Phó Tiến sĩ khoa học Nikolai Mironov vừa có bài phân tích diễn biến của thị trường dầu mỏ thời gian qua và dự báo triển vọng trong thời gian tới trên báo Độc lập (Nga), trong đó dự báo giá "vàng đen" sẽ dao động trong khoảng 90 - 100 USD/thùng, nếu không xảy ra xung đột lớn tại Trung Đông.
Sau một thời gian ổn định khá dài, giá dầu mỏ đang giảm rất mạnh, đến cuối tháng 6 vừa qua đã giảm xuống 89 USD/thùng. Đây là mức thấp nhất trong 18 tháng trở lại đây. Nhiều người cho rằng sự suy giảm xảy ra hiện nay là điều nghịch lý.
|
Ảnh minh họa. Nguồn: Internet. |
Mặc dù nhịp độ tăng trưởng của kinh tế thế giới chậm lại, trong thời gian tới giá dầu mỏ không thể vượt mức 100 USD/thùng. Nguyên nhân được cho là do các nhà đầu cơ thị trường gia tăng hoạt động và các tổ chức tài chính đầu tư tiền nhàn rỗi vào thị trường dầu mỏ. Trong điều kiện tình hình bức tranh kinh tế chưa xác định, họ có xu hướng kiểm soát các tài sản hàng hóa thực tế với khả năng thanh khoản tăng lên.
Các số liệu của Cơ quan Năng lượng Quốc tế (IEA) cho thấy năm 2010 nhu cầu về dầu mỏ trên thế giới đã tăng 2,7 triệu thùng/ngày, trong khi sản lượng khai thác giảm 2 triệu thùng/ngày. Năm 2011, tình hình lại lặp lại - nhu cầu tăng 0,8 triệu thùng, trong khi sản lượng khai thác chỉ tăng 0,1 triệu thùng (nguyên nhân chính là việc Libi ngừng xuất khẩu). Do đó, tháng 6/2011, lần thứ ba trong lịch sử của mình, IEA đã phải sử dụng đến dầu mỏ từ nguồn dự trữ chiến lược. Thị trường có thêm 60 triệu thùng dầu mỏ tất cả. Việc này đóng một vai trò tâm lý nhất định, nhưng tuyệt nhiên không bù đắp được những thiệt hại về dầu mỏ của Libi trong năm 2011 là 425 triệu thùng.
Từ đầu năm 2012 tình hình thay đổi một cách kỳ lạ. Theo IEA, trong quý I/2012, sản lượng khai thác vượt quá nhu cầu 1 triệu thùng/ngày; trong quý II, khoảng cách này còn tăng lên nhiều hơn. Điều này được lý giải là do việc khai thác dầu từ đá phiến ở Mỹ tăng nhanh (năm nay dự kiến sẽ tăng thêm 0,56 triệu thùng/ngày), do tăng nguồn cung cấp nguyên nhiên liệu từ cát dầu của Canađa, cũng như nhiên liệu sinh học. Và các nước thuộc Tổ chức Các nước Xuất khẩu Dầu mỏ (OPEC) đã tăng rõ rệt sản lượng khai thác lên hơn 1 triệu thùng/ngày, trong khi "nhu cầu về dầu mỏ của OPEC”, đóng vai trò quyết định trên các thị trường, trong năm nay vẫn không thay đổi. Nói chung, quá trình tích trữ đã diễn ra trước khi lệnh cấm vận dầu mỏ của Iran có hiệu lực từ ngày 1/7/2012.
Các thị trường, mặc dù một vài lần kiềm chế trước căng thẳng xung quanh Iran vào đầu năm, đã phản ứng với tình hình mới. Các nhà đầu cơ nhanh chóng đóng các trận địa, thúc đẩy dòng tiền nhanh chóng chảy sang các thị trường khác. Chẳng hạn, chỉ riêng trong tháng 5, khối lượng hợp đồng mua dầu WTI, theo số liệu của OPEC, đã giảm 34%, còn dầu thô Brent giảm 28%. Giá cả giảm xuống: chỉ riêng trong tháng 5, giá dầu Brent đã giảm 10,2 USD, hay 8,5%. Trong tháng 6, giá tiếp tục giảm, các mốc quan trọng về mặt tâm lý là 100 và 90 USD/thùng lần lượt bị phá vỡ.
Các dự báo mức tăng tiêu thụ dầu mỏ trong năm 2012 không quá khác nhau: IEA dự báo mức tiêu thụ là 0,8 triệu thùng/ngày, OPEC và Bộ Năng lượng Mỹ dự báo 0,9 triệu thùng/ngày. Kinh tế Mỹ và Nhật Bản nhìn chung tương đối ổn định. Hiện nay, các nước khu vực đồng euro đang là mối lo ngại lớn nhất. Sự suy giảm vẫn đang tiếp tục ở các nước này đã bắt đầu ảnh hưởng tới Trung Quốc, làm cho nhu cầu tiêu thụ sản phẩm dầu tại một trong những thị trường quan trọng nhất giảm đi.
Khối lượng cung cấp cũng không xác định. Hiện tình trạng bất ổn ở Libi, Ai Cập, ở khu vực biên giới giữa Sudan (Xuđăng) và Nam Sudan (Nam Xuđăng), tình trạng đối đầu ở Yemen (Yêmen) và Syria (Xiri) vẫn tiếp tục; ở Irắc tình trạng căng thẳng giữa người Cuốc và người Arập đang tăng lên. Và tất nhiên, bất cứ lúc nào cuộc xung đột xung quanh chương trình hạt nhân của Iran cũng có thể chuyển sang giai đoạn nóng.
Nói chung, nếu không xảy ra các cuộc xung đột nghiêm trọng mới ở Trung Đông, thì giá dầu mỏ sẽ ổn định trong khoảng 90 - 100 USD/thùng. Theo truyền thống, trong quý III, nhu cầu sẽ tăng đáng kể, khoảng 2 triệu thùng/ngày so với quý II. Và các hành động trừng phạt đối với Iran có thể sẽ làm cho thị trường mất đi không dưới 1 triệu thùng/ngày. Vì vậy, các dự báo của Tập đoàn Credit Suisse về giá dầu sẽ giảm xuống tới 50 USD/thùng/ngày là quá bi quan.
Cường Dũng (P/v TTXVN tại LB Nga)