Việc Pridnestrovie đòi tách ra độc lập khỏi Moldova đã không còn là câu chuyện mới, không làm ai phải chú ý. Song trong bối cảnh người dân một loạt vùng đất khác như một số tỉnh miền Đông Ukraine gồm Donetsk, Lugansk, Kharkov đồng loạt yêu cầu đi theo Nga trong những ngày qua đã làm cho dư luận quốc tế không khỏi không quan tâm.

Ngày 7/4, vùng lãnh thổ nửa triệu dân Pridnestrovie, còn gọi là Transnistria, vốn là vùng đất thuộc Moldova, nằm kẹp giữa nước này và Ukraine, nhưng có đông người Nga sinh sống và đòi tách ra độc lập từ hàng thập kỷ nay, đã "đề đạt lên lãnh đạo LB Nga xem xét khả năng mở rộng phạm vi luật pháp của Nga sang vùng này, và cho người dân nhận quốc tịch Nga cũng như nhập cả vùng này vào nước Nga".


Phát biểu tại Tiraspol (thủ phủ của Pridnestrovie), Tổng thống tự xưng Pridnestrovie Yevgeny Shevchuk tuyên bố họ "sẽ thực sự cắt đứt quan hệ với Moldova". Ông đề nghị "mỗi vùng đất tự chọn lựa đi theo con đường của riêng mình" giống như cách mà Séc và Slovakia, Na Uy và Thụy Điển, hay Bắc và Nam Síp đã từng giải quyết câu chuyện của chính mình.

Tổng thống Shevchuk nói: "Ước mơ của chúng tôi đó là một nhà nước Pridnestrovie phát triển phồn vinh, độc lập và cùng với LB Nga".

Ông Shevchuk cũng tuyên bố rằng "Ban lãnh đạo Moldova có thể quyết định đi theo con đường của riêng mình- với Liên minh châu Âu, NATO hay Romania..." và để Tiraspol đi theo con đường riêng của mình là một sự công bằng.

Ông Shevchuk nhắc lại lời Tổng thống Nga Vladimir Putin từng nói rằng "chỉ có những người Pridnestrovie mới có thể xác định vận mệnh của mình, và cộng đồng quốc tế, bao gồm cả Nga sẽ tôn trọng sự lựa chọn này".

Thực sự, Tiraspol đã đặt trước Moskva một nhiệm vụ, một bài toán khó không dễ giải quyết, đó là tiếp nhận hay không tiếp nhận Pridnestrovie, sau việc sáp nhập Crimea. Giờ đây người dân ở hàng loạt khu vực khác cũng đề đạt nguyện vọng lên Moskva, cũng đòi hỏi được Moskva "mở rộng vòng tay" giống như với Crimea.

Nga chắc chắn không thể tái khôi phục Liên Xô, trước hết chỉ bởi một lẽ đơn giản là thực lực kinh tế không cho phép. Đó còn là chưa tính đến các tiêu chuẩn luật pháp quốc tế, và hàng loạt vấn đề kinh tế, chính trị, an sinh xã hội... kéo theo. Và chắc chắn Nga cũng không thể bỏ ngoài tai lời cảnh báo của Tổng thống Moldova Nicolae Timofti rằng, bất cứ quyết định nào của Nga chấp nhận vùng Pridnestrovie đều "sẽ là bước đi sai lầm".

Tuy nhiên, chúng ta có thể giả định rằng Điện Kremlin sẽ không vội vã tiếp nhận các khu vực ủng hộ Nga, cho dù họ gần như đều đã tiến hành bỏ phiếu nhất trí trong một cuộc trưng cầu vào năm 2006 để hội nhập Nga. Song Moskva có thể sử dụng thực tế này như một quân bài trong cuộc mặc cả còn gây nhiều tranh cãi với phương Tây, về các điều khoản có tính đến lợi ích của dân số các vùng phía Đông Ukraine và Moldova.


Quế Anh