Phát biểu tại Lễ công bố, ông Tạ Quốc Trung, Phó Trưởng Ban Tuyên giáo và Dân vận Thành ủy cho biết, thực hiện chỉ đạo của Thành ủy và UBND Thành phố, Hội Khoa học lịch sử TP Hồ Chí Minh đã chủ trì thực hiện đề tài khoa học này trong hơn 5 năm (2015 - 2020) với sự tham gia của nhiều nhà khoa học, hơn 80 cộng tác viên từ các viện nghiên cứu, trường đại học trong và ngoài thành phố.

Công trình đã trải qua các vòng thẩm định chặt chẽ của hội đồng khoa học thuộc Đại học Quốc gia Hà Nội, Đại học Quốc gia TP Hồ Chí Minh, Viện Sử học, Viện Lịch sử Đảng cùng nhiều chuyên gia uy tín.

Bộ sách gồm 5 tập và một quyển giản lược, với tổng cộng hơn 4.500 trang, 27 chương, kèm phụ lục bản đồ, sơ đồ, hình ảnh, tư liệu do Nhà xuất bản Chính trị quốc gia Sự thật ấn hành.

Nội dung bộ sách tái hiện hệ thống quá trình lịch sử của vùng đất Sài Gòn - TP Hồ Chí Minh từ thời tiền sử, sơ sử, cổ sử cho đến giai đoạn hiện đại; trong đó làm sáng tỏ nhiều vấn đề khoa học quan trọng như: dấu tích cư dân cổ trên địa bàn, vai trò hành chính trung tâm của Sài Gòn - Gia Định từ thế kỷ XVII - XIX, vị trí “đi trước về sau” trong sự nghiệp đấu tranh giải phóng dân tộc 1859 - 1975 và vai trò đầu tàu cả nước trong thời kỳ đổi mới, công nghiệp hóa, hiện đại hóa, hội nhập quốc tế sau 1975.

“Việc biên soạn và xuất bản bộ sách là nhiệm vụ chính trị có ý nghĩa lớn, góp phần giáo dục truyền thống cách mạng, bồi đắp niềm tự hào và tình yêu quê hương cho cán bộ, đảng viên và nhân dân Thành phố. Đây là công trình khoa học mang tính nền tảng, là tài liệu tham khảo quan trọng cho nghiên cứu, giảng dạy lịch sử địa phương, cũng như cho công tác tuyên truyền, giáo dục trong toàn xã hội”, ông Tạ Quốc Trung nhấn mạnh.

Nhằm phát huy giá trị nhiều mặt của bộ sách, Ban Thường vụ Thành ủy đã quyết định in 1.000 bộ để gửi tặng các cơ quan trung ương, các viện nghiên cứu khoa học, trường học, bảo tàng, tủ sách cơ sở và các tỉnh, thành. Trong buổi lễ, Thành ủy đã trân trọng trao tặng bộ sách đến các đồng chí trong Ban Biên soạn, đại diện các cơ quan nghiên cứu, trường học, bảo tàng và các tổ chức chính trị - xã hội của thành phố.

PGS.TS Võ Văn Sen, Chủ tịch Hội Khoa học lịch sử TP Hồ Chí Minh, khẳng định đây là lần đầu tiên TP Hồ Chí Minh có một bộ thông sử hoàn chỉnh, tập hợp hệ thống và đầy đủ nhất tiến trình lịch sử hơn 300 năm của Sài Gòn - TP Hồ Chí Minh, từ khởi nguồn đến hiện đại. Bộ sách được biên soạn theo phương pháp tiếp cận hiện đại, kết hợp tư liệu khảo cổ, thư tịch, văn kiện lưu trữ, tài liệu bảo tàng và cả hồi ký, địa chí, giúp phản ánh sinh động dòng chảy lịch sử của vùng đất.

“Công trình tập hợp đội ngũ gồm 14 Giáo sư, Phó giáo sư, Tiến sĩ, 45 cộng tác viên là những nhà nghiên cứu giảng dạy khoa học lịch sử trong và ngoài TP Hồ Chí Minh, có sự tham gia thẩm định của 25 nhà khoa học chuyên ngành khoa học lịch sử thuộc Đại học Quốc gia Hà Nội, Đại học Quốc gia TP Hồ Chí Minh, Đại học Huế, Đại học Sư phạm TP Hồ Chí Minh... Thành phố cùng cả nước mở rộng không gian hành chính địa phương, Bộ sách quý như một món quà tri thức phục vụ các tầng lớp nhân dân để nghiên cứu, tham khảo, tìm hiểu, học tập và giáo dục truyền thống trong quá trình sáng tạo phát triển", PGS.TS Võ Văn Sen cho biết.

Bộ sách “Lịch sử Sài Gòn - Thành phố Hồ Chí Minh” không chỉ đánh dấu thành tựu quan trọng của giới khoa học lịch sử, mà còn là sự kiện chính trị - văn hóa có ý nghĩa sâu sắc, góp phần khẳng định vị thế đặc biệt của TP Hồ Chí Minh - Thành phố mang tên Bác, trung tâm kinh tế, văn hóa, khoa học lớn nhất cả nước, đầu tàu đổi mới sáng tạo và hội nhập quốc tế; đồng thời để chào mừng Đại hội đại biểu Thành phố Hồ Chí Minh lần thứ I, nhiệm kỳ 2025 - 2030.