Nhận được thông tin, Trung tâm Bảo tồn Di sản văn hoá thế giới Hội An và các lực lượng chức năng đã đến bảo vệ hiện trường, xác minh nguồn gốc con tàu.
 
Theo người dân địa phương, con tàu này từng được phát hiện lần đầu vào năm 2023. Sau cơn bão số 13 vừa qua, lớp cát phủ trên bãi biển bị cuốn đi đáng kể. Khi nước rút, tàu hiện lên với hình hài rõ nét nhất từ trước đến nay. Vị trí phát hiện tàu nằm sát bờ biển với đất liền đoạn cách UBND phường Cẩm An (cũ) chừng 400m hướng lên biển An Bàng. Phần khung gỗ ôm quanh thân nổi lên mặt cát tạo hình bao quanh thân tàu.
 
Năm 2024, Trung tâm Bảo tồn di sản văn hóa thế giới Hội An phối hợp chuyên gia đến từ Trường Đại học Khoa học xã hội và Nhân văn (Đại học Quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh) nghiên cứu về con tàu bị đắm trên. Kết quả báo cáo cho biết con tàu gỗ bị đắm có kích thước lớn, cấu trúc mạnh mẽ, kết hợp giữa truyền thống đóng tàu Đông Nam Á với Trung Quốc.
 
Tàu được làm từ gỗ bằng lăng, kiền kiền tại Đông Nam Á và gỗ thông từ Trung Quốc; dùng chất xảm trét ngăn chặn sự xâm nhập của nước biển. Những đặc điểm quan trọng này cho phép tàu thực hiện những chuyến hải trình dài ngày như hoạt động thương mại trên biển hoặc thậm chí hải chiến. Các nhà khoa học nhận định nhiều khả năng con tàu đắm có chiều dài hơn 17,8m, khoảng 12 khoang. Đến nay, tuy chưa có kết quả xác định niên đại tuyệt đối, nhưng các dữ kiện cho thấy khả năng cao con tàu đắm có niên đại giữa cuối thế kỷ XIV đến thế kỷ XVI.
 
Đáng chú ý, các nhà khoa học nhận định, con tàu đắm ở Hội An có thể là một bảo vật tàu cổ vì được phát hiện trong trạng thái gần như nguyên vẹn. Nhờ may mắn của lịch sử mà con tàu gỗ còn giữ được cấu trúc khá nguyên vẹn mà rất nhiều con tàu truyền thống ở Biển Đông, Đông Nam Á và ở Trung Quốc được phát hiện không có may mắn này.
 
Sự tồn tại của tàu đắm không chỉ là minh chứng cho lịch sử hàng hải sôi động trước khi tiếp xúc với hàng hải phương Tây, mà còn là "bảo vật" tàu cổ cực kỳ hiếm hoi đến nay còn được nguyên vẹn nhất ở Việt Nam, Đông Nam Á và Đông Á", báo cáo nêu.
 
Sau báo cáo này, cơ quan chuyên môn đề xuất có giải pháp bảo vệ hiện trường, lập kế hoạch khai quật để tiếp tục nghiên cứu. Tuy nhiên, khi công việc đang được xúc tiến thì cát lại vùi lấp vị trí nơi con tàu khiến mọi thứ mất dấu khoảng nửa năm qua.
 
Trước đó, Trung tâm Quản lý bảo tồn di sản văn hóa Hội An đã đề xuất lập kế hoạch, giải pháp chi tiết cho công tác khai quật và bảo tồn con tàu cùng các hiện vật thu thập được nhằm đảm bảo tính nguyên vẹn.