Một báo cáo mới của tổ chức phi lợi nhuận Oxfam cho thấy 10 tỷ phú giàu nhất nước Mỹ đã bổ sung thêm 698 tỷ USD vào khối tài sản của họ chỉ trong một năm qua. Phần lớn nhóm siêu giàu này là các lãnh đạo công nghệ hưởng lợi từ làn sóng bùng nổ của trí tuệ nhân tạo (AI), gồm đồng sáng lập Oracle Larry Ellison, nhà sáng lập Amazon Jeff Bezos, hai đồng sáng lập Google Larry Page và Sergey Brin, Giám đốc điều hành (CEO) Meta Mark Zuckerberg, CEO Nvidia Jensen Huang, cựu CEO Microsoft Steve Ballmer và nhà sáng lập Dell Michael Dell.

Tính trung bình, mỗi người trong nhóm 10 người giàu nhất nước Mỹ đã kiếm thêm 69,8 tỷ USD trong năm qua - gấp 833.631 lần thu nhập của một hộ gia đình điển hình tại Mỹ. Theo số liệu của Cục Thống kê Dân số Mỹ, thu nhập trung bình của mỗi hộ gia đình Mỹ chỉ đạt 83.730 USD/hộ vào năm 2024.

Trái ngược với sự giàu lên của giới tỷ phú, người lao động Mỹ đang phải xoay xở với mức lương ít ỏi. Theo báo cáo của Oxfam, hơn 40% dân số Mỹ - bao gồm gần 50% là trẻ em - hiện được xếp vào nhóm nghèo hoặc thu nhập thấp. Khoảng cách giàu nghèo tại Mỹ ngày càng trầm trọng. Trong giai đoạn 1989-2022, một hộ gia đình thuộc nhóm 1% giàu nhất nước Mỹ đã tích lũy lượng tài sản nhiều gấp 101 lần so với mức tăng trung bình của các hộ khác.

Hiện nay, nhóm 0,1% giàu nhất nước Mỹ nắm giữ 12,6% tổng tài sản và 24% giá trị thị trường chứng khoán, trong khi 50% dân số ở nhóm thu nhập thấp nhất chỉ sở hữu 1,1% tài sản. Phụ nữ và người da màu là những nhóm chịu ảnh hưởng nặng nề nhất từ bất bình đẳng tài sản. Tài sản trung bình của hộ gia đình do nam giới đứng đầu cao gấp 4 lần hộ do nữ giới làm chủ. Người da trắng có khối tài sản cao hơn 7,2 lần so với người da đen và 6,7 lần so với người gốc Mỹ Latinh. Dù chiếm 1/3 dân số Mỹ, các hộ gia đình da đen và Mỹ Latinh chỉ nắm 5,8% tổng tài sản quốc gia.

Oxfam cảnh báo khoảng cách giàu nghèo tại Mỹ có thể tiếp tục nới rộng trong những năm tới, do tác động từ chính sách thuế của chính quyền Tổng thống Trump, tình trạng thiếu việc làm và nguy cơ suy thoái kinh tế. Theo tổ chức này, chính quyền của Tổng thống Trump đang thúc đẩy những xu hướng bất bình đẳng tồi tệ nhất trong hơn 40 năm qua, với hàng loạt chính sách cắt giảm thuế cho người giàu, thu hẹp mạng lưới an sinh xã hội và giảm quyền lợi người lao động.

Đạo luật “One Big Beautiful Bill”, được ông Trump ký hồi tháng 7/2025, đã giúp giảm mạnh thuế cho nhóm 0,1% có thu nhập cao nhất. Dự kiến đến năm 2027, đạo luật này sẽ giúp giới siêu giàu tiết kiệm trung bình 311.000 USD tiền thuế, trong khi những người nghèo nhất - có thu nhập dưới 15.000 USD/năm - sẽ phải đóng thuế nhiều hơn.

Trong nhóm 10 nền kinh tế lớn nhất thuộc Tổ chức Hợp tác và Phát triển Kinh tế (OECD), Mỹ đứng thứ hai từ dưới lên về hiệu quả của hệ thống thuế trong việc thu hẹp bất bình đẳng, và là quốc gia có tỷ lệ nghèo tương đối cao nhất.

Dù Mỹ là quốc gia có nhiều tỷ phú nhất thế giới, phần lớn người dân không được hưởng lợi từ sự thịnh vượng đó. Nhà kinh tế trưởng của tổ chức xếp hạng tín nhiệm Moody’s, Mark Zandi, cho biết các hộ gia đình thu nhập thấp đang “bấu víu vào từng đồng tiền để sống sót” khi chi phí sinh hoạt tăng cao, việc làm tốt ngày càng khan hiếm, trong khi làn sóng sa thải lan rộng khiến tình hình tài chính của họ thêm bấp bênh.