Cùng với điểm cầu chính tại Lào Cai, lễ khởi công đồng thời diễn ra ở 4 điểm cầu trực tuyến tại ga Phú Thọ (tỉnh Phú Thọ), ga Bắc Hồng (thành phố Hà Nội), ga Lương Tài (tỉnh Hưng Yên) và ga Hải Dương Nam (thành phố Hải Phòng).

Đây là một trong những công trình trọng điểm nằm trong Lễ khởi công, khánh thành, thông xe kỹ thuật 234 dự án, công trình trên khắp cả nước với tổng mức đầu tư hơn 3,4 triệu tỷ đồng, chào mừng kỷ niệm 79 năm Ngày toàn quốc kháng chiến (19/12/1946-19/12/2025) và Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIV của Đảng nhiệm kỳ 2025-2030.

Cùng tham dự sự kiện có ông Hà Vĩ, Đại sứ đặc mệnh toàn quyền nước Cộng hòa nhân dân Trung Hoa tại Việt Nam; lãnh đạo các Bộ, ngành Trung ương, lãnh đạo tỉnh Lào Cai; cá nhân, tổ chức nước ngoài và các cơ quan, đơn vị thuộc Bộ Xây dựng, đại diện nhà thầu thi công, đơn vị tư vấn cùng nhân dân khu vực khởi công dự án.

Tại buổi lễ, Thứ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Danh Huy nhấn mạnh, đây là dự án có ý nghĩa đặc biệt quan trọng không chỉ đối với các tỉnh, thành phố có dự án đi qua, ngành Xây dựng mà còn đối với sự phát triển kinh tế-xã hội của đất nước, là bước đột phá chiến lược về xây dựng hệ thống kết cấu hạ tầng đồng bộ, hiện đại được Đảng, Nhà nước đặt ra trong văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII.

Sự kiện là minh chứng cho quyết tâm của hai Đảng, hai Nhà nước nước Việt Nam và Trung Quốc trong việc tăng cường sâu sắc quan hệ Đối tác hợp tác chiến lược toàn diện, thúc đẩy xây dựng "Cộng đồng chia sẻ tương lai có ý nghĩa chiến lược"; hình thành một phương thức vận tải hiện đại kết nối hành lang kinh tế Côn Minh - Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng, tạo ra những động lực tăng trưởng mới cho cả khu vực có dự án đi qua.

Đại sứ Đặc mệnh toàn quyền nước Cộng hòa nhân dân Trung Hoa tại Việt Nam Hà Vĩ thông tin, theo thống kê của phía Trung Quốc, quy mô thương mại hai nước trong năm 2025 dự kiến vượt mốc 290 tỷ USD, duy trì mức tăng trưởng hai chữ số, vai trò của mỗi bên trong bản đồ hợp tác kinh tế - thương mại của đối phương ngày càng nổi bật. Thương mại tăng trưởng nhanh kéo theo nhu cầu ngày càng lớn đối với logistics thuận tiện và hiệu quả.

Việc triển khai Dự án đường sắt tiêu chuẩn Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng tiếp tục phá vỡ rào cản địa lý, đẩy nhanh kết nối toàn diện đường sắt tiêu chuẩn giữa hai nước, nâng cao mạnh mẽ năng lực vận tải xuyên biên giới, giảm chi phí logistics, thúc đẩy lưu thông kinh tế, giúp chuỗi cung ứng của hai nước kết nối chặt chẽ, từ đó cung cấp động lực mạnh mẽ cho phát triển kinh tế - xã hội của hai bên.

Tuyến đường sắt Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng đi qua 6 tỉnh, thành phố: Lào Cai, Phú Thọ, Hà Nội, Bắc Ninh, Hưng Yên và Hải Phòng với tổng chiều dài hơn 390km, trong đó đoạn qua Lào Cai có chiều dài 143,64km với 5 nhà ga và 4 trạm tác nghiệp kỹ thuật. Để thực hiện dự án, tỉnh phải thu hồi đất của hơn 6.500 hộ và nhiều tổ chức, doanh nghiệp với tổng diện tích đất thu hồi gần 1.300ha, tổng chi phí giải phóng mặt bằng 8.200 tỷ đồng; bố trí, xây dựng 38 khu tái định cư tập trung; di chuyển, sắp xếp 41 cơ sở sản xuất trong khu công nghiệp.

Chủ tịch UBND tỉnh Lào Cai Nguyễn Tuấn Anh cam kết, thời gian tới, tỉnh tiếp tục tập trung tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, làm tốt công tác giải phóng mặt bằng để dự án được triển khai đúng tiến độ; quan tâm thực hiện công tác bồi thường, tái định cư để ổn định đời sống sinh hoạt của người dân bị ảnh hưởng bởi dự án; phối hợp chặt chẽ với Ban Quản lý dự án đường sắt và các cơ quan, đơn vị liên quan triển khai, đưa dự án về đích đảm bảo tiến độ, chất lượng yêu cầu đề ra.

Dự án đầu tư xây dựng tuyến đường sắt Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng có tổng chiều dài tuyến chính khoảng 390,9km, tuyến nhánh khoảng 27,9km, đường đơn khổ 1.435mm, áp dụng công nghệ đường sắt chạy trên ray; vận chuyển chung hành khách, hàng hóa; tốc độ thiết kế 160km/h đối với tuyến chính đoạn từ ga Lào Cai mới đến ga Nam Hải Phòng; tốc độ thiết kế 120km/h đối với đoạn qua khu vực đầu mối thành phố Hà Nội, tốc độ thiết kế 80km/h đối với các đoạn tuyến còn lại.

Điểm đầu tuyến tại vị trí nối ray với đường sắt Trung Quốc thuộc địa phận phường Lào Cai, tỉnh Lào Cai; điểm cuối tại ga cảng Lạch Huyện, đặc khu Cát Hải, thành phố Hải Phòng. Dự án có tổng mức đầu tư hơn 203.200 tỷ đồng, được thực hiện theo hình thức đầu tư công, phấn đấu hoàn thành chậm nhất vào năm 2030. Dự án thành phần 1 đầu tư hạ tầng kết nối các ga trên tuyến và quảng trường ga với điểm đầu kết nối từ các tuyến đường bộ hiện hữu hoặc đang quy hoạch của địa phương. Điểm cuối kết nối vào 21 ga trên tuyến có tổng mức đầu tư là 3.298 tỷ đồng. Dự kiến hoàn thành toàn bộ Dự án thành phần 1 đồng bộ với Dự án thành phần 2 chậm nhất trong năm 2030.

Việc khởi công Dự án thành phần 1 thuộc Dự án đầu tư xây dựng tuyến đường sắt Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng là bước khởi đầu hiện thực hóa mục tiêu xây dựng tuyến đường sắt mới hiện đại, đồng bộ nhằm đáp ứng nhu cầu vận tải trên hành lang Đông - Tây, kết nối liên vận quốc tế giữa Việt Nam và Trung Quốc, tạo động lực quan trọng cho phát triển kinh tế - xã hội nhanh, bền vững, phát huy tối đa lợi thế các phương thức trên hành lang kinh tế Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng, góp phần bảo đảm quốc phòng - an ninh và hội nhập quốc tế, bảo vệ môi trường, ứng phó biến đổi khí hậu; thúc đẩy tiến trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước.