Thực hiện chủ trương của Đảng về đột phá chiến lược phát triển nguồn nhân lực, nâng cao dân trí, bồi dưỡng nhân tài, tháng 6/2023, Thủ tướng Chính phủ đã phát động phong trào thi đua “Cả nước thi đua xây dựng xã hội học tập, đẩy mạnh học tập suốt đời giai đoạn 2023 - 2030”, nhằm nâng cao nhận thức và hành động của toàn xã hội về học tập suốt đời, xây dựng một xã hội học tập nơi mọi công dân đều có trách nhiệm và quyền được học tập thường xuyên, học tập suốt đời, tận dụng mọi cơ hội học tập để trở thành công dân tốt, công dân số, công dân toàn cầu; học tập để đổi mới sáng tạo, góp phần xây dựng đất nước hùng cường, thịnh vượng.
Nhiều thanh niên, sinh viên, học sinh đang học tập, làm việc, sinh sống tại các phường, xã, trường đại học, cao đẳng, trung học phổ thông và các CLB thanh niên trên địa bàn Hà Nội tham gia cuộc thi hùng biện “Tuổi trẻ Thủ đô - Bản lĩnh, sáng tạo, hội nhập trong kỷ nguyên mới” năm 2025. Ảnh: Thanh Tùng/TTXVN
Phong trào thi đua đã được các bộ, ban, ngành, địa phương tích cực triển khai thực hiện, với nhiều giải pháp nhằm thúc đẩy xã hội học tập và học tập suốt đời, bảo đảm công bằng trong cơ hội tiếp cận giáo dục, tạo điều kiện để mọi công dân được học tập trong hệ thống giáo dục mở, linh hoạt và hiện đại. Các cơ quan, đơn vị đã chú trọng tuyên truyền, nâng cao nhận thức, khuyến khích cán bộ, công chức, viên chức, người lao động và nhân dân hình thành thói quen chủ động, tự giác học tập, nhất là trên môi trường số, phù hợp với yêu cầu của nền kinh tế số, xã hội số và chính phủ số, với phương châm lấy tự học là chính, học tập mọi lúc, mọi nơi, bằng nhiều hình thức, phương pháp để nâng cao kiến thức, kỹ năng phục vụ cho công việc, cuộc sống của bản thân.
Cùng với đó, hỗ trợ, đầu tư các nguồn lực, khuyến khích, động viên, thúc đẩy nhu cầu học tập; phát triển các mô hình “Ngày khuyến học”, “Giáo xứ khuyến học”; các chương trình “Đèn bàn thắp sáng ước mơ”, “Tuần lễ hưởng ứng học tập suốt đời”, “Ngày sách và văn hóa đọc Việt Nam”…; vận động xây dựng, cải tạo trường, lớp, nhà công vụ cho giáo viên... Nhiều địa phương như Hà Nội, Thành phố Hồ Chí Minh, Đà Nẵng, Lâm Đồng, Nghệ An, Lạng Sơn, Điện Biên… đã có những mô hình hay, cách làm sáng tạo, tạo sức lan tỏa rộng khắp trong cộng đồng.
Triển khai phong trào theo cách làm bài bản, đồng bộ và có chiều sâu, Hà Nội chú trọng phát triển đồng bộ các mô hình Gia đình học tập, Dòng họ học tập, Cộng đồng học tập, Đơn vị học tập và Công dân học tập; phát huy hiệu quả mạng lưới trung tâm học tập cộng đồng tại xã, phường; đồng thời đẩy mạnh chuyển đổi số trong học tập, mở rộng học trực tuyến, thư viện số, học liệu mở để người dân có thể học tập mọi lúc, mọi nơi. Thành phố cũng duy trì thường niên Tuần lễ Học tập suốt đời, tổ chức nhiều hoạt động chuyên đề về kỹ năng số, ngoại ngữ, kỹ năng sống, khởi nghiệp, qua đó lan tỏa mạnh mẽ tinh thần tự học trong cộng đồng. Nhờ đó, tỷ lệ các mô hình học tập đạt chuẩn hằng năm tăng lên rõ rệt, nhận thức xã hội về học tập suốt đời được nâng cao, góp phần quan trọng vào việc phát triển nguồn nhân lực, xây dựng Thủ đô trở thành đô thị học tập, từng bước hội nhập với mạng lưới thành phố học tập toàn cầu.
Thành phố Hồ Chí Minh triển khai phong trào xây dựng xã hội học tập theo hướng đồng bộ, linh hoạt, sáng tạo, góp phần mở rộng cơ hội học tập cho người dân, nâng cao dân trí, phát triển nguồn nhân lực, thúc đẩy chuyển đổi số và xây dựng Thành phố văn minh, hiện đại, nghĩa tình. Thành phố duy trì và phát huy hiệu quả 295 trung tâm học tập cộng đồng với nội dung học tập thiết thực, gắn với nhu cầu thực tế của người dân, từng bước hình thành thói quen học tập thường xuyên. Việc ứng dụng công nghệ thông tin và chuyển đổi số trong giáo dục đạt nhiều kết quả tích cực, tạo nền tảng cho phát triển giáo dục thông minh và xã hội học tập số.
Năm 2024, Thành phố Hồ Chí Minh chính thức được UNESCO công nhận là thành viên Mạng lưới Thành phố học tập toàn cầu. Đây là sự ghi nhận những nỗ lực bền bỉ của Thành phố trong xây dựng và lan tỏa mô hình "Thành phố học tập", đồng thời tạo động lực thúc đẩy phong trào học tập suốt đời, nhân rộng các mô hình học tập tiêu biểu trong gia đình, dòng họ, cộng đồng và đơn vị.
Các tập thể, cá nhân tiêu biểu trong thực hiện phong trào được khen thưởng tại Hội nghị sơ kết 5 năm thực hiện Đề án “Xây dựng xã hội học tập giai đoạn 2021-2030” và sơ kết 2 năm thực hiện Phong trào thi đua “Cả nước xây dựng xã hội học tập, đẩy mạnh học tập suốt đời giai đoạn 2023 - 2030” trên địa bàn TP Hồ Chí Minh. Ảnh: Thu Hoài - TTXVN
Thành phố cũng là một trong những địa phương dẫn đầu cả nước trong công tác khuyến học, khuyến tài, xây dựng xã hội học tập và thúc đẩy học tập suốt đời. Năm 2024, Thành phố Hồ Chí Minh được công nhận đạt chuẩn phổ cập giáo dục tiểu học và trung học cơ sở mức độ 3, xóa mù chữ mức độ 2 - các mức cao nhất hiện nay. Thành phố duy trì chuẩn phổ cập giáo dục mầm non cho trẻ 5 tuổi đạt 100%; tỷ lệ huy động trẻ mẫu giáo 3 - 5 tuổi đạt trên 92%, nhiều địa phương đạt trên 98%.
Ban Thi đua - Khen thưởng Trung ương cho biết, qua hai năm triển khai, phong trào thi đua “Cả nước thi đua xây dựng xã hội học tập, đẩy mạnh học tập suốt đời giai đoạn 2023 - 2030” đã đạt nhiều kết quả tích cực, tạo chuyển biến mạnh mẽ trong nhận thức và hành động của các tầng lớp nhân dân, gắn việc xây dựng xã hội học tập với các mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội, giáo dục và đào tạo của đất nước. Công tác khuyến học, khuyến tài, xây dựng xã hội học tập được đẩy mạnh, nhiều mô hình “Gia đình học tập”, “Dòng họ học tập”, “Cộng đồng học tập”, “Đơn vị học tập” được phát triển, góp phần hình thành những “Công dân học tập” - nền tảng của xã hội học tập hiện đại.
Chất lượng nguồn nhân lực quốc gia tiếp tục được nâng cao. Tỷ lệ lao động qua đào tạo tăng từ 64,5% năm 2020 lên 70% năm 2025, trong đó tỷ lệ lao động có bằng cấp, chứng chỉ đạt khoảng 29% (so với 24,1% năm 2020). Cơ cấu lao động chuyển dịch tích cực, tỷ lệ lao động trong nông nghiệp giảm từ 28,3% xuống còn khoảng 25%. Phong trào thi đua đã trở thành động lực quan trọng thúc đẩy phát triển nguồn nhân lực, góp phần xây dựng xã hội học tập, xã hội tri thức, phục vụ sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa và hội nhập quốc tế của đất nước.