Hiện nay, đồng bào dân tộc thiểu số (DTTS) của tỉnh Thái Nguyên sinh sống chủ yếu ở 5 huyện miền núi, vùng cao; với dân số là 384.379 người, chiếm 29,87% dân số toàn tỉnh. Giai đoạn 2021 - 2025, tỉnh có 110 xã, thị trấn vùng DTTS và miền núi theo trình độ phát triển, gồm 84 xã khu vực I, 12 xã khu vực II và 14 xã khu vực III.

Chín tháng đầu năm 2021, công tác dân tộc và các chương trình, dự án, chính sách dân tộc được triển khai trên địa bàn tỉnh Thái Nguyên tiếp tục phát huy hiệu quả góp phần quan trọng trong việc phát triển bền vững của tỉnh; nâng cao đời sống vật chất, tinh thần của đồng bào. Vai trò của người có uy tín tiếp tục được các cấp, các ngành quan tâm, chú trọng và phát huy, góp phần xây dựng khối đại đoàn kết các dân tộc.

Trong điều kiện khó khăn chung do ảnh hưởng của dịch CCOVID-19, đời sống của đồng bào vùng DTTS vẫn được đảm bảo và duy trì ổn định; giáo dục, y tế được quan tâm; tình hình an ninh trật tự, an toàn xã hội vùng đồng bào DTTS được giữ vững.

Tại cuộc họp, Ban Dân tộc tỉnh Thái Nguyên đã đề nghị UBDT tăng cường đẩy mạnh hợp tác quốc tế, thu hút nguồn vốn ODA hỗ trợ cho vùng DTTS và miền núi của tỉnh Thái Nguyên; quan tâm, tạo điều kiện xây dựng Trung tâm ươm tạo, hỗ trợ khởi nghiệp và khởi sự kinh doanh vùng đồng bào DTTS và miền núi; xem xét, lựa chọn, phê duyệt một số nhiệm vụ khoa học và công nghệ và đề nghị UBDT sớm trình Chính phủ ban hành Danh mục các dân tộc Việt Nam.

Đại diện các sở, ngành của tỉnh Thái Nguyên đã có kiến nghị, đề xuất liên quan đến một số nội dung như: quan tâm mức hỗ trợ cho các em học sinh DTTS đang học tập tại các trường nội trú; chú trọng công tác bảo tồn và phát huy bản sắc văn hóa các DTTS; sớm phân bổ kinh phí và đảm bảo nguồn lực, tạo cơ chế để các địa phương chủ động lồng ghép nguồn lực triển khai hiệu quả Chương trình MTQG...

Bộ trưởng, Chủ nhiệm UBDT Hầu A Lềnh  ghi nhận và đánh giá cao sự chủ động trong triển khai các chính sách dân tộc của tỉnh Thái Nguyên. Là tỉnh có sự phát triển KTXH nổi bật trong các tỉnh trung du và miền núi phía Bắc, tỉnh Thái Nguyên đã có sự quan tâm thỏa đáng, hài hòa cho các khu vực kém phát triển trong điều kiện của tỉnh. Việc triển khai các chính sách, giải quyết khó khăn cho vùng DTTS được tỉnh đặc biệt quan tâm. Ngoài nguồn lực từ Trung ương, tỉnh đã bố trí cân đối ngân sách địa phương để triển khai có hiệu quả các chính sách dân tộc. Tuy nhiên, vùng DTTS còn có những khó khăn nhất định về điều kiện cơ sở hạ tầng, với tỷ lệ hộ nghèo cao, cần phải có những giải pháp căn cơ, quyết liệt hơn.

Hiện nay, tỉnh Thái Nguyên có 6 trường phổ thông dân tộc nội trú (1 trường cấp THPT với 543 học sinh, 5 trường cấp THCS với 1.790 học sinh) và 10 trường phổ thông dân tộc bán trú với 1.993 học sinh. Như vậy, tỷ lệ học sinh THCS được tiếp tục học THPT đang rất thấp. Thái Nguyên là trung tâm của vùng, cần được ưu tiên để đào tạo nguồn nhân lực người DTTS chất lượng cao cho tỉnh và cho toàn vùng.

Bộ trưởng, Chủ nhiệm UBDT Hầu A Lềnh đề nghị cần xây dựng chính sách, đổi mới mô hình để nâng cao cơ hội tiếp cận bình đẳng trong giáo dục cho các em học sinh DTTS. Tiếp tục quan tâm, đầu tư mở rộng hệ thống trường phổ thông dân tộc nội trú, có chính sách cụ thể để nâng cao tỷ lệ học sinh THCS được tiếp tục học THPT.

Bộ trưởng, Chủ nhiệm Hầu A Lềnh cho rằng, trong phát triển KTXH, cần làm tốt 3 trụ cột là tăng thu nhập cho người dân, giảm nghèo bền vững, nâng cao mức an sinh xã hội; phát triển nguồn nhân lực, trong tâm là công tác đào tạo; chăm sóc sức khỏe người dân, công tác y tế, bảo tồn, giữ gìn bản sắc văn hóa...

Trong công tác nắm bắt tình hình vùng DTTS, để thể hiện rõ vai trò, Bộ trưởng, Chủ nhiệm đề nghị Ban Dân tộc tỉnh cần triển khai nhiều giải pháp, đặc biệt coi trọng công tác phối hợp chặt chẽ với các sở, ban, ngành để kịp thời đề xuất với các cấp có thẩm quyền, triển khai chính sách hỗ trợ đồng bào. Cần triển khai hiệu quả các chính sách để phát huy vai trò của đội ngũ người có uy tín.

Để chuẩn bị tốt nhất cho việc triển khai Chương trình MTQG, Bộ trưởng, Chủ nhiệm UBDT đề nghị Tỉnh ủy tỉnh Thái Nguyên có Nghị quyết chuyên đề, phân công các sở, ban, ngành được giao chủ trì triển khai các dự án cần rà soát kỹ đối tượng, địa bàn, làm tốt công tác chuẩn bị đầu tư; xây dựng giải pháp, cơ chế để lồng ghép hiệu quả các nguồn lực. Đề nghị Tỉnh ủy, UBND tỉnh quan tâm, các sở, ngành chung tay phối hợp với Ban Dân tộc để đảm bảo mục tiêu, tiến độ thực hiện Chương trình MTQG.