Hiện nay, khắp các tuyến đường qua địa bàn huyện Văn Lâm, tỉnh Hưng Yên tràn ngập rác thải, môi trường bị ô nhiễm trầm trọng. Mặc dù trên địa bàn đã có khu xử lý chất thải, song tình trạng này vẫn tiếp diễn, trở thành bài toán khó đối với chính quyền huyện.

Rác thải khắp nơi

Ước tính, trung bình mỗi ngày huyện Văn Lâm có trên 50 tấn rác sinh hoạt và rác công nghiệp thải ra môi trường. Toàn huyện có trên 10 bãi rác thải sinh hoạt cho khu dân cư nhưng không đáp ứng được lượng rác khổng lồ thải ra mỗi ngày. Rác tập trung nhiều nhất tại khu vực có các nhà máy, xí nghiệp đang hoạt động trên địa bàn các xã Trưng Trắc, Lạc Đạo, Chỉ Đạo, Đại Đồng, thị trấn Như Quỳnh... Theo một số người dân, ban đầu, một số doanh nghiệp đổ trộm rác ra đường và những bãi rác cứ ngẫu nhiên hình thành rồi tạo ra tiền lệ xấu. Người dân thừa cơ ngày ngày chất thêm rác thải sinh hoạt, làm cho những bãi rác cứ lớn dần thêm.

Huyện Văn Lâm hiện có khu xử lý chất thải Đại Đồng được xây dựng trên diện tích 10 ha tại xã Đại Đồng, công suất thiết kế 200 tấn/ngày đêm đối với rác thải sinh hoạt và 100 tấn/ngày đêm đối với rác thải công nghiệp. Tuy nhiên, nhiều doanh nghiệp và chính quyền các địa phương vẫn chưa quan tâm tới việc thu gom rác thải về Đại Đồng. Do không muốn trả phí xử lý rác thải theo quy định nên các doanh nghiệp thường thuê xe đổ ra đường, vừa tiện lợi vừa đỡ tốn kém. Trên địa bàn huyện hiện có gần 100 doanh nghiệp đang hoạt động, ước tính mỗi ngày thải ra hàng chục tấn rác. Tại xã Việt Hưng, một phụ nữ chở thuê rác cho doanh nghiệp vừa đổ rác vừa thản nhiên nói: "Đây là bãi rác sẵn có, chúng tôi không đổ ở đây thì đổ ở đâu?".

Còn về phía người dân, do chưa hình thành thói quen đổ rác đúng nơi quy định nên họ cứ vô tư xả rác ra bất cứ chỗ nào, tiện đâu đổ đấy. Theo người dân thị trấn Như Quỳnh, mặc dù ngày nào cũng có người thu gom nhưng không xuể do rác quá nhiều và đổ bừa bãi.

Chìm trong ô nhiễm

Ở Văn Lâm, đi đến đâu cũng thấy những dòng nước đen đặc, ao hồ nổi bồng bềnh xác súc vật dày đặc ruồi muỗi, những con đường ngập ngụa rác. Trên khắp các tuyến đường qua các xã Việt Hưng, Đại Đồng, Lạc Đạo, thị trấn Như Quỳnh có khá nhiều bãi rác khổng lồ. Rác đổ bừa bãi cả lên đường sắt. Hệ thống mương máng thoát nước và sông ngòi cũng bị rác lấp đầy gây ứ đọng dòng chảy. Mùa mưa, nước đen đặc dâng ngập đường đi, ngày nắng bốc mùi nồng nặc càng làm tăng thêm không khí oi nồng đến ngộp thở. Có những đoạn đường rác chất đầy bên đường dài cả trăm mét.

Người dân thị trấn Như Quỳnh và các xã Đại Đồng, Việt Hưng, bức xúc: Rác lâu ngày nên khi có gió, mùi hôi thối bốc vào khu dân cư gây ngột ngạt không thể chịu nổi; các trang trại chăn nuôi thường xuyên phải đối mặt với nguy cơ dịch bệnh đe dọa. Năm 2010, Văn Lâm là tâm điểm bùng phát dịch tai xanh lớn nhất đồng bằng sông Hồng. Theo người dân xã Đại Đồng, hiện nay, do ô nhiễm từ rác thải nên các chủ trang trại chăn nuôi luôn nơm nớp lo nguy cơ bùng phát dịch bệnh có thể xảy ra bất cứ lúc nào, việc khử trùng tiêu độc để đảm bảo an toàn cho các khu chăn nuôi rất tốn kém và vất vả. Trong các khu dân cư ở Văn Lâm, thôn xóm nào cũng có tới trên 50% số người mắc các bệnh về đường hô hấp và đường ruột. Nhất là vào dịp hè nắng nóng, người già, trẻ nhỏ ốm liên miên.

Một vị lãnh đạo huyện Văn Lâm nói: Ô nhiễm môi trường do rác thải đang là vấn đề bức xúc hàng đầu hiện nay ở Văn Lâm. Có hai nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng này. Thứ nhất, do ý thức người dân và ý thức của một số cán bộ cấp cơ sở; thứ hai là do điều kiện để thực hiện xử lý ô nhiễm môi trường còn nhiều khó khăn bất cập.

Người dân Văn Lâm ngán ngẩm, lãnh đạo huyện mà cứ tìm cách đổ lỗi cho "thủ phạm" là người dân, là chính quyền cơ sở hay điều kiện này nọ mà chẳng đưa ra được giải pháp nào để giải quyết thì các bãi rác ở Văn Lâm chẳng biết đến bao giờ mới được dọn sạch.

Mai Ngoan