Sau khi cơ chế hòa giải giữa Thượng viện và Hạ viện không đạt được đồng thuận, Quốc hội Pháp ngày 23/12 đã thông qua một đạo luật đặc biệt, cho phép Nhà nước tiếp tục vận hành trong giai đoạn chưa có ngân sách chính thức. Đạo luật này cho phép Chính phủ tiếp tục thu thuế, chi trả lương cho đội ngũ công chức, bảo đảm hoạt động thường xuyên của bộ máy hành chính và thực hiện các khoản vay cần thiết.

Quốc vụ khanh phụ trách ngân sách Amélie de Montchalin mô tả đây chỉ là một giải pháp “duy trì tối thiểu”, nhằm tránh kịch bản tê liệt bộ máy Nhà nước như từng xảy ra tại Mỹ khi Quốc hội không thông qua ngân sách đúng hạn. Tuy nhiên, theo các đánh giá của cơ quan chức năng, việc áp dụng cơ chế tạm thời này lại kéo theo những hệ quả tài chính đáng kể.

Theo ước tính do Quốc vụ khanh phụ trách ngân sách công bố hồi tháng 10, việc áp dụng luật ngân sách tạm thời có thể khiến Nhà nước phải gánh thêm khoảng 11 tỷ euro. Con số này gần tương đương với chi phí phát sinh từ đạo luật tương tự được ban hành năm trước, sau khi Chính phủ khi đó không còn đủ tín nhiệm để tiếp tục điều hành.

Không chỉ làm tăng gánh nặng chi tiêu, luật ngân sách tạm thời còn khiến Chính phủ bị hạn chế đáng kể trong việc điều hành tài chính. Trong khuôn khổ pháp lý này, Chính phủ không thể đưa ra các biện pháp tiết kiệm chi tiêu cũng như không thể điều chỉnh chính sách thuế, làm suy giảm khả năng kiểm soát thâm hụt ngân sách. Thống đốc Ngân hàng trung ương Pháp cảnh báo rằng, trong điều kiện đó, mức thâm hụt có nguy cơ vượt xa ngưỡng cho phép, do đạo luật này không kèm theo bất kỳ biện pháp giảm chi hay tăng thu nào.

Theo Bộ Kinh tế và Tài chính Pháp, việc trì hoãn triển khai các biện pháp ngân sách có thể khiến Nhà nước thiệt hại khoảng 1 tỷ euro mỗi tháng. Tuy nhiên, mức tổn thất này sẽ được hạn chế nếu luật ngân sách tạm thời chỉ tồn tại trong thời gian ngắn và Quốc hội sớm đạt được thỏa thuận về dự toán ngân sách, dự kiến trong nửa đầu tháng 1/2026.

Bên cạnh việc không thể triển khai các khoản chi mới, việc áp dụng luật ngân sách tạm thời cũng đồng nghĩa với việc Nhà nước không thể tạo ra các nguồn thu mới. Theo ước tính của Quốc vụ khanh phụ trách ngân sách, riêng yếu tố này có thể làm ngân sách thất thu khoảng 3 tỷ euro.

Trong kịch bản bất lợi hơn, nếu cơ chế đặc biệt này kéo dài suốt năm 2026, ngân sách Nhà nước có thể mất tới 6,5 tỷ euro, theo đánh giá của một viện nghiên cứu kinh tế hàng đầu của Pháp. Quốc vụ khanh phụ trách ngân sách cảnh báo rằng, nếu tình trạng này kéo dài, thâm hụt tài chính công của Pháp có thể bị đẩy lên mức 5,4% tổng sản phẩm quốc nội (GDP), thậm chí chạm ngưỡng 6% GDP.