Các cuộc đàm phán giữa Nga và chính phủ mới Syria rơi vào bế tắc, đe dọa vị thế quân sự của Moskva tại Trung Đông sau khi các thỏa thuận cũ bị đình chỉ.
Khi Syria thay đổi chính quyền, các thỏa thuận quân sự cũ bị đình chỉ, buộc Nga phải cân nhắc chiến lược mới để duy trì chỗ đứng tại khu vực Trung Đông (trong ảnh: Tàu sân bay Kuznetsov của Nga neo tại cảng Tartus của Syria). Ảnh: AFP/TTXVN
Theo hãng thông tấn TASS (Nga) và kênh truyền hình Al-Ikhbaria Syria, các cuộc đàm phán giữa Nga và chính phủ mới của Syria về số phận các căn cứ quân sự của Moskva tại quốc gia Trung Đông này đang gặp bế tắc. Bộ trưởng Ngoại giao của chính phủ chuyển tiếp Syria Asaad al-Shaibani tuyên bố rằng các thỏa thuận cũ về căn cứ quân sự do chế độ trước ký kết đã bị đình chỉ và hiện tại, chưa có thỏa thuận mới nào được ký kết.
Các thỏa thuận cũ bị đình chỉ
Cụ thể, quan hệ hợp tác song phương, bao gồm cả các vấn đề về hiện diện quân sự của Nga tại Syria, đang được chính phủ chuyển tiếp Syria xem xét lại. Syria đã tuyên bố đình chỉ các thỏa thuận được ký kết giữa Nga và chính quyền của Tổn thống Syria Bashar al-Assad trước đây.
TASS dẫn lời ông al-Shaibani nhấn mạnh rằng "sự khởi đầu của mối quan hệ với Nga diễn ra dần dần" và "không có thỏa thuận mới nào có hiệu lực" giữa hai nước tại thời điểm này.
"Đã có những thỏa thuận với chế độ trước, và dĩ nhiên, chúng tôi đã không chấp nhận chúng và chúng đã bị đình chỉ. Cho đến nay, chúng tôi vẫn chưa đạt được thỏa thuận mới nào. Tại thời điểm này, các căn cứ của Nga đang là chủ đề đàm phán, và vai trò của họ đang được xem xét lại", ông al-Shaibani nêu rõ.
Nga vận hành hai cơ sở quân sự tại Syria - căn cứ hậu cần hải quân Tartus và căn cứ không quân Hmeymim, nằm cách Latakia 20 km về phía Đông Nam. Căn cứ Tartus thời Liên Xô được thành lập năm 1971 theo một thỏa thuận song phương. Nga đã thành lập lực lượng đặc nhiệm không quân tại Syria vào ngày 30/9/2015 để hỗ trợ quân đội Syria chống lại tổ chức Nhà nước Hồi giáo (IS) tự xưng.
Đàm phán chưa đạt được kết quả
Các cuộc đàm phán về việc sửa đổi các thỏa thuận hiện có vẫn đang diễn ra, bao gồm cả chuyến thăm Moskva của Tổng thống lâm thời Syria Ahmed al-Sharaa vào ngày 15/10 vừa qua, nơi ông gặp Tổng thống Nga Vladimir Putin. Trong cuộc hội đàm này, nhà lãnh đạo Syria bày tỏ mong muốn "khởi động lại" quan hệ với Moskva.
Trước đó, Ngoại trưởng Nga Sergey Lavrov cho biết vào ngày 13/10 rằng Syria muốn duy trì các căn cứ quân sự của Nga tại nước này, nhưng có thể chuyển đổi mục đích sử dụng chúng cho các nhiệm vụ khác nhau trong bối cảnh thực tế mới.
Chính phủ mới của Syria cho biết sẵn sàng ký kết các thỏa thuận mới với Nga, nhưng chỉ trên cơ sở cùng có lợi. Ông al-Shaibani nhấn mạnh rằng trong lĩnh vực ngoại giao, chính phủ mới sẽ hành động có tính đến các quyền của nước này và sẽ không nhượng bộ. Chính phủ Syria mới cũng tuyên bố rằng "bồi thường, tái thiết và phục hồi" sẽ là chìa khóa để khôi phục niềm tin vào Nga.
Về định hướng đối ngoại, Syria đang tận dụng vị thế quốc tế của mình để củng cố quan hệ với Nga, Trung Quốc và châu Âu. Chính phủ Syria mới đang khôi phục quan hệ với Trung Quốc và các quan chức Syria sẽ có chuyến thăm chính thức đầu tiên tới Bắc Kinh vào tháng tới.