Chuyển từ "quản lý" sang "phục vụ"

Sau khi hợp nhất, tỉnh Phú Thọ có diện tích tự nhiên hơn 9.360 km², dân số trên 4 triệu người và 148 đơn vị hành chính cấp xã. Việc tổ chức lại bộ máy theo mô hình chính quyền địa phương 2 cấp giúp giảm tầng nấc trung gian, tăng tính chủ động cho cơ sở, từ đó xây dựng nền hành chính phục vụ - bắt đầu từ nơi gần dân nhất.

Trước đây, nhiều xã, phường ở Phú Thọ gặp khó do thẩm quyền hạn chế, bộ máy cồng kềnh và quy trình nhiều tầng nấc. Người dân muốn giải quyết một thủ tục hành chính thường phải đi lại nhiều lần, mất thời gian, công sức. Nay, với mô hình chính quyền địa phương 2 cấp, các khâu trung gian không cần thiết được cắt bỏ, thẩm quyền cấp xã được mở rộng, quy trình xử lý nhanh gọn hơn, cán bộ gần dân và hiểu dân hơn.

Sau gần 4 tháng đi vào hoạt động, Trung tâm Phục vụ hành chính công cấp tỉnh và cấp xã của Phú Thọ được trang bị đồng bộ về hạ tầng, máy móc và phần mềm. Toàn tỉnh đã công bố hơn 2.200 thủ tục hành chính công, trong đó cấp tỉnh gần 1.800 thủ tục, cấp xã 410 thủ tục, trải rộng trên các lĩnh vực nông nghiệp, xây dựng, y tế, công thương, môi trường…

Ông Trần Mạnh Hà, Chủ tịch UBND xã Tiên Lương, tỉnh Phú Thọ cho biết, sau khi thực hiện mô hình chính quyền địa phương 2 cấp, bộ máy UBND xã đã được kiện toàn, hoạt động ngày càng ổn định và hiệu quả hơn. Xã đã bố trí nhân sự, trang thiết bị cơ bản để tiếp nhận và giải quyết thủ tục hành chính cho người dân. Nhờ đó, đến nay xã đã tiếp nhận hơn 2.400 hồ sơ, trong đó có tới hơn 90% hồ sơ trực tuyến, gần 100% tổng số hồ sơ tiếp nhận đã được trả kết quả cho người dân…

Trên thực tế, sau gần 4 tháng triển khai, mô hình mới đã ghi nhận những hiệu quả bước đầu, song quá trình chuyển đổi bộ máy, điều chỉnh phương thức hoạt động tại các địa phương, đặc biệt là vùng sâu, vùng xa, vùng khó khăn như Khả Cửu, Thu Cúc, Đà Bắc, Minh Đài… vẫn còn nhiều thách thức cần khắc phục.

Ông Kiều Đức Mạnh, Chủ tịch UBND xã Khả Cửu chia sẻ, những ngày đầu triển khai mô hình, xã đối diện với nhiều khó khăn, thách thức. Địa bàn xã rộng, trong khi đó cơ sở vật chất còn hạn chế; một số thủ tục hành chính chưa được chuẩn hóa, đồng bộ gây khó khăn cho cán bộ vận hành. Hạ tầng công nghệ thông tin cũng có lúc chưa đáp ứng tiến độ xử lý hồ sơ. Nhân lực và năng lực của cán bộ vẫn còn hạn chế về kỹ năng ứng dụng công nghệ thông tin, cũng như chưa thực sự thuần thục trong giải quyết hồ sơ theo quy trình mới…

Trước những khó khăn trên, xã Khả Cửu chỉ đạo tăng cường trao đổi và phối hợp với cấp trên để kịp thời tháo gỡ khó khăn; tổ chức các lớp tập huấn, bồi dưỡng kỹ năng sử dụng hệ thống phần mềm hành chính cho cán bộ xã làm quen với mô hình làm việc mới. Khi phát sinh tình huống bất ngờ, lãnh đạo xã phân công cán bộ trực tiếp xử lý, báo cáo nhanh, nhằm bảo đảm tiến độ chung không bị gián đoạn.

Tính đến nay, xã Khả Cửu đã tiếp nhận 597 hồ sơ, trong đó có 597 hồ sơ tiếp nhận trực tuyến, 100% hồ sơ đã giải quyết đúng, trước hạn, không có hồ sơ tồn đọng

Ông Đinh Văn Hòa, xã Khả Cửu chia sẻ: "Giờ tôi chỉ cần đến Trung tâm hành chính công của xã là giải quyết được hầu hết thủ tục, không phải lên huyện như trước. Cán bộ hướng dẫn rất tận tình, nhanh gọn, thân thiện. Hồ sơ giải quyết nhanh, gọn đảm bảo thời gian trả hồ sơ đúng hẹn".

Bảo đảm nhân lực, vận hành thông suốt, vì nhân dân phục vụ

Khi vận hành mô hình mới, nhiều xã vùng sâu, vùng xa ở Phú Thọ gặp khó khăn do thiếu cán bộ có chuyên môn, nhất là các lĩnh vực công nghệ thông tin, đất đai, xây dựng. Nhằm tháo gỡ, Ban Thường vụ Tỉnh ủy Phú Thọ đã nhanh chóng điều động, biệt phái công chức, viên chức về cơ sở.

Theo đó, giai đoạn đầu tỉnh điều động, biệt phái gần 400 cán bộ, trong đó 140 người từ các sở, ban, ngành cấp tỉnh; 150 người biệt phái theo chuyên môn; gần 100 người luân chuyển giữa các xã. Đến nay, đã có hơn 100 công chức, viên chức đăng ký về cơ sở và được tiếp nhận đúng vị trí việc làm.

Ông Trần Việt Cường, Giám đốc Sở Nội vụ tỉnh Phú Thọ cho biết, chủ trương này không chỉ giải quyết tình trạng thiếu hụt nhân lực trước mắt mà còn là giải pháp lâu dài để đào tạo đội ngũ cán bộ cơ sở "vừa hồng vừa chuyên", giúp họ hiểu dân, gần dân và phục vụ nhân dân tốt hơn.

Đến đầu tháng 9/2025, toàn tỉnh đã hoàn thành việc kiện toàn lãnh đạo cấp xã và cơ bản bổ nhiệm xong các chức danh cấp phòng. 148 xã, phường đều bố trí đủ Chủ tịch UBND, các phòng ban chuyên môn vận hành thông suốt.

Căn cứ các chủ trương của Trung ương, UBND tỉnh Phú Thọ đã ban hành nhiều văn bản chỉ đạo để kiện toàn mô hình chính quyền địa phương 2 cấp, bảo đảm tính thống nhất, thông suốt trong công tác quản lý và phục vụ nhân dân. Tỉnh đã thành lập 10 tổ công tác do các đồng chí lãnh đạo UBND tỉnh trực tiếp theo dõi, kiểm tra, hướng dẫn và tháo gỡ khó khăn ở cơ sở, qua đó bảo đảm hoạt động hiệu quả, không để gián đoạn việc giải quyết thủ tục hành chính.

Tính đến tháng 9/2025, tại cấp xã đã tiếp nhận gần 254.000 hồ sơ, trong đó hơn 92% tổng số hồ sơ được tiếp nhận trực tuyến, đã giải quyết gần 239.000 hồ sơ, trong đó 235.699 hồ sơ được giải quyết đúng và trước hạn, đạt tỷ lệ 98,6%.

Tuy nhiên, vẫn còn những vướng mắc như lỗi phần mềm, chậm cấp chữ ký số, chưa liên thông dữ liệu hộ tịch - dân cư, một số xã thiếu diện tích trụ sở hoặc thiết bị chưa đồng bộ. Các sở, ngành đã khẩn trương cử cán bộ kỹ thuật về cơ sở hướng dẫn, rà soát quy trình, cập nhật phần mềm, nâng cấp hạ tầng công nghệ, nhất là ở vùng sâu, vùng xa.

Cùng với đó, Sở Tư pháp và Sở Tài chính phối hợp ban hành quy định thống nhất lệ phí. Công an tỉnh đảm bảo an ninh mạng. VNPT hỗ trợ lưu trữ dữ liệu và kỹ thuật vận hành. Văn phòng UBND tỉnh tổ chức nhiều lớp tập huấn nghiệp vụ cho cán bộ xã, giúp hệ thống vận hành ổn định, thông suốt.

Trong buổi chủ trì hội nghị trực tuyến với 148 xã, phường để nghe và giải đáp những khó khăn trong quá trình triển khai vào tháng 8 vừa qua, Chủ tịch UBND tỉnh Phú Thọ Trần Duy Đông nhấn mạnh, việc áp dụng mô hình chính quyền địa phương 2 cấp là bước ngoặt lớn, đòi hỏi cán bộ phải có tư duy mới, chuyển từ "vừa chạy vừa xếp hàng" sang "hàng thẳng, lối thông, đồng lòng cùng tiến".

Chủ tịch UBND tỉnh Phú Thọ biểu dương nỗ lực của toàn hệ thống khi Phú Thọ trở thành một trong các tỉnh thuộc "vùng xanh" về dịch vụ công, không xảy ra gián đoạn, đảm bảo quyền lợi người dân và doanh nghiệp. Tỉnh Phú Thọ luôn lắng nghe tâm tư, nguyện vọng của cơ sở để đưa ra những chỉ đạo kịp thời, nhằm tăng hiệu quả công việc trên tinh thần đổi mới tư duy, phối hợp chặt chẽ, hành động mạnh mẽ, hướng tới xây dựng chính quyền thân thiện, phục vụ nhân dân, lấy người dân làm trung tâm.

Trong tháng đầu vận hành, tỉnh đã hoàn thành sắp xếp tổ chức bộ máy, kiện toàn nhân sự và ban hành Nghị quyết số 15/2025/NQ-HĐND quy định hỗ trợ kinh phí đi lại, lưu trú cho cán bộ, công chức - một chính sách thiết thực giúp mô hình vận hành ổn định, bền vững.