Theo CBS News, Tổng thống Trump vào hôm 19/6 từng nói ông sẽ quyết định trong vòng hai tuần liệu có can dự vào cuộc chiến giữa Israel – Iran hay không. Cuối cùng, chỉ mất thêm 2 ngày để thế giới chứng kiến việc Mỹ chính thức tham chiến cùng với Israel bằng đòn tấn công vào rạng sáng 21/6 theo giờ địa phương vào Iran.

Hiện vẫn chưa rõ mức độ thiệt hại cụ thể, nhưng ông Trump ca ngợi "các đòn tấn công chính xác quy mô lớn vào ba cơ sở hạt nhân chủ chốt của chính quyền Iran: Fordo, Natanz và Isfahan" là một "thành công quân sự ngoạn mục".

Trước đó, phía Iran đã nhiều lần tuyên bố sẽ trả đũa nếu Mỹ tham gia cuộc tấn công của Israel. Trong khi Tổng thống Trump vào tối 21/6 cũng đưa ra lời cảnh báo cứng rắn đối với Iran nếu nước này tấn công bất kỳ mục tiêu nào của Mỹ trong khu vực.

Một số người đặt câu hỏi liệu Iran sẽ bắt đầu “xuống thang” hay vẫn tiếp tục là một thách thức lớn khi phối hợp với các đồng minh tấn công các mục tiêu của Mỹ rải rác khắp vùng Vịnh. Hiện có khoảng 40.000 binh sĩ Mỹ đồn trú tại Trung Đông, nhiều trong số đó nằm trong phạm vi dễ dàng tấn công của tên lửa Iran. Tuy vậy, kho tên lửa của Iran dường như cũng đã bị tiêu hao không ít sau một tuần bị Israel tấn công và tiến hành các hoạt động đáp trả lại Tel Aviv.

Lãnh đạo Israel ca ngợi cuộc không kích của Mỹ

Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu đã có phát biểu ngay sau các cuộc tấn công của Mỹ. Trong một video được đăng tải, ông ca ngợi: “Tổng thống Trump và tôi thường nói rằng hoà bình thông qua sức mạnh. Đầu tiên là sức mạnh, sau đó là hòa bình. Và tối nay Tổng thống Trump và Mỹ đã hành động với rất nhiều sức mạnh".

Trong khi đó, Tổng thống Israel Isaac Herzog viết trên mạng xã hội, gọi các cuộc tấn công của Mỹ là “một thời khắc mà các nguyên tắc về tự do, trách nhiệm và an ninh đã chiến thắng”.

Ông cảm ơn Mỹ và đích danh Tổng thống Trump: “Hành động dũng cảm này phục vụ cho an ninh và sự an toàn của toàn thế giới tự do. Tôi hy vọng nó sẽ mở ra tương lai tốt đẹp hơn cho Trung Đông - và góp phần thúc đẩy việc giải cứu khẩn cấp các con tin của chúng tôi đang bị giam giữ tại Gaza”.

Quân đội Iran cam kết đáp trả 

Ngoại trưởng Iran Abbas Araghchi tuyên bố rằng theo Hiến chương Liên Hợp Quốc, Iran bảo lưu mọi lựa chọn để bảo vệ chủ quyền, lợi ích và nhân dân nước này. Ông cáo buộc Mỹ đã “vi phạm nghiêm trọng Hiến chương Liên hợp quốc” và nói rằng chính quyền của ông Trump đã “cố tình phá hỏng” nỗ lực ngoại giao.

“Tuần trước, chúng tôi đang đàm phán với Mỹ thì Israel phá vỡ nỗ lực ngoại giao. Tuần này, chúng tôi nói chuyện với E3/EU thì Mỹ lại phá vỡ nỗ lực ngoại giao đó. Vậy các bản rút ra kết luận gì? Đối với Anh và Đại diện cấp cao EU, Iran phải trở lại bàn đàm phán. Nhưng làm sao Iran có thể trở lại với thứ mà họ chưa bao giờ rời bỏ, chứ đừng nói đến việc phá vỡ?", Ngoại trưởng Iran tuyên bố.

Lực lượng Vệ binh Cách mạng Hồi giáo Iran (IRGC) tuyên bố Mỹ “đã tự đặt mình lên vị trí tiền tuyến của hành động ‘xâm lược’ khi trực tiếp tấn công các cơ sở hòa bình”.

IRGC cảnh báo rằng số lượng, sự phân bố và quy mô các căn cứ quân sự của Mỹ trong khu vực không phải là sức mạnh, mà là yếu điểm, dễ bị tổn thương. Nước này sẽ tiếp tục các cuộc tấn công vào Israel một cách chính xác, có mục đích và dữ dội. Trong khi đó, Mỹ sẽ phải đối mặt với phản ứng vượt ngoài dự tính.

Phản ứng của các bên khác có liên quan

Truyền thông nhà nước Nga dẫn lời Điện Kremlin lên án mạnh mẽ cuộc tấn công của Mỹ, cho rằng quyết định của ông Trump là “vô trách nhiệm”, vi phạm luật pháp quốc tế và làm gia tăng đáng kể nguy cơ chiến tranh lớn hơn tại Trung Đông.

Theo Bộ Ngoại giao Nga, Washington đã bắt đầu một sự leo thang nguy hiểm, có thể làm suy yếu thêm an ninh khu vực và toàn cầu. Hiện Moskva đang chờ phản ứng từ Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc và Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế (IAEA).

Tổng Thư ký Liên Hợp Quốc, ông Antonio Guterres thể hiện sự “rất lo ngại” trước việc Mỹ sử dụng vũ lực và rằng nguy cơ xung đột vượt ngoài tầm kiểm soát đang gia tăng, với hậu quả thảm khốc cho dân thường, khu vực và thế giới.

“Tôi kêu gọi các quốc gia thành viên giảm căng thẳng. Không có giải pháp quân sự nào cảo. Ngoại giao là con đường duy nhất”, ông Guterres nhấn mạnh.

Cả Houthi và Hamas - đồng minh của Iran - đều lên án cuộc không kích của Mỹ. Phía Houthi tuyên bố sẽ ủng hộ Iran chống lại hành động của Mỹ và Israel. Trong tuyên bố hôm 22/6, phía Houthi kêu gọi các quốc gia Hồi giáo cùng tham gia “thánh chiến" và kháng chiến như một mặt trận thống nhất.

Trong khi đó, Bộ Ngoại giao Saudi Arabia bày tỏ “quan ngại sâu sắc” trước hành động của Mỹ và lên án các hành vi vi phạm chủ tuyền của Iran. Phía Saudi Arabia nhấn mạnh sự cần thiết phải nỗ lực hết sức để kiềm chế, giảm căng thẳng và tránh leo thang thêm, cũng như kêu gọi cộng đồng quốc tế cần tăng cường nỗ lực tìm giải pháp chính trị nhằm chấm dứt khủng hoảng và hướng tới ổn định khu vực.

Với Trung Quốc, người phát ngôn Bộ Ngoại giao nước này cho biết Bắc Kinh “kịch liệt lên án việc Mỹ tấn công Iran”, đặc biệt là nhắm vào các cơ sở hạt nhân, đang nằm dưới sự giám sát của IAEA, cho rằng “hành động của phía Mỹ vi phạm nghiêm trọng mục tiêu và nguyên tắc của Hiến chương Liên hợp quốc và luật pháp quốc tế, đồng thời làm trầm trọng thêm căng thẳng tại Trung Đông”.

Trung Quốc cũng kêu gọi các bên liên quan trong xung đột, đặc biệt là Israel, lập tức ngừng bắn, bảo vệ an toàn cho dân thường, đồng thời mở lại đối thoại và đàm phán; đồng thời khẳng định Trung Quốc sẵn sàng cùng cộng đồng quốc tế tăng cường hợp tác, duy trì công lý, và nỗ lực khôi phục hòa bình và ổn định cho khu vực Trung Đông.

Về phía EU, người đứng đầu chính sách đối ngoại của khối này đã kêu gọi “tất cả các bên lùi lại” và tránh leo thang. Bà thông báo rằng 27 ngoại trưởng EU sẽ họp vào ngày 23/6 để thảo luận tình hình.