10:08 20/10/2025

‘Quái thú 666’ Aleister Crowley và tôn giáo gây tranh cãi Thelema - Kỳ 1

Nhà thần bí, tiểu thuyết gia người Anh Aleister Crowley đã từ bỏ nền giáo dục Cơ đốc giáo thượng lưu và khám phá những góc tối nhất của thuyết huyền bí. Người cùng thời gọi Aleister Crowley là “người đàn ông sa đọa nhất thế giới”.

Kỳ 1: Aleister Crowley là ai?

Theo trang allthatsinteresting.com, trong thế kỷ 20, nhà huyền thuật người Anh Aleister Crowley không chỉ bị gọi là “người đàn ông sa đọa nhất thế giới” mà còn bị gọi là “Quái thú”, không chỉ vì niềm đam mê huyền học mà còn vì ông ta chọn sống ngoài các quy tắc xã hội, đặc biệt là trong đời sống tình dục. Điều này dẫn đến nhiều tin đồn sai lệch rằng ông ta là tín đồ của Satan và ủng hộ hiến tế con người. Cuối cùng, tại Ai Cập, Crowley khẳng định mình đã được một thực thể siêu nhiên liên hệ trực tiếp và trao cho một bản kinh thiêng mới, trở thành nền tảng của tôn giáo mà ông ta sáng lập mang tên Thelema.

Chú thích ảnh
Aleister Crowley. Ảnh: Getty Images

Rất nhiều tác phẩm đã viết về Crowley. Ông ta là người có tư duy kiểu Phục hưng, có nhiều mối quan tâm và trải nghiệm sống đa dạng, vượt xa lĩnh vực huyền học. Tuy nhiên, hành trình dẫn đến việc Crowley trở thành một trong những nhà thần bí nổi tiếng nhất nước Anh có thể được tóm gọn trong vài sự kiện then chốt.

Crowley, tên khai sinh là Edward Alexander Crowley, sinh năm 1875 tại Anh trong một gia đình Cơ đốc giáo chính thống. Gia đình ông ta giàu có nhờ vào công ty bia mang tên Crowley’s Alton Ales. Chính khoản thừa kế công ty này giúp ông ta có thể tự do theo đuổi niềm đam mê huyền học khi còn trẻ, dù sau đó số tiền này cạn dần.

Cha của Crowley là một nhà thuyết giáo lưu động - người mà ông ta luôn kính trọng và ngưỡng mộ. Mối quan hệ với mẹ lại phức tạp hơn. Chính bà là người đầu tiên gọi con mình là “quái thú”. Sau khi cha qua đời khi Crowley mới 11 tuổi, ông ta trở nên nổi loạn và bắt đầu nghi ngờ sâu sắc đức tin Cơ đốc.

Sau đó, Crowley học tại Đại học Cambridge, chuyên ngành triết học rồi chuyển sang văn học Anh. Tuy nhiên, phần lớn thời gian của ông ta lại dành cho các sở thích khác như cờ vua, leo núi và làm thơ. Ông ta cũng có đời sống tình dục phóng túng và tiếp tục theo đuổi huyền học – hai yếu tố sau này trở thành trọng tâm trong cuộc đời ông ta.

Yếu tố đầu tiên là Crowley có trải nghiệm đồng tính đầu tiên, mà ông ta mô tả là một “sự thức tỉnh tâm linh”, từ đó ông ta công khai chấp nhận bản dạng song tính. Sau đó, ông ta lâm bệnh nặng và suýt chết ở Nga. Sau cơn bệnh này, ông ta nhận ra sự vô nghĩa trong mọi nỗ lực của con người và quyết định tập trung viết sách huyền thuật, xuất bản các bài thơ khiêu dâm. Sau biến cố này, ông ta quyết định dành toàn bộ thời gian cho hoạt động nghiên cứu các tác phẩm huyền học và học phép thuật. Bên dưới vẻ ngoài hào nhoáng là một con người rối loạn, nuôi tham vọng thống trị bằng ma thuật, duy trì các mối quan hệ tình dục bạo dâm với cả nam và nữ, ngày càng chìm sâu vào thế giới huyền học.

Năm 1898, Crowley gặp Julian L. Baker, một nhà hóa học và là thành viên của Hermetic Order of the Golden Dawn (Hội huyền thuật Bình Minh Vàng) – tổ chức chuyên nghiên cứu hiện tượng siêu nhiên và huyền học.

Sau đó, Crowley thuê một thành viên cao cấp của hội làm gia sư riêng. Cả hai cùng thử nghiệm các nghi lễ ma thuật và sử dụng ma túy trong nghi thức.

Song song, Crowley tiếp tục khám phá tính song tính của mình và tìm đến gái mại dâm. Với ông ta, đó là trải nghiệm khai sáng tinh thần, nhưng các thành viên cấp cao của hội cho rằng lối sống này quá phóng túng và không cho phép ông ta thăng cấp.

Chú thích ảnh
Aleister Crowley trong trang phục nghi lễ huyền bí truyền thống. Ảnh: Wikimedia Commons

Do đó, Crowley xung đột cá nhân với nhiều thành viên trong hội và vướng vào các cuộc tranh cãi nội bộ. Có lúc ông ta được trọng dụng làm người lãnh đạo, nhưng cũng có lúc bị cô lập. Điều này thúc đẩy ông ta tự tìm hiểu sâu hơn về phép thuật, dẫn đến những chuyến đi xa đến Mexico, Maroc, Ấn Độ và Trung Quốc để nghiên cứu truyền thống huyền học của các nước này, cũng như các thực hành tâm linh như yoga.

Tháng 11/1902, Crowley trở lại châu Âu, định cư ở Paris và hòa mình vào giới nghệ thuật, kết thân với họa sĩ Gerald Kelly và nhà điêu khắc Auguste Rodin. Tại đây, điều ít ai ngờ tới đã xảy ra khi Aleister Crowley gặp người mình yêu.

Gerald Kelly giới thiệu em gái mình là Rose với Crowley và hai người kết hôn. Ban đầu, đó chỉ là cuộc hôn nhân nhằm giúp Rose tránh một cuộc hôn nhân sắp đặt. Nhưng chẳng bao lâu, họ thực sự yêu nhau. Crowley thậm chí gác lại những tác phẩm đen tối để viết thơ tình tặng vợ.

Dù khởi đầu bất ngờ, nhưng Rose và Crowley lại rất hợp nhau. Rose đồng hành cùng chồng trong các chuyến đi và các dự án kỳ quặc và chính qua bà, Crowley tìm thấy cảm hứng lập tôn giáo riêng.

Chuyến đi định mệnh nhất của Crowley là chuyến đến Ai Cập năm 1904, cũng là kỳ trăng mật của ông ta. Tại đây, ông ta nghiên cứu chủ nghĩa thần bí Hồi giáo, trong khi vợ dường như trải qua những trạng thái xuất thần và tiếp xúc với các thực thể siêu nhiên. Ngày 20/3, bà đưa chồng đến một bảo tàng gần đó và chỉ cho chồng hiện vật số 666 – một cổ vật Ai Cập mà Crowley sau này gọi là Tấm bia Mặc khải (Stele of Revealing).

Chưa đầy một tháng sau, Crowley khẳng định ông ta được một thực thể tên Aiwass viếng thăm. Aiwass tự xưng là sứ giả của vị thần Hoor-paar-kraat. Crowley nói rằng mình nghe thấy giọng nói của thực thể này phát ra từ phía sau vai trái, dường như đến từ góc xa của căn phòng. Theo miêu tả của ông ta, Aiwass là một người đàn ông cao, da sậm, khoảng ngoài 30 tuổi, có gương mặt như “một vị vua hoang dã”, nói tiếng Anh trôi chảy mà không có giọng địa phương, mặc trang phục kiểu Ba Tư hoặc Assyria.

Aiwass đến gặp Crowley mỗi trưa trong ba ngày liên tiếp là ngày 8, 9 và 10/4/1904, mỗi lần kéo dài một giờ. Trong mỗi buổi, Aiwass đọc cho Crowley một phần của “cuốn sách tri thức”. Crowley ghi chép lại và sau đó xuất bản thành ba chương dưới tên The Book of the Law (Cuốn sách Luật), trở thành kinh điển nền tảng của Thelema.

Crowley luôn khẳng định Aiwass là một thực thể độc lập, không phải sản phẩm trí tưởng tượng, bởi Aiwass thể hiện kiến thức vượt xa hiểu biết của ông ta. Crowley còn nói rằng năm 1907, khi ông ta trở lại Anh, Aiwass lại xuất hiện và đọc cho mình thêm những văn bản mới. Sau lần gặp này, Crowley thành lập một hội huyền thuật độc lập cho Thelema, gọi là A∴A∴.

Kỳ cuối: Di sản gây tranh cãi

Thùy Dương/Báo Tin tức và Dân tộc