NATO chuẩn bị hành động quân sự chống Xyri?

Tối 4/11 (giờ Việt Nam), phe đối lập Xyri đã bắt đầu nhóm họp ở thủ đô Đôha của Cata với mục tiêu xây dựng một mặt trận thống nhất chống chính quyền của Tổng thống Xyri Bashar al- Assad.

Hiện trường vụ nổ gần khách sạn Dama Rose ở Đamát ngày 4/11. Ảnh: Sana

Theo Tân Hoa xã, trong cuộc họp kéo dài 4 ngày này, hàng trăm nhân vật nổi trội nhất của phe đối lập Xyri sẽ tập trung thảo luận việc thành lập “chính quyền chuyển tiếp”, trong bối cảnh Ngoại trưởng Mỹ Hillary Clinton vài ngày trước đã chỉ trích Hội đồng Dân tộc Xyri không xứng đáng là đại diện cao nhất của phe đối lập và tuyên bố Oasinhtơn không còn công nhận vai trò lãnh đạo của SNC.

Một số nguồn tin cho hay, Oasinhtơn đang thúc đẩy kế hoạch cải tổ phe đối lập Xyri và đã nhắm một nhân vật có tên là Riad Seif làm người đứng đầu bộ máy lãnh đạo mới của phe đối lập được gọi là Sáng kiến Dân tộc Xyri (SNI).

Mohammad al-Najjar, thành viên ủy ban đối ngoại của SNC cho biết, cuộc họp ở Đôha lần này là sự kiện quan trọng nhất từ trước đến nay của phe đối lập Xyri và tại cuộc họp này, phe đối lập sẽ xem xét đề xuất của SNI về việc thành lập một “chính quyền chuyển tiếp” có trụ sở tại một khu vực do phe đối lập chiếm giữ ở miền bắc Xyri. Bên cạnh đó, cuộc họp cũng sẽ xem xét đề xuất của một số phe nhóm về thành lập một thể chế lãnh đạo lớn hơn SNC để đại diện cho phe đối lập. Đề xuất này được cho là do Riad Seif khởi xướng và được Mỹ ủng hộ.

Trong khi đó, Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) được cho là đang có động thái chuẩn bị cho hành động quân sự chống Xyri.

Nhật báo Hurriyet (Thổ Nhĩ Kỳ) số ra ngày 4/11 đưa tin, phái đoàn gồm 20 quan chức NATO thuộc Bộ chỉ huy châu Âu (EUCOM) mới đây đã thị sát căn cứ không quân Diyarbakir tại Thổ Nhĩ Kỳ để đảm bảo tính khả dụng của căn cứ này trong trường hợp có phương án quân sự chống Xyri. Báo này cho biết căn cứ NATO tại Dyabakir là tổng hành dinh của lực lượng không quân số 2 thay vì căn cứ không quân Pirinclik. Theo kế hoạch của Mỹ và Thổ Nhĩ Kỳ, căn cứ Pirinclik, gần Xyri nhất, sẽ đóng vai trò trung tâm trong trường hợp triển khai hành động quân sự chống Xyri. Incirlik, một căn cứ không quân khác của NATO tại Anada (phía nam Thổ Nhĩ Kỳ) cũng gần với biên giới Xyri, đang được khối này sử dụng như trung tâm chỉ huy các hoạt động bí mật chống Xyri.

Tại Xyri, tình hình bạo lực diễn biến khá phức tạp. Truyền thông Xyri đưa tin ngày 4/11, những đối tượng "khủng bố" đã gây ra một vụ nổ lớn gần khách sạn Dama Rose ở trung tâm thủ đô Đamát, nơi đặt một văn phòng của Liên hợp quốc. Vụ nổ mà hãng thông tấn Xyri SANA cho là sử dụng tới 50 kg chất nổ, đã làm ít nhất 11 người bị thương (2 người ở tình trạng nguy kịch) và khiến văn phòng của LHQ phải chuyển tới một khách sạn khác.

Cùng ngày, Tổ chức Giám sát nhân quyền Xyri (SOHR-trụ sở tại Anh) cho biết quân đội Xyri đã không kích các mục tiêu tập trung lực lượng chống đối ở các khu vực lân cận thủ đô, chỉ cách Đamát khoảng 50 km, sau cuộc đụng độ dữ dội lúc rạng sáng gần một văn phòng tình báo chính trị ở tây bắc Đamát.

SOHR cũng cho biết, ngày 4/11, các tay súng chống đối đã bắn rơi một máy bay chiến đấu của quân đội chính phủ gần thị trấn Baqras khi chiếc máy bay này đang không kích thị trấn Mayadin và bắt giữ viên phi công.

Lực lượng chống đối cũng tuyên bố đã phát động một cuộc tấn công lớn nhằm vào căn cứ không quân Taftanaz ở tỉnh Idlib nhằm ngăn cản các máy bay chiến đấu của quân đội xuất kích. Tại tỉnh miền đông Deir Ezzor, quân chống đối đã chiếm được mỏ dầu lớn Al-Ward. Đây là lần đầu tiên lực lượng chống đối ở Xyri giành quyền kiểm soát một mỏ dầu.

Minh Hạnh