Thành phố Cần Thơ đã giải quyết được bài toán này kể từ khi Nhà máy đốt rác phát điện tại xã Trường Xuân, huyện Thới Lai, đi vào hoạt động tháng 12/2018. Đây là nhà máy được Tập đoàn China Everbright Quốc tế làm chủ đầu tư, do Công ty TNHH Năng lượng môi trường EB Cần Thơ trực tiếp quản lý vận hành. Công nghệ này là một trong những giải pháp bảo vệ môi trường có hiệu quả, giúp giảm phụ thuộc vào nguồn nhiên liệu hóa thạch để phát điện. 

Đáp ứng tiêu chuẩn châu Âu và Quy chuẩn Việt Nam

Đề cập những ưu điểm về công nghệ của Nhà máy đốt rác phát điện Cần Thơ, ông Shao Qi Chao, Trưởng đại diện Công ty China Everbright International tại Việt Nam cho biết: Thực hiện theo mục tiêu xây dựng dự án với tiêu chuẩn xanh - sạch - đẹp, dự án Cần Thơ là dự án đốt rác phát điện hiện đại đầu tiên xây dựng và vận hành mà Công ty China Everbright International (Trung Quốc) đầu tư tại Việt Nam.

Nhà máy có công suất xử lý 400 tấn rác thải sinh hoạt/ngày và phát điện khoảng 150.000 kWh (tương đương 60 triệu kWh/năm) hòa vào lưới điện quốc gia. Được áp dụng công nghệ lò đốt tấm ghi dạng lật, máy phát điện tua bin hơi nước ngưng tụ 7,5 MW do Công ty tự nghiên cứu, công nghệ xử lý khí thải SNCR (công nghệ xử lý NOx sau quá trình cháy bằng phản ứng hóa học).

Dựa theo một số tiêu chuẩn của châu Âu, Công ty đã cải tiến, hoàn thiện công nghệ đốt rác của Nhà máy, giúp giảm hơn 90% thể tích, 80% khối lượng rác thải, nhưng không cần thêm nhiên liệu phụ trợ. Hệ thống xử lý khí thải của Nhà máy được lắp đặt đồng bộ, đáp ứng tiêu chuẩn Châu Âu BU2000 và Quy chuẩn Việt Nam QCVN 61 - MT: 2016/BTNMT Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về lò đốt chất thải rắn sinh học, công nghệ chính của hệ thống xử lý khí thải. Đó là thiết bị khử nitơ SNCR (khử chọn lọc không xúc tác), xử lý khô, bán khô và sử dụng than hoạt tính để loại bỏ các kim loại nặng, dioxin.

Đồng thời, Công ty lắp đặt túi lọc bụi, xử lý dioxin theo phương pháp 3T + E giúp kiểm soát nhiệt độ, thời gian, khí dư, trong đó nhiệt độ lò được duy trì trên 950 độ C. Hệ thống xử lý khí thải được điều khiển tự động hoàn toàn, các chỉ số khí thải đều đáp ứng được các tiêu chuẩn về môi trường. Đối với nước rỉ rác, Nhà máy sử dụng công nghệ A/O + UF + Chemistry Softener + MicroFilter + Reverse Osmosis, sau khi xử lý được tái sử dụng tuần hoàn trong Nhà máy. Thông qua quá trình xử lý ở trên, tất cả các chỉ số đều đáp ứng tiêu chuẩn môi trường của Việt Nam.

Ông Shao Qi Chao khẳng định: So với các bãi chôn lấp, hoặc xử lý rác thải thành phân compost, công nghệ đốt rác phát điện là phương pháp xử lý rác có nhiều ưu thế, giúp xử lý được lượng lớn rác thải, tiết kiệm diện tích đất, tránh các tác động tiêu cực đến môi trường. Trước khi đầu tư xây dựng nhà máy, Công ty đã nghiên cứu các vấn đề môi trường của Việt Nam và quyết định lựa chọn công nghệ đốt rác phát điện.

Ngoài ra, đặc điểm rác thải sinh hoạt của 2 nước Trung Quốc và Việt Nam cũng giống nhau là nhiệt lượng thấp, lượng nước, lượng tro cao và nhiều tạp chất. Vì thế, Công ty đã đầu tư Nhà máy đốt rác phát điện tại Cần Thơ, giúp địa phương giải quyết vấn đề rác thải sinh hoạt, bảo vệ sức khỏe người dân. Chất thải sinh ra trong quá trình đốt rác sẽ biến thành nguồn điện năng, phục vụ đời sống sinh hoạt của người dân.

Kết quả khả quan

Nhà máy đốt rác phát điện Cần Thơ là dự án mà thành phố Cần Thơ sử dụng hình thức đấu thầu quốc tế, để chọn ra nhà đầu tư là Công ty China Everbright International. Ngày 30/6/2017, dự án bắt đầu khởi công xây dựng, ngày 26/11/2018 được cấp giấy phép hoạt động. Tính đến cuối tháng 7/2019, đã có hơn 120.000 tấn rác thải sinh hoạt được xử lý (khoảng hơn 60% lượng chất thải của thành phố Cần Thơ). Từ khi Nhà máy được đưa vào hoạt động cho đến nay, công tác vận hành được đảm bảo liên tục và ổn định. Các chỉ số về khí thải, nước thải đều đáp ứng các tiêu chuẩn, quy chuẩn về môi trường.

Đặc biệt, bên ngoài cổng của Nhà máy có lắp đặt màn hình LED, hiển thị các thông số, thời gian vận hành để các nhà quản lý môi trường địa phương, cộng đồng dân cư giám sát. Các chỉ số khí thải đều được lưu giữ trong hệ thống máy tính của Nhà máy, để cơ quan chức năng kiểm tra có đầy đủ mọi dữ liệu. Trong thời gian tiến hành thử nghiệm, Nhà máy thông qua một đơn vị thứ ba độc lập để kiểm tra, giám sát các chỉ số, đảm bảo 100% các chỉ tiêu đều đạt yêu cầu.

Đồng thời, Nhà máy cũng thường xuyên mở cửa đón tiếp các cơ quan quản lý, doanh nghiệp, người dân đến tham quan, thể hiện tính khách quan, minh bạch các thông tin hoạt động của Nhà máy. Kể từ tháng 4/2019, cứ vào thứ sáu đầu tiên mỗi tháng Nhà máy đều mở cửa tự do để mọi người đến tham quan và đã có hơn 2.000 lượt người đến tham quan với nhiều lời khen về khuôn viên Nhà máy Xanh - Sạch - Đẹp, hệ thống máy móc, thiết bị hiện đại, tiên tiến.

Sau khi xử lý bằng công nghệ đốt rác phát điện, tỷ lệ xỉ lò chiếm khoảng 16% khối lượng rác đưa vào lò (khoảng 480 tấn rác/ngày). Xỉ lò được xử lý bằng cách phân loại, sàng lọc, nghiền… sau đó được thu gom để sản xuất gạch, hoặc vật liệu xây dựng nền đường và bán cho các đơn vị có nhu cầu san lấp mặt bằng. Nhà máy đã được cơ quan chức năng cấp phép để sản xuất vật liệu xây dựng từ tro xỉ theo đúng quy định pháp luật. Còn lượng tro bay khoảng 3% được thu gom lại dùng bạt đậy kín tạm thời lưu trữ tại khu vực nhà kho của Nhà máy, sau này sẽ được đưa đến khu vực chỉ định của chính quyền địa phương. Hiện Cần Thơ đang xây dựng khu xử lý, chôn lấp tro bay để Nhà máy thực hiện xử lý tro bay theo quy định.