, trong quá trình soạn thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Đất đai năm 2024, Bộ NNMT tiếp tục cập nhật các vấn đề vướng mắc, khó khăn trong thực hiện mô hình tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp trong lĩnh vực đất đai để đề xuất sửa đổi.

Tại hội thảo, các đại biểu đã trao đổi, đóng góp ý kiến, đề xuất, kiến nghị sôi nổi, nhằm nhận diện những điểm nghẽn về chính sách, thể chế và khó khăn vướng mắc trong quá trình tổ chức thi hành pháp luật về đất đai, từ đó tìm kiếm, lựa chọn các giải pháp mang tính đột phá, bảo đảm cho pháp luật đất đai ngày càng được hoàn thiện, đồng bộ, thông suốt, khả thi, hiệu lực, hiệu quả. Những ý kiến đóng góp tại hội thảo sẽ được Hội đồng phối hợp, phổ biến, giáo dục pháp luật Trung ương tổng hợp, báo cáo Chính phủ để sửa đổi, bổ sung Luật Đất đai năm 2024 trong thời gian tới.

Hội thảo cũng chính là một bước cụ thể hóa tinh thần chỉ đạo của Tổng Bí thư Tô Lâm tại buổi làm việc ngày 18/9/2025 với Ban Thường vụ Đảng ủy Chính phủ về các định hướng lớn trong việc sửa đổi, hoàn thiện Luật Đất đai. Trong đó, Tổng Bí thư nhấn mạnh việc nhận diện, khơi thông các điểm nghẽn và giải pháp đột phá trong lĩnh vực này.