11:10 24/11/2025

Sự thật luôn đứng vững - ngay cả giữa dòng lũ dữ

Mỗi đợt thiên tai, lũ bão quét qua vùng nào đó trên mảnh đất hình chữ S, mỗi trái tim người Việt lại thắt lại theo từng dòng tin tức về sạt lở, chia cắt, cuốn trôi, mất mát… Nhưng cũng mỗi mùa thiên tai, mỗi người dân Việt Nam lại căm giận hơn bao giờ hết trước vấn nạn tin đồn, tin giả mà đằng sau đó có mưu đồ của các thế lực chống phá Đảng, Nhà nước với những câu chuyện bị xuyên tạc, bẻ cong, thổi phồng và phát tán với tốc độ không khác gì thác lũ.

Tuy nhiên, cũng với niềm tin và tinh thần đoàn kết vốn là truyền thống quý báu của dân tộc Việt Nam, mọi thiên tai rồi cũng qua đi, tin giả sẽ bị cuốn trôi và sự thật vẫn luôn mạnh mẽ và vững vàng trước mọi xuyên tạc, để điều còn lại sau mỗi đau thương, mất mát vẫn là niềm tin vào sự hồi sinh, niềm tin vào cam kết của Đảng và Nhà nước: "Không để ai bị bỏ lại phía sau!"…

Chú thích ảnh
Người dân xã Phong Liên 1 và Phong Liên 2, tỉnh Đắk Lắk nhận hàng cứu trợ từ trực thăng của Trung đoàn Không quân 917. Ảnh: TTXVN phát

Tin giả - dòng lũ của "thế lực đen" 

Trong những ngày cao điểm mưa lũ, mạng xã hội xuất hiện những nội dung, hình ảnh như một người phụ nữ ở Đắk Lắk "kể lể" ở Hoà Thịnh "người chết la liệt", "sập nhà chết 60 mạng người", "xác người nổi lềnh phềnh"; hay những dòng tin có xã "chết đến hàng nghìn người"; "chết nguyên cả một xóm"... Nhưng cho đến hôm nay, khi nước đã rút ở nhiều khu vực miền Trung, các lực lượng cứu trợ đã tiếp cận được những khu vực ngập lụt sâu rộng nhất, các đoàn cứu trợ của lực lượng tình nguyện xã hội vừa đi vừa livestream, các phóng viên báo chí chụp ảnh khắp nơi, nhưng tuyệt nhiên không có bất cứ một hình ảnh nào ghi nhận những căn nhà đổ sập vùi xác hàng chục người hay có hộ gia đình có tới 20 người thiệt mạng… như những tin đồn.

Có thể thấy, giữa lúc người dân miền Trung còn đang chơi vơi giữa dòng lũ đục ngầu, thì ở một nơi khác cũng đang xuất hiện một trận lũ khác, lạnh lùng và vô cảm đến tê người - dòng lũ của những tin đồn, tin giả, những câu chuyện bị bẻ cong, thổi phồng và phát tán với tốc độ không khác gì thác lũ để phục vụ cho mục đích đen tối chống phá Đảng và Nhà nước, chia rẽ niềm tin và tinh thần đoàn kết của người dân Việt Nam. 

Không một dòng xác minh, không một chứng cứ, nhưng dòng tin giả vẫn được đẩy đi cùng với những lời oán thán, trách móc, lên án Đảng, Nhà nước; lên án chính quyền bỏ mặc người dân; lên án việc phát triển thủy điện ồ ạt, thiếu kiểm soát đã đẩy người dân vào giữa dòng lũ dữ… Trong hỗn loạn còn xuất hiện cái gọi là "tiên tri thiên tai" với những đoạn video cắt ghép, nhào nặn, bẻ lái thành xuyên tạc, vu cáo, đẩy dư luận vào vòng xoáy bất định, gieo hoài nghi với chính quyền, đặc biệt là việc vận hành bộ máy chính quyền hai cấp… Thậm chí, có những luận điệu bịa đặt và xuyên tạc ngang ngược và phi lý đến mức cố tình lôi cả việc xả lũ của Trung Quốc, Lào, Campuchia vào giữa cơn lũ ở Việt Nam?!

Và rồi mục tiêu cuối cùng của tất cả những lời đồn ấy là một mục đích không hề giấu giếm: làm nhiễu loạn, làm sợ hãi, làm rạn vỡ tinh thần đoàn kết; làm người dân tin rằng họ đang bị bỏ rơi, rằng không còn ai bảo vệ họ, rằng mọi thứ đều nằm ngoài tầm tay. Đó là cách nhanh nhất để bẻ gãy sức mạnh của một cộng đồng đang đứng vững trước thiên tai.

Chú thích ảnh
Hàng trăm người dân gói bánh trong đêm tại phường Trảng Dài, tỉnh Đồng Nai để gửi đến bà con vùng lũ. Ảnh: Lê Xuân/TTXVN

Chỉ riêng tại Đắk Lắk trong những ngày qua, Phòng An ninh mạng và phòng chống tội phạm công nghệ cao Công an tỉnh Đắk Lắk đã phát hiện và xử lý 52 tài khoản Facebook, TikTok… đăng tải thông tin chưa kiểm chứng, sai sự thật về tình hình mưa lũ tại các xã phía đông của tỉnh Đắk Lắk.

Ngày 23/11, Bộ Công an phát cảnh báo về tình trạng tán phát các thông tin sai sự thật (đặc biệt là tin giả tạo bởi AI) liên quan đến mưa lũ miền Trung. Theo Bộ Công an, bên cạnh các thông tin tích cực, chia sẻ với khó khăn của bà con vùng lũ, những ngày qua, xuất hiện các đối tượng, thay vì đồng cảm, lại lợi dụng sự việc tán phát các thông tin sai sự thật, đặc biệt là tin giả tạo bởi AI với tần suất liên tục. Mục đích của các đối tượng là xuyên tạc, công kích chính quyền và lực lượng chức năng trong công tác khắc phục, xử lý. Một số khác lợi dụng tình hình bịa đặt thông tin hàng nghìn người thiệt mạng, hàng chục nghìn người chưa được ứng cứu để câu view, kêu gọi ủng hộ để trục lợi. Những tin giả này gây nhiễu loạn thông tin, phức tạp tình hình, gây hoang mang đối với người dân, đặc biệt là bà con vùng lũ lụt.

"Những thông tin này lan truyền rất nhanh, vượt xa khả năng tiếp cận của thông tin chính thống, làm ảnh hưởng trực tiếp đến nhận thức của người dân và gây khó khăn cho công tác chỉ đạo, điều hành của các lực lượng tại hiện trường", Bộ Công an nêu rõ.

Sự thật không thể phủ nhận

Chú thích ảnh
Phó Thủ tướng Thường trực Nguyễn Hòa Bình thăm hỏi người dân vùng lũ. Ảnh: Tuấn Anh/TTXVN

Không thể phủ nhận công tác ứng phó, cứu trợ mưa lũ ở miền Trung được triển khai đồng bộ, quyết liệt. Từ khi hình thái thời tiết cực đoan được dự báo, các cơ quan đã liên tục ra công điện, yêu cầu các địa phương kiểm tra điểm xung yếu, chuẩn bị sơ tán dân, rà soát hồ đập, bố trí lực lượng trực chiến... Khi lũ dâng nhanh, các đoàn công tác của Trung ương và địa phương lập tức có mặt tại để chỉ đạo, điều phối, hỗ trợ phương tiện và nhân lực. Lãnh đạo Đảng, Nhà nước, Chính phủ thường xuyên theo dõi sát tình hình, chỉ đạo quyết liệt các bộ, ngành và địa phương thực hiện kịp thời các phương án phòng ngừa, ứng phó với thiên tai và kịp thời có mặt tại những địa phương chịu thiệt hại nặng để kiểm tra, chỉ đạo công tác khắc phục, cứu trợ, hỗ trợ ổn định đời sống người dân.

Ngày 21/11, Bộ Chính trị đã có thông báo số 99-TB/TW chỉ đạo công tác khắc phục hậu quả do mưa lũ ở khu vực Trung Bộ. Bộ Chính trị, Ban Bí thư thành lập 5 đoàn công tác do các đồng chí lãnh đạo Đảng, Nhà nước đi kiểm tra, chỉ đạo, đôn đốc công tác khắc phục hậu quả mưa lũ tại một số địa phương. Bộ Chính trị cũng trực tiếp giao cho một số địa phương thực hiện nhiệm vụ trực tiếp hỗ trợ chi viện về lương thực, thực phẩm, quần áo, thuốc men, cán bộ y tế cho một số địa phương chịu thiệt hại nặng nhất do mưa lũ, trong đó giao Thành phố Hà Nội hỗ trợ tỉnh Gia Lai; Thành phố Hồ Chí Minh hỗ trợ tỉnh Khánh Hòa; thành phố Hải Phòng hỗ trợ tỉnh Đắk Lắk; tỉnh Quảng Ninh hỗ trợ tỉnh Lâm Đồng.

Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã liên tục ban hành nhiều công điện và trong lịch trình dày đặc của chuyến công tác tới 3 nước Trung Đông và châu Phi, tham dự Hội nghị Thượng đỉnh G20 và các hoạt động song phương tại Nam Phi từ ngày 16-24/11, Thủ tướng đã  chủ trì 2 cuộc họp khẩn trực tuyến từ nước ngoài để chỉ đạo ứng phó với mưa lũ. Trong đó 22h ngày 20/11 (theo giờ Hà Nội), từ Algeria, Thủ tướng đã chủ trì cuộc họp khẩn trực tuyến với lãnh đạo các bộ ngành, cơ quan, địa phương về tình hình và các giải pháp cấp bách ứng phó mưa lũ, thiên tai trên địa bàn một số tỉnh miền Trung. Thủ tướng nêu rõ, theo chỉ đạo của Tổng Bí thư Tô Lâm, việc quan trọng nhất hiện nay là cứu người, bảo vệ tính mạng, sức khỏe người dân; đồng thời tìm kiếm người mất tích; lo hậu sự cho người quá cố. Cùng với đó là phải khắc phục ngay chỗ ở cho nhân dân, an toàn trường học cho học sinh, nơi khám chữa bệnh cho người bệnh; tiếp cận ngay, kịp thời tiếp tế lương thực, thực phẩm, nước uống, thuốc men cho những nơi bị chia cắt; khắc phục các sự cố về điện, viễn thông, giao thông...

Chú thích ảnh
Thủ tướng Phạm Minh Chính chủ trì họp trực tuyến từ Nam Phi, chỉ đạo khắc phục hậu quả mưa lũ. Ảnh: Dương Giang/TTXVN

Tiếp đó, lúc 7h ngày 23/11 (theo giờ Hà Nội), từ thành phố Johannesburg (Nam Phi), Thủ tướng tiếp tục chủ trì cuộc họp khẩn trực tuyến với các bộ, ngành, cơ quan, địa phương qua các điểm cầu trong nước về tình hình mưa lũ và tiếp tục ứng phó, khắc phục hậu quả thiên tai tại các tỉnh miền Trung. Nhấn mạnh "nhân dân cần nhất chúng ta trong những lúc khó khăn", người đứng đầu Chính phủ kết luận trong cuộc họp được tổ chức trực tuyến từ đầu cầu Nam Phi với đầu cầu Trụ sở Chính phủ và các tỉnh Khánh Hoà, Gia Lai, Đắk Lắk, Lâm Đồng, Tây Ninh và Ban chỉ huy phòng thủ dân sự Quân khu 5: "Các chủ thể liên quan phải đặt mình vào địa vị người dân để khắc phục hậu quả thiên tai nhanh nhất, hiệu quả nhất, với tinh thần tập trung cao nhất cho con người". Thông điệp đó cho thấy tinh thần thấu hiểu, sẻ chia của cả hệ thống chính trị dành cho đồng bào miền Trung.

Đến nay, ngân sách Trung ương đã hỗ trợ 1.310 tỷ đồng cho Gia Lai, Đắk Lắk, Khánh Hòa, Lâm Đồng. Tính đến ngày 22/11/2025, Bộ Quốc phòng đã điều động 44.668 lượt cán bộ, chiến sỹ và 2.231 phương tiện; vận chuyển, cấp phát 86,5 tấn hàng, quần áo dân sự, thuốc lọc nước, 3.000 thùng mỳ tôm; điều động 3 máy bay trực thăng vận chuyển thả hàng cứu trợ cho nhân dân vùng lũ.

Bộ Công an huy động tổng lực 100% quân số của Công an các tỉnh, thành phố từ Hà Tĩnh đến Lâm Đồng - huy động 121.548 lượt cán bộ, chiến sỹ và lực lượng tham gia bảo vệ an ninh, trật tự ở cơ sở, 52.925 đơn vị vật tư, phương tiện phối hợp với các lực lượng khác trên địa bàn triển khai ngay công tác ứng phó, khắc phục hậu quả mưa lũ, tổ chức cứu hộ, cứu nạn, hướng dẫn, phân luồng bảo đảm an toàn giao thông.

Bộ Tài chính đã chuyển ngay 1.110 tỷ đồng kinh phí hỗ trợ khẩn cấp và các loại vật tư, phương tiện cứu hộ, cứu nạn khác (xuồng cao tốc, phao và áo phao cứu sinh, bè nhẹ, máy phát điện, máy bơm nước…) đáp ứng yêu cầu hỗ trợ khẩn cấp cho Khánh Hòa, Lâm Đồng, Gia Lai và Đắk Lắk.

Bộ Y tế đã huy động, phân bổ 6 tấn hóa chất và 150.000 viên khử khuẩn lọc nước; 3.000 túi thuốc gia đình thiết yếu cho vùng lũ và triển khai ngay công tác vệ sinh môi trường, phòng chống dịch bệnh sau lũ.

Bộ Xây dựng thành lập Đoàn công tác trực tiếp có mặt tại các địa phương để chỉ đạo và hướng dẫn các đơn vị khắc phục sự cố giao thông để có thể thông tuyến sớm nhất. Ngành điện đã khôi phục, cấp điện trở lại cho trên 920.000 khách hàng; hiện còn đang tiếp tục khôi phục cho 258.000 khách hàng đang còn mất điện. Các nhà mạng viễn thông đã thực hiện roaming từ sáng ngày 19/11 đến nay tại các tỉnh Đắk Lắk, Gia Lai, Khánh Hòa để duy trì thông tin liên lạc.

Thực hiện chỉ đạo của Bộ Chính trị, nhiều tỉnh, thành phố hỏa tốc cứu trợ, đưa người vào hỗ trợ vùng mưa lũ. Trực tiếp Bí thư Thành ủy Thành phố Hồ Chí Minh Trần Lưu Quang dẫn đầu đoàn công tác tới Khánh Hòa, trao hỗ trợ 50 tỷ đồng và hàng chục tấn hàng hóa, nhu yếu phẩm thiết yếu. Bí thư Thành ủy Hải Phòng Lê Tiến Châu cùng đoàn công tác của thành phố đã đến thăm, động viên và trao hỗ trợ 2 tỉnh Gia Lai và Đắk Lắk. Thành phố Hà Nội đã hỗ trợ bước đầu tỉnh Gia Lai 50 tỷ đồng; tỉnh Quảng Ninh chi 50 tỷ đồng khẩn trương hỗ trợ tỉnh Lâm Đồng…

Hưởng ứng lời kêu gọi của Đoàn Chủ tịch Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, rất nhiều cơ quan, tổ chức, đơn vị đã chung tay ủng hộ đồng bào vùng lũ. Những chuyến xe xuyên đêm; những bếp ăn nhộn nhịp đỏ lửa; những hội thiện nguyện hối hả tập kết, phân chia, đóng gói hàng hóa, để mỗi túi hàng đến tay đồng bào vũng lũ chứa đựng tất cả sự thơm lành, sạch sẽ, ấp áp và thiết thực nhất với đồng bào sau những ngày dầm mình trong lũ dữ…

Theo dõi sát sao tình hình lũ lụt tại miền Trung Việt Nam, cùng với nhấn mạnh mức độ thiệt hại về người, tài sản, truyền thông quốc tế cũng ghi nhận nỗ lực ứng phó quyết liệt với lũ lụt của Chính phủ Việt Nam. Tổ hợp truyền thông DW (Đức) phản ánh chính quyền địa phương đã huy động quân đội, công an và lực lượng an ninh để sơ tán người dân đến nơi an toàn và quân đội Việt Nam triển khai nhiều phương tiện, từ tàu, xuồng đến trực thăng, nhằm tiếp cận các khu vực bị cô lập. Tờ Channel News Asia (Singapore) ghi nhận lực lượng cứu hộ tại hiện trường phải tiếp cận từng hộ gia đình, thậm chí phá cửa sổ, mái nhà để giải cứu người bị mắc kẹt…

Song song với nỗ lực trong nước, hàng loạt tổ chức quốc tế và các tổ chức phi chính phủ đã nhanh chóng tham gia hỗ trợ. Sự phối hợp giữa Chính phủ Việt Nam và cộng đồng quốc tế được đánh giá là nhanh nhạy và hiệu quả, giúp tăng cường cứu trợ cho người dân vùng tâm lũ… Cộng đồng quốc tế đánh giá cao phản ứng kịp thời, sự chỉ đạo quyết liệt và khả năng phối hợp giữa các lực lượng của Việt Nam. Nhận định chung từ truyền thông và tổ chức quốc tế cho rằng đây là minh chứng rõ ràng về năng lực ứng phó thiên tai, tinh thần đoàn kết và cam kết của Việt Nam trong việc bảo vệ an toàn cho người dân trong bối cảnh biến đổi khí hậu ngày càng phức tạp.

Niềm tin giữa dòng lũ dữ

Chú thích ảnh
Thực hiện kế hoạch của UBND tỉnh Đắk Lắk về việc phân bổ 2.000 tấn gạo từ nguồn dự trữ quốc gia, Sở Y tế tỉnh Đắk Lắk đã tiếp nhận gạo từ nguồn dự trữ quốc gia và tiến hành cấp gạo hỗ trợ người dân xã bị ảnh hưởng do ngập lụt. Ảnh: TXVN phát

Thiên tai là điều không ai mong muốn. Dẫu đã là quy luật của thiên nhiên, nhưng không thể phủ nhận thiên tai năm 2025 khốc liệt khó lường. Theo Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn Quốc gia, đợt mưa lũ Nam Trung Bộ từ 16-22/11 là một hiện tượng cực đoan, vượt kỷ lục lịch sử. Lượng mưa tại nhiều trạm như Sơn Hòa (Đắk Lắk) ở mức 601,2 mm hay Quy Nhơn (Gia Lai) 380,6 mm đều vượt các kỷ lục lịch sử từng ghi nhận. Theo phân loại của Tổ chức Khí tượng thế giới (WMO), đây là các sự kiện hiếm gặp, gần như không thể dự báo chính xác định lượng.

Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn Quốc gia cho biết, đặc điểm đặc biệt của đợt lũ này là nhiều sông lớn cùng vượt lũ lịch sử: sông Kỳ Lộ (Đắk Lắk) vượt kỷ lục năm 2009, sông Ba (Đắk Lắk) vượt năm 1993, sông Dinh Ninh Hòa (Khánh Hòa) vượt năm 1986. Hiện tượng lũ phá kỷ lục trên 3-5 lưu vực là cực kỳ hiếm, gần như chưa từng xuất hiện trong hơn 50 năm quan trắc và vượt xa các mức lũ thông thường hàng năm. Điều này cho thấy chỉ dự báo chính xác hơn vẫn không đủ để ngăn chặn thiên tai vượt lịch sử do tác động của biến đổi khí hậu.

Hoang mang là điều dễ hiểu. Khi hoang mang, người ta có thể dễ bị cuốn đi, bị mệt mỏi, thậm chí kiệt quệ bởi những dòng thông tin gây nhiễu đang trôi ào ạt trên màn hình điện thoại. Nên cũng không quá khi nói rằng, cùng với gánh nặng thiên tai bão lũ, người dân còn đang phải gánh thêm gánh nặng "nhân tai" của những thác lũ tin giả, tin đồn, khi một bên là dòng nước chảy xiết cuốn trôi mái nhà, tài sản, thậm chí sinh mạng; bên kia là dòng thông tin hỗn loạn cuốn trôi bình tĩnh, niềm tin và cả khả năng nhận diện đâu là điều thực sự cần được nghe khi những kẻ xuyên tạc thường chỉ nhìn vào vài hình ảnh rời rạc, những luận điệu sai lệch thường xuất phát từ những đoạn video cắt ghép, những hình ảnh cá biệt không phản ánh tổng thể hay những cảm xúc nhất thời của người sử dụng mạng xã hội…

Tuy nhiên, sau mọi tai ương, mưa lũ nào rồi cũng sẽ rút, sự thật còn ở lại đó là hình ảnh những chiến sĩ bộ đội, công an lội bùn, ngâm mình trong nước để đưa người già, trẻ nhỏ ra khỏi vùng nguy hiểm; những đoàn ca nô vượt dòng nước xiết, những chuyến trực thăng gạt gió lớn tiếp cận từng thôn xóm bị chia cắt; những cán bộ điện lực, giao thông, y tế... trắng đêm khắc phục sự cố.

Chú thích ảnh
Lực lượng chức năng sơ tán người dân ở Khánh Hòa đến nơi an toàn. Ảnh: Phan Sáu/TTXVN

Từ miền Trung đến miền núi phía Bắc, mỗi đợt thiên tai đều chứng kiến sự vào cuộc mạnh mẽ của bộ máy nhà nước, từ Trung ương tới địa phương và chưa có lúc nào Nhà nước bỏ mặc người dân. Càng trong khó khăn, càng thấy rõ tinh thần trách nhiệm của những người làm nhiệm vụ và sự đoàn kết của cộng đồng.

Chúng ta hãy công bằng: Không một quốc gia nào có thể ngăn thiên tai, đặc biệt là thiên tai "cực đoan, hiếm gặp, vượt kỷ lục lịch sử" như đợt mưa lũ lần này, nhưng một Nhà nước có trách nhiệm luôn làm tất cả để giảm thiểu tổn thất và cứu giúp người dân - đó chính là những gì cả hệ thống chính trị nước ta đang làm.

Thiên tai còn có thể kéo dài, thiệt hại có thể còn tăng, nhưng điều chắc chắn là Nhà nước và lực lượng chức năng đang làm hết sức, bằng tất cả nguồn lực và trách nhiệm, để bảo vệ tính mạng và tài sản của người dân. Đó chính là sự thật - một sự thật luôn đứng vững - ngay cả giữa dòng lũ dữ!

Phạm Thanh Hương (TTXVN)