03:10 13/03/2019

Tại sao có nhận định trái ngược về độ an toàn của Boeing 737 Max 8?

Vụ tai nạn chết người thứ hai liên quan tới máy bay Boeing 737 Max 8 trong vòng chưa đầy 6 tháng qua đã đặt ra một câu hỏi: Dòng máy bay này có còn an toàn? 

Nhiều hãng đình chỉ Boeing 737 Max 8

Sau khi máy bay Boeing 737 Max 8 của hãng hàng không Ethiopian Airlines rơi khiến 157 người chết, chuyên gia an toàn hàng không và nhà quản lý ngành này khắp thế giới đang bị chia rẽ sâu sắc.

Ông David Soucie, cựu thanh tra an toàn Cơ quan Hàng không liên bang Mỹ (FAA), nhận định trên CNN: “Tôi chưa bao giờ nói rằng bay một dòng máy bay cụ thể nào đó là không an toàn, nhưng trong trường hợp này, tôi sẽ phải nói như vậy. Tôi sẽ theo dõi loại máy bay đó. Tôi rất tiếc phải nói vậy”.
Ông Soucie cho biết ông sẽ không lên một chiếc Boeing 737 Max 8 trong thời gian hiện nay vì không có đủ thông tin.

Chú thích ảnh
Máy bay Boeing 737 Max 8. Ảnh: AFP/TTXVN

Sau khi máy bay của hãng hàng không Lion Air rơi gần Jakarta, Indonesia tháng 10/2018, hãng Boeing đã ra thông báo và khuyến nghị mọi phi công huấn luyện để không lặp lại sai lầm trong vụ tai nạn trên. Tuy nhiên, huấn luyện là không bắt buộc. 

Nói về khuyến nghị trên, chuyên gia Soucie nói: “Về việc huấn luyện mà Boeing khuyến nghị sau vụ tai nạn của Lion Air, tôi không có cách nào biết liệu hãng hàng không mà tôi đang sử dụng dịch vụ hay viên phi công đang lái máy bay chở tôi đã huấn luyện hay chưa. Nếu có cách nào để tôi biết điều đó, thì tôi gần như chắc chắn sẽ lên máy bay đó”.

Một số máy bay Boeing 737 Max 8 đã bị tạm đình chỉ hoạt động. Cơ quan Hàng không Dân dụng Trung Quốc đã đình chỉ dòng máy bay này. Hãng Ethiopian Airlines và Cayman Airways đều ngừng khai thác Boeing 737 Max 8 để đề phòng sự cố. 

Chú thích ảnh
Máy bay Boeing 737 Max 8 tại nhà máy của Boeing ở Renton, Washington, Mỹ, ngày 13/3/2018. Ảnh: AFP/TTXVN

Singapore cũng vừa thông báo giới chức hàng không Singapore đã ra thông báo tạm thời đình chỉ toàn bộ hoạt động của máy bay Boeing 737 Max 8 bắt đầu từ 14 giờ ngày 12/3 (giờ địa phương). Tới nay, quyết định của Singapore là cứng rắn nhất.

Ngoài Singapore, các nước sau đã thông báo đình chỉ bay Boeing 737 Max 8: Trung Quốc, Hàn Quốc, Indonesia, Australia và Mông Cổ. Ngoài ra, có thể kể tên một số hãng hàng không cấm máy bay 737 Max 8 như sau: Aeromexico, Cayman Airways, Comair Airways, Aerolíneas Argentinas, trong khi nhiều hãng hàng không khác cũng đang xem xét quyết định tương tự.

Thượng nghị sĩ Mỹ Richard Blumenthal cũng đã kêu gọi giới chức nước này đình chỉ toàn bộ máy bay 737 Max 8. Ông nói: “Những máy bay này phải bị đình chỉ ngay lập tức và các hãng hàng không cần làm việc cật lực để giảm thiểu gián đoạn và phục vụ hành khách bị ảnh hưởng”.

FAA vẫn tin vào an toàn của Boeing 737 Max 8

Trái với nhận định của chuyên gia và động thái của một loạt hãng hàng không, tại Mỹ, sau một hồi cân nhắc, FAA ngày 12/3 lại tuyên bố dòng máy bay này vẫn an toàn và quyết định không đình chỉ bay Boeing 737 Max 8 tại Mỹ. 

Hãng hàng không Fiji cho biết sẽ tiếp tục sử dụng hai chiếc Boeing 737 Max 8 trong đội bay. Hãng hàng không quốc gia Fiji cho biết hoàn toàn tự tin vào an toàn bay của máy bay.

Hãng này tuyên bố: “Ngoài bộ huấn luyện bắt buộc dành cho Max 8 của nhà sản xuất, phi công và phi hành đoàn Boeing 737 của chúng tôi được huấn luyện mô phỏng và huấn luyện trên mặt đất gắt gao”.

Tổng cục Hàng không Dân dụng Ấn Độ (DGCA) ngày 12/3 cho biết sẽ không đình chỉ hoạt động của 737 Max 8 nhưng sẽ thực hiện một loạt biện pháp bảo trì và an toàn cho các hãng hàng không sử dụng loại máy bay này.

Chú thích ảnh
Biểu tượng Boeing tại văn phòng ở Arlington, Virginia, Mỹ. Ảnh: AFP/TTXVN

Về phần mình, sau vụ tai nạn của Lion Air, Boeing cho biết sẽ yêu cầu các hãng hàng không Mỹ nâng cấp phần mềm cho máy bay trong tháng tới.

Trong tuyên bố, Boeing nói: “Trong vài tháng qua, sau vụ chuyến bay 610 của Lion Air, Boeing đã triển khai nâng cấo phần mềm kiểm soát chuyến bay cho 737 Max nhằm làm cho chiếc máy bay vốn đã an toàn nay còn an toàn hơn. Boeing đang phối hợp chặt chẽ với FAA để triển khai, xây dựng kế hoạch và chứng nhận chất lượng nâng cấp phần mềm. Nó sẽ được triển khai trên toàn bộ máy bay 737 Max trong những tuần tới”.

Báo cáo sơ bộ cho thấy phi công lái máy bay của Lion Air đã chật vật với hệ thống an toàn. Nó được thiết kế nhằm ngăn chặn hệ thống ngừng hoạt động nhưng lại nhận dữ liệu sai. Chi tiết về hệ thống lại không có trong sách hướng dẫn về máy bay.

Còn sau vụ tai nạn của hãng Ethiopian Airlines, Tổng giám đốc điều hành Boeing, ông Dennis Muilenburg cho biết công ty đang hỗ trợ toàn diện khách hàng và cuộc điều tra, đồng thời hỗ trợ kỹ thuật theo yêu cầu và dưới sự chỉ đạo của Ban An toàn Giao thông quốc gia cũng như giới chức Ethiopia. 

Chú thích ảnh
Lực lượng cứu hộ khắc phục hậu quả vụ rơi máy bay thảm khốc của Hãng hàng không Ethiopian Airlines gần thị trấn Bishoftu, cách thủ đô Addis Ababa khoảng 45km ngày 11/3/2019. Ảnh: AFP/TTXVN

Máy bay chở khách phải trải qua quá trình đánh giá, thử nghiệm và rà soát ngặt nghèo trước khi hoạt động. Đó là lý do tại sao giới chức quản lý Mỹ lại hiếm khi ra lệnh ngừng hoạt động toàn bộ một mẫu máy bay chở khách.

Trường hợp gần đây nhất cũng đã xảy ra từ năm 1979. Khi đó, FAA đình chỉ hoạt động của máy bay DC-10 trong 37 ngày sau khi động cơ một chiếc bị hỏng trong quá trình cất cánh. Vụ việc khiến 271 người thiệt mạng. Lệnh đình chỉ được đưa ra sau khi nghiên cứu thêm cho thấy các máy bay khác cũng có lỗi tương tự.

Xem video hiện trường vụ rơi máy bay của Ethiopian Airlines (nguồn: Guardian)

Quyết định đình chỉ dòng 737 Max 8 của một số nước và hãng hàng không đã ảnh hưởng mạnh tới Boeing. Cổ phiếu của Boeing giảm 8% giá trị ngày 12/3. Các nhà đầu tư lo ngại về tương lai của dòng máy bay 737 và tương lai của Boeing.

Thùy Dương/Báo Tin tức