09:19 30/09/2025

Nước ‘thân thiện với Moskva nhất’ trong EU và NATO tuyên bố sẽ bắn hạ UAV Nga vi phạm không phận

Thủ tướng Viktor Orban tuyên bố Hungary sẽ bắn hạ các thiết bị bay không người lái (UAV) của Liên bang Nga vi phạm không phận.

Chú thích ảnh
Thủ tướng Hungary Viktor Orban bắt tay Tổng thống Liên bang Nga Vladimir Putin trong cuộc gặp ở Moskva ngày 5/7/2024. Ảnh: Sputnik

Báo The Kyiv Independent của Ukraine ngày 30/9 dẫn trả lời phỏng vấn hôm 29/9 của Thủ tướng Viktor Orban với truyền thông địa phương cho biết Hungary “không sợ” việc bắn hạ các thiết bị bay không người lái (UAV) của Liên bang Nga nếu chúng vô tình hoặc cố ý xâm phạm không phận Hungary.

Theo báo The Kyiv Independent, cùng với việc đưa ra phát biểu này, Thủ tướng Orban đồng thời hạ thấp lo ngại về việc UAV Nga xâm phạm không phận một số quốc gia châu Âu và chỉ trích “thái độ của người Tây Âu”.

Ông Orban nói: “Liên bang Nga yếu so với chúng ta (châu Âu), yếu về quân sự, yếu về kinh tế, và yếu cả về số lượng (dân cư)”, “Chúng ta mạnh hơn trên mọi phương diện”, đồng thời đặt câu hỏi: “Tôi chưa bao giờ hiểu tại sao, nếu chúng ta là bên mạnh hơn, lại nói năng như thể chúng ta yếu đuối”.

Tuyên bố của Thủ tướng Viktor Orban đã thu hút nhiều sự chú ý khi Hungary, theo báo The Kyiv Independent, lâu nay được coi là một trong những quốc gia thân thiện với Moskva nhất trong Liên minh châu Âu (EU) và NATO, đã nhiều lần chặn viện trợ quân sự cho Ukraine cũng như các lệnh trừng phạt chống Liên bang Nga.

Hãng tin Reuters của Anh ngày 30/9 bổ sung rằng trái ngược với hầu hết các lãnh đạo NATO và EU, Thủ tướng Orban duy trì quan hệ hữu hảo với Liên bang Nga trong khi liên tục đặt câu hỏi về logic của việc viện trợ quân sự phương Tây cho Kiev – một lập trường thường xuyên khiến ông xung đột với Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky.

Trong một dấu hiệu nữa cho thấy căng thẳng giữa hai nước ngày càng sâu sắc, Hungary hôm 29/9 tuyên bố chặn quyền truy cập vào 12 trang tin của Ukraine sau khi Kiev đưa ra động thái tương tự.

Đầu tháng 9/2025, Ukraine đã chặn nhiều trang web bị coi là mang quan điểm thân Moskva theo yêu cầu của cơ quan an ninh. Trong số đó có tám cổng thông tin tiếng Hungary, bao gồm trang tin thân chính phủ nổi tiếng origo.hu.

Chú thích ảnh
Hiện trường vụ thiết bị bay không người lái (UAV) bị bắn rơi tại Wohyn, Ba Lan, ngày 10/9/2025. Ảnh: PAP/TTXVN

Những tuần gần đây, căng thẳng giữa Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) và Moskva gia tăng khi xảy ra nhiều vụ xâm phạm không phận.

Vào tối 9, rạng sáng 10/9, Ba Lan đã bắn hạ các thiết bị bay không người lái được cho là của Liên bang Nga xâm nhập không phận nước này trong một đợt tấn công vào Ukraine, đánh dấu lần đầu tiên NATO trực tiếp đối đầu với tài sản quân sự của Liên bang Nga trên lãnh thổ liên minh.

Vácsava đã đáp trả bằng cách đặt hệ thống phòng không trong tình trạng báo động cao, tạm thời đóng cửa các sân bay chính, và yêu cầu tham vấn NATO theo Điều 4.

Romania cũng báo cáo một vụ vi phạm tương tự ngày 13/9, khi điều hai chiếc F-16 cất cánh sau khi phát hiện một thiết bị bay không người lái của Liên bang Nga xâm nhập không phận trong lúc Moskva tấn công cơ sở hạ tầng biên giới Ukraine.

Bộ trưởng Quốc phòng Romania Ionut Mosteanu cho biết nước này đã không bắn hạ chiếc thiết bị bay không người lái vì nó sau đó đã quay lại để ném bom Ukraine.

Tiếp đó vào ngày 19/9, ba chiếc tiêm kích MiG-31 có vũ trang được cho là của Nga đã xâm nhập không phận Estonia trong 12 phút, bay sâu 10 km và áp sát thủ đô Tallinn. Các máy bay NATO đã xuất kích chặn và hộ tống chúng rời đi.

Ngay sau đó, Thủ tướng Kristen Michal thông báo Estonia đã yêu cầu tham vấn theo Điều 4 của Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương, cho phép các quốc gia thành viên triệu tập thảo luận với đồng minh khi họ tin rằng an ninh của mình bị đe dọa.

Ông Tsahkna cho biết vụ xâm nhập hôm 19/9 là lần vi phạm thứ tư trong năm nay và “nghiêm trọng nhất từ trước tới nay”.

Tallinn đã gửi công hàm phản đối chính thức tới Moskva còn Đại diện NATO và EU lên án vụ vi phạm, trong khi liên minh quân sự này đã tăng cường hệ thống phòng không ở sườn phía Đông trong khuôn khổ Chiến dịch “Eastern Sentry”.

Ngoài ra còn xảy ra các vụ xâm nhập khác của thiết bị bay không người lái dẫn tới việc đóng cửa tạm thời nhiều sân bay lớn và căn cứ quân sự ở Đan Mạch, Na Uy và Đức, cho thấy tác động gây bất ổn tức thì của mối đe dọa hỗn hợp trong không trung.

Tại Đan Mạch, tình hình đặc biệt nghiêm trọng: sân bay quốc tế chính ở Copenhagen buộc phải đóng cửa nhiều giờ – một sự kiện cực kỳ hiếm hoi, gây rối loạn giao thông hàng không. Đồng thời, năm sân bay nhỏ hơn – phục vụ cả dân sự và quân sự – cũng phải ngừng hoạt động. Đáng lo ngại hơn, một thiết bị bay không người lái được phát hiện trên căn cứ không quân Karup, nơi đặt các đơn vị trực thăng và giám sát không quân chủ chốt của Lực lượng Vũ trang Đan Mạch, trực tiếp nhắm vào một tài sản quốc phòng lớn.

Những cảnh báo an ninh tương tự cũng được kích hoạt ở Na Uy và Đức. Giới chức Na Uy báo cáo có hoạt động thiết bị bay không người lái gần sân bay chính Oslo, trong khi các vụ xuất hiện khác xảy ra trực tiếp trên căn cứ chính của phi đội tiêm kích F-35 – một cơ sở trọng yếu của NATO. Đức cũng xác nhận một thiết bị bay không người lái xuất hiện trên bang Schleswig-Holstein, giáp biên giới Đan Mạch.

Dù Moskva phủ nhận liên quan, nhưng tính phối hợp và việc nhắm tới các mục tiêu giá trị cao đã khiến nhiều quan chức kết luận rằng đây là hoạt động của một tác nhân chuyên nghiệp nhằm gieo rắc nỗi sợ và thăm dò phản ứng của hệ thống phòng thủ châu Âu.

Thủ tướng Đan Mạch Mette Frederiksen trực tiếp cáo buộc Điện Kremlin, tuyên bố có “một quốc gia chính đe dọa an ninh châu Âu, và đó là Liên bang Nga”.

Ngày 27/9, người phát ngôn NATO khẳng định với Reuters rằng liên minh sẽ “tăng cường giám sát với các phương tiện đa lĩnh vực mới ở khu vực biển Baltic”, đồng thời nhấn mạnh sẽ sử dụng “mọi công cụ quân sự và phi quân sự cần thiết” để tự vệ.

Chú thích ảnh
Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Liên bang Nga Maria Zakharova phát biểu tại một cuộc họp báo ở Moskva. Ảnh: TASS/TTXVN

Bộ Ngoại giao Liên bang Nga đáp trả bằng cách phủ nhận các vụ vi phạm không phận và gọi phản ứng của EU là “cuồng loạn”, cho rằng những biện pháp dự kiến sẽ chỉ làm “gia tăng căng thẳng quân sự và chính trị trên lục địa của chúng ta”.

Trong bài đăng trên Telegram ngày 26/9, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Liên bang Nga - bà Maria Zakharova cáo buộc Ukraine đang lên kế hoạch cho một chiến dịch “cờ giả” ở Romania hoặc Ba Lan, và điều có thể dẫn tới nguy cơ bùng phát Chiến tranh Thế giới thứ ba.

Kênh RT ngày 26/9 dẫn lời bà bà Zakharova cho biết, dựa trên thông tin hiện có, kế hoạch của Ukraine là chỉnh sửa một số thiết bị bay không người lái của Liên bang Nga bị bắn hạ hoặc bị đánh chặn, lắp đầu đạn sát thương vào chúng. Sau đó, các chuyên gia Ukraine điều khiển chúng ngụy trang thành "thiết bị bay không người lái của Liên bang Nga" đến các trung tâm vận tải lớn của NATO ở Ba Lan và Romania.

Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Liên bang Nga bổ sung rằng Ukraine sẽ tiến hành chiến dịch thông tin sai lệch trên khắp châu Âu để đổ lỗi cho Nga và từ đó cố gắng kích động một cuộc xung đột vũ trang giữa Liên bang Nga và NATO.

Thành Nam/Báo Tin tức và Dân tộc