Gia tăng bệnh tai mũi họng và hô hấp

Sáng 13/12, nhiều khu vực tại TP Hồ Chí Minh xuất hiện tình trạng trời mù mịt, không có nắng. Lớp sương mỏng bao phủ từ sáng sớm khiến tầm nhìn bị hạn chế, nhiều tòa nhà cao tầng bị che khuất, không khí ẩm và se lạnh hơn so với những ngày trước, gây cảm giác âm u cho người dân khi ra đường.

Theo ứng dụng quan trắc không khí Air Visual (thuộc Tổ chức IQAir, Thụy Sĩ), vào lúc 8 giờ sáng cùng ngày, chất lượng không khí tại TP Hồ Chí Minh ở ngưỡng nhạy cảm với chỉ số AQI đạt 133. Nồng độ bụi mịn PM2.5 đo được là 49 µg/m³, cao gấp 9,8 lần so với giá trị hướng dẫn trung bình năm của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO).

PGS.TS.BS Lê Trần Quang Minh, Giám đốc Bệnh viện Tai Mũi Họng TP Hồ Chí Minh cho biết, những người thường xuyên di chuyển ngoài trời có nguy cơ phơi nhiễm ô nhiễm không khí cao hơn, đặc biệt là bụi mịn PM2.5. Đây là tác nhân làm gia tăng các bệnh lý tai mũi họng và đường hô hấp.

Thực tế thời gian gần đây cho thấy, số lượt bệnh nhân đến khám tại Bệnh viện Tai Mũi Họng TP Hồ Chí Minh có xu hướng tăng so với cùng kỳ năm trước. Trung bình mỗi ngày, bệnh viện tiếp nhận khoảng 1.200 lượt khám, có thời điểm cao điểm lên đến 2.000 lượt/ngày.

Theo PGS.TS.BS Lê Trần Quang Minh, tai mũi họng là “cửa ngõ” của hệ hô hấp. Các tác nhân ô nhiễm khi xâm nhập sẽ tác động trực tiếp đến niêm mạc mũi, họng trước khi lan xuống đường hô hấp dưới. Trong điều kiện ô nhiễm không khí kéo dài, người dân dễ mắc viêm mũi xoang, viêm họng, viêm đường hô hấp trên; nặng hơn có thể dẫn đến viêm tai giữa, bệnh phổi và các bệnh lý hô hấp khác.

Đáng lưu ý, bụi mịn trong không khí đô thị không chỉ đến từ giao thông, xây dựng và công nghiệp mà còn chứa các tinh thể kim loại nặng. Việc hít phải các hạt bụi này trong thời gian dài có thể gây viêm nhiễm mạn tính, làm tăng nguy cơ mắc các bệnh nghiêm trọng, trong đó có ung thư vùng tai mũi họng và đường hô hấp.

Người dân cần chủ động thực hiện các biện pháp phòng bệnh

Theo bác sĩ Nguyễn Đức Bá Đạt, Quản lý Y khoa Hệ thống Tiêm chủng VNVC, bụi mịn PM2.5 không chỉ là hạt bụi siêu nhỏ mà còn mang theo vi khuẩn, virus và các chất độc hại. Khi đi sâu vào phổi và xâm nhập vào máu, PM2.5 có thể làm gia tăng nguy cơ viêm phổi, cúm, nhiễm trùng hô hấp, đồng thời ảnh hưởng đến tim mạch, làm tăng nguy cơ đột quỵ và tổn thương nhiều cơ quan.

Trong giai đoạn giao mùa, thời tiết thay đổi thất thường khiến niêm mạc đường hô hấp dễ bị tổn thương, sức đề kháng suy giảm. Khi kết hợp với tình trạng ô nhiễm không khí kéo dài, nguy cơ mắc và lây lan các bệnh hô hấp như cúm, viêm phổi, RSV gia tăng, đặc biệt vào thời điểm cuối năm khi nhu cầu đi lại và tụ tập đông người tăng cao.

Theo đó, các chuyên gia y tế khuyến cáo, trong bối cảnh ô nhiễm không khí và biến đổi khí hậu, người dân cần chủ động thực hiện các biện pháp bảo vệ sức khỏe. Trước hết, nên hạn chế tiếp xúc với môi trường ô nhiễm, đeo khẩu trang khi ra ngoài, nhất là tại các khu vực đông xe cộ; giữ ấm cơ thể khi trời lạnh và rửa tay thường xuyên bằng xà phòng.

Bên cạnh đó, việc nâng cao sức đề kháng đóng vai trò quan trọng. Người dân cần duy trì chế độ dinh dưỡng hợp lý, ngủ đủ giấc, luyện tập thể dục đều đặn. Đặc biệt, tiêm đầy đủ các loại vaccine cần thiết như cúm mùa, phế cầu, ho gà - bạch hầu - uốn ván… sẽ giúp giảm nguy cơ mắc bệnh nặng và biến chứng, nhất là đối với trẻ nhỏ, người cao tuổi, phụ nữ mang thai và người có bệnh nền.

PGS.TS.BS Lê Trần Quang Minh lưu ý, các triệu chứng ban đầu của bệnh tai mũi họng dễ bị nhầm với cảm cúm thông thường. Nếu sau 48 - 72 giờ, các biểu hiện như đau họng, ho đàm đặc, đàm xanh hoặc vàng, sốt, nhức đầu, đau vùng xoang vẫn không thuyên giảm, người bệnh cần đến cơ sở y tế để được thăm khám và điều trị kịp thời.