Theo trang Daily Mail (Anh), những hóa thạch mới được phát hiện tại bang New Mexico (Mỹ) cho thấy ngay trước khi thiên thạch rơi xuống, vùng đất này vẫn tràn đầy sức sống, là nơi cư ngụ của nhiều loài khủng long khác nhau – trong đó có Alamosaurus, sinh vật khổng lồ có kích thước tương đương cá voi xanh.

Nghiên cứu được công bố trên tạp chí Science ngày 24/10. Phát hiện này, theo nhóm chuyên gia Đại học Edinburgh (Anh), đi ngược lại giả thuyết lâu nay cho rằng số lượng cá thể khủng long đã suy giảm dần trước khi tuyệt chủng. Trái lại, chúng dường như vẫn đang ở đỉnh cao phát triển khi thiên thạch định mệnh lao đến.

Giáo sư Steve Brusatte, đồng tác giả nghiên cứu, cho biết: “Trước đây, chúng ta có rất ít hóa thạch được định tuổi chính xác vào những trăm nghìn năm cuối cùng của kỷ Phấn trắng. Vì thế, phần lớn hiểu biết của chúng ta về giai đoạn tuyệt chủng chỉ được suy luận từ các hóa thạch cũ hơn và các mô hình thống kê. Nhưng lần này, ở New Mexico, chúng tôi tìm thấy bằng chứng sống động – những loài khủng long tồn tại ngay sát thời điểm thiên thạch va chạm”.

Trong hơn 10 năm khảo sát tại lưu vực San Juan ở Tây Bắc New Mexico – cách nơi thiên thạch rơi xuống bán đảo Yucatán (Mexico) khoảng 2.400 km – nhóm nghiên cứu đã thu thập được hóa thạch của khoảng 12 loài khủng long khác nhau.

Trước khi thảm họa xảy ra, khu vực này bị thống trị bởi Alamosaurus – loài khủng long cổ dài khổng lồ cao 9 – 15 m, nặng 30 – 80 tấn, gần bằng cá voi xanh, dù nhẹ hơn khoảng một nửa.

“Alamosaurus là một trong những loài khủng long lớn nhất từng tồn tại – nặng hơn cả máy bay Boeing 737. Nó có cổ dài, đầu nhỏ, thân to, chân như những cột đá Hy Lạp, nhưng lại chỉ ăn thực vật. Nếu con người sống cùng thời, có lẽ nó sẽ chẳng buồn chú ý đến ta, trừ khi vô tình dẫm phải”, Giáo sư Brusatte nói.

Ngoài Alamosaurus, nhóm nghiên cứu còn phát hiện hóa thạch của T. Rex (khủng long bạo chúa), Ojoceratops (khủng long sừng), Ojoraptorosaurus (loài giống chim ăn tạp) và Dineobellator – một loài khủng long săn mồi cỡ nhỏ.

Phân tích cho thấy tất cả các hóa thạch này đều có tuổi đời khoảng 66 triệu năm, trùng khớp với thời điểm thiên thạch va vào Trái Đất – bác bỏ giả thuyết cũ rằng chúng thuộc về giai đoạn sớm hơn vài triệu năm.

Phát hiện này cũng phủ nhận quan điểm rằng đa dạng sinh học của khủng long đã suy giảm dần trước khi tuyệt chủng.

“Không có dấu hiệu nào cho thấy hệ sinh thái khi đó đang gặp khủng hoảng hay khủng long suy yếu. Rồi thiên thạch rơi xuống – và mọi thứ kết thúc”, ông Brusatte nói.

Theo ông, có khả năng rất nhỏ rằng một số mẫu hóa thạch được tìm thấy thuộc về những cá thể khủng long sống đúng vào ngày thiên thạch rơi, hoặc ít nhất trong vòng 300.000 năm trước đó – một khoảng thời gian cực kỳ ngắn trong thang đo địa chất.

Các nhà khoa học cũng nhận thấy quần thể khủng long ở New Mexico có đặc điểm sinh học khác biệt so với vùng Hell Creek ở phía bắc (bao gồm Montana, Bắc Dakota, Nam Dakota và Wyoming), nơi Triceratops và Edmontosaurus chiếm ưu thế. Sự khác biệt này cho thấy mức độ đa dạng sinh học cao trên khắp Bắc Mỹ trong giai đoạn cuối cùng của kỷ Phấn trắng.

“Sự đa dạng của khủng long vẫn được duy trì ổn định cho đến phút cuối. Các loài ở miền Bắc và miền Nam khu vực Bắc Mỹ đã tiến hóa theo những hướng khác nhau để thích nghi với môi trường – dấu hiệu cho thấy sức sống mạnh mẽ của chúng”, ông Brusatte nói thêm.

Theo mô tả của nhóm nghiên cứu, vụ va chạm thiên thạch khi đó là một thảm họa toàn cầu chưa từng có. Dù cách xa hàng nghìn km, khu vực San Juan vẫn hứng chịu hậu quả kinh hoàng.

“Bạn sẽ thấy ánh sáng chói lòa, nghe những tiếng nổ đinh tai, rồi mặt đất rung lên dữ dội – những trận động đất lớn nhất trong lịch sử”, ông Brusatte mô tả. “Không khí nóng như lò nung, những giọt thủy tinh nóng chảy mưa xuống, đốt cháy rừng và bao phủ bầu trời trong khói bụi. Chỉ trong vài ngày, Trái Đất chìm trong bóng tối và giá lạnh kéo dài suốt nhiều năm sau đó”.