Nga cân nhắc chuẩn bị thử nghiệm hạt nhân toàn diện ngay lập tức 

Tại cuộc họp nội các ngày 5/11, Bộ trưởng Quốc phòng Nga Andrey Belousov cho rằng nước này cần cân nhắc chuẩn bị các vụ thử nghiệm hạt nhân toàn diện, nhằm đáp trả kế hoạch tái khởi động chương trình hạt nhân của Mỹ.

Cụ thể, ông Belousov đã đề xuất với Tổng thống Nga Vladimir Putin rằng Moskva nên có phản ứng trước các bước đi của Washington để đảm bảo an ninh cho đất nước. Việc bắt đầu chuẩn bị cho các cuộc thử nghiệm hạt nhân toàn diện ngay lập tức là cần thiết. Ông cho rằng bãi thử nghiệm ở Novaya Zemlya, thuộc vùng Bắc Cực, có thể được sử dụng cho các vụ thử trong thời gian ngắn.

Trước đề xuất này, Tổng thống Putin nhấn mạnh Nga từ lâu đã tuyên bố sẽ tuân thủ Hiệp ước Cấm Thử Nghiệm Hạt Nhân Toàn diện, với điều kiện các thành viên khác không vi phạm thỏa thuận.

Ông nói: “Nếu Mỹ hoặc các quốc gia khác tham gia hiệp ước tiến hành các cuộc thử nghiệm như vậy, Nga cũng sẽ buộc phải thực hiện các biện pháp đáp trả thích hợp”.

Ông Putin chỉ đạo tất cả các cơ quan liên quan của chính phủ, bao gồm Bộ Ngoại giao và Bộ Quốc phòng, thu thập và phân tích thông tin về kế hoạch tái khởi động thử nghiệm hạt nhân của Mỹ, trước khi đưa ra các đề xuất về khả năng bắt đầu công tác chuẩn bị cho các cuộc thử nghiệm vũ khí hạt nhân.

Trước đó vào cuối tháng 10, Tổng thống Mỹ Donald Trump đã ra lệnh cho Bộ Chiến tranh bắt đầu chuẩn bị các cuộc thử nghiệm hạt nhân, với lý do Mỹ là quốc gia duy nhất không thử nghiệm loại vũ khí này. Sau đó, Bộ trưởng Năng lượng Mỹ Chris Wright lên tiếng giải thích rằng các cuộc thử nghiệm sắp tới chỉ nhằm kiểm tra cấu trúc và độ an toàn của vũ khí hạt nhân, “không bao gồm việc kích nổ đầu đạn thật”.

Giới phân tích quốc tế cho rằng căng thẳng hạt nhân đang bước vào giai đoạn nhạy cảm. Ông Dmitry Suslov, Phó giám đốc nghiên cứu tại Hội đồng Nga về Chính sách Đối ngoại và Quốc phòng, nhận định Mỹ đang tìm cách “tạo sức ép” với Nga sau khi Moskva thử nghiệm thành công các hệ thống vũ khí chiến lược mới như Burevestnik và Poseidon. Còn Washington, theo ông, muốn gửi tín hiệu rằng họ sẵn sàng nối lại thử nghiệm để khẳng định ưu thế răn đe.

Cùng quan điểm, chuyên gia quân sự Iraq Adnan al-Kinani cảnh báo nếu yếu tố hạt nhân bị lôi kéo vào các xung đột hiện nay, nguy cơ leo thang sẽ rất cao, thậm chí “có thể dẫn tới một cuộc chiến quy mô lớn với cái giá đắt đỏ”.

Cựu Ngoại trưởng Liban Adnan Mansour cũng cảnh báo khả năng hình thành “một cuộc Chiến tranh Lạnh mới”, trong đó các hiệp ước kiểm soát vũ khí hủy diệt hàng loạt bị đẩy đến bờ vực tan rã. Ông nhấn mạnh hành động của Mỹ là phản ứng trực tiếp sau vụ phóng tên lửa hành trình Burevestnik của Nga, nhưng lại tiềm ẩn nguy cơ phá vỡ cấu trúc kiểm soát vũ khí tồn tại suốt hàng thập kỷ.

Bước ngoặt tại Hội nghị thượng đỉnh Mỹ - Trung Á

Ngày 6/11, tại thủ đô Washington D.C., diễn ra Hội nghị thượng đỉnh Mỹ - Trung Á (C5+1) với sự tham dự của lãnh đạo năm nước Kazakhstan, Uzbekistan, Kyrgyzstan, Tajikistan và Turkmenistan.

Sự kiện đánh dấu tròn 10 năm hình thành khuôn khổ hợp tác này – một nền tảng ngoại giao khu vực được Mỹ thiết lập năm 2015 nhằm tăng cường hiện diện và thúc đẩy phát triển kinh tế - an ninh ở Trung Á.

Hội nghị năm nay được xem là bước ngoặt trong chính sách của Washington đối với khu vực. Mỹ và Uzbekistan đạt được thỏa thuận kinh tế lớn, theo đó quốc gia Trung Á cam kết đầu tư 35 tỷ USD trong 3 năm và hơn 100 tỷ USD trong 10 năm tới vào các lĩnh vực hàng không, khoáng sản chiến lược, nông nghiệp công nghệ cao và công nghệ thông tin của Mỹ. Thỏa thuận này được xem là một minh chứng cho xu hướng hợp tác kinh tế song phương ngày càng chặt chẽ.

Bên lề hội nghị, tập đoàn Boeing ký hợp đồng bán 37 máy bay cho các hãng hàng không của Kazakhstan, Tajikistan và Uzbekistan. Đồng thời, công ty Cove Capital của Mỹ giành quyền khai thác wolfram tại Kazakhstan bằng nguồn ngân sách liên kết giữa chính phủ và khu vực tư nhân.

Trước đó, Kazakhstan tuyên bố sẽ gia nhập Hiệp định Abraham giữa Israel và các nước có đa số người Hồi giáo, để trở thành quốc gia đầu tiên tham gia hiệp định này kể từ khi Các Tiểu vương quốc Arab Thống nhất (UAE), Bahrain, Maroc và Sudan ký thỏa thuận bình thường hóa quan hệ với Israel năm 2020.

Giới quan sát cho rằng động thái này vừa mở rộng ảnh hưởng ngoại giao của Mỹ tại Trung Đông, vừa khẳng định vị thế ngày càng độc lập của các nước Trung Á trên trường quốc tế.

Theo ông Shairbek Dzhuraev, Chủ tịch Viện Nghiên cứu độc lập Crossroads Central Asia, khu vực này có tầm quan trọng chiến lược vì giàu tài nguyên và đóng vai trò “ngã ba địa chính trị” giữa Nga, Trung Quốc và thế giới Hồi giáo. Ông cho rằng việc Mỹ quan tâm sâu hơn đến Trung Á là điều dễ hiểu, song Washington sẽ gặp nhiều trở ngại khi cạnh tranh với Moskva và Bắc Kinh – hai đối tác truyền thống có ảnh hưởng sâu rộng trong khu vực.

Ông nói, “Đây không còn là vấn đề chọn phe, mà là thực tế địa chính trị: Trung Á phụ thuộc chặt chẽ vào cả Nga và Trung Quốc về năng lượng, thương mại và an ninh”, đồng thời nhận định mục tiêu khả thi nhất của Mỹ hiện nay là duy trì một mức độ hiện diện bền vững, qua đó bảo đảm ảnh hưởng cân bằng trong khu vực.

Tổng thống Trump ký sắc lệnh giảm thuế hàng hóa Trung Quốc

Ngày 4/11, Tổng thống Trump ký sắc lệnh giảm một nửa mức thuế bổ sung đối với hàng hóa nhập khẩu từ Trung Quốc – động thái được coi là nhằm “hạ nhiệt” căng thẳng thương mại giữa hai nền kinh tế lớn nhất thế giới. Đây là bước đi cụ thể hóa thỏa thuận đạt được trong cuộc gặp trực tiếp giữa ông Trump và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình tại Hàn Quốc ngày 30/10.

Trước đó, ngay sau khi tái đắc cử đầu năm 2025, ông Trump đã áp thuế bổ sung 20% lên hàng hóa Trung Quốc. Tuy nhiên, sau hội nghị thượng đỉnh, Bắc Kinh cam kết tăng cường kiểm soát dòng chảy các tiền chất sản xuất fentanyl – một loại ma túy tổng hợp gây khủng hoảng nghiện tại Mỹ. Đáp lại, Washington đồng ý hạ mức thuế từ 20% xuống còn 10%, có hiệu lực từ ngày 10/11.

Theo sắc lệnh được ký, Mỹ sẽ giám sát chặt chẽ việc Trung Quốc thực thi cam kết. Phía Bắc Kinh cùng ngày thông báo tiếp tục tạm ngừng áp thuế bổ sung 24% đối với hàng hóa Mỹ thêm một năm, đồng thời điều chỉnh một số biện pháp kiểm soát xuất khẩu đối với các thực thể Mỹ nhằm bảo vệ lợi ích công nghệ của mình.

Giới chuyên gia nhận định đây là tín hiệu cho thấy sự linh hoạt trong chính sách thương mại của ông Trump nhiệm kỳ hai. Việc giảm thuế không đồng nghĩa Washington nới lỏng toàn diện, mà là cách tiếp cận “vừa răn đe, vừa đàm phán”, nhằm tạo dư địa cho các thỏa thuận thực chất hơn.

Thỏa thuận tạm thời này cũng mở ra khả năng nối lại đối thoại kinh tế Mỹ - Trung sau giai đoạn căng thẳng kéo dài, đồng thời thể hiện sự ưu tiên của Washington trong việc giải quyết vấn đề fentanyl – một thách thức xã hội nghiêm trọng trong nước. Tuy nhiên, cả hai bên đều giữ thái độ thận trọng. Mỹ vẫn nhấn mạnh yếu tố “giám sát và xác thực”, còn Trung Quốc kiên định bảo vệ chủ quyền kinh tế, cho thấy quan hệ thương mại song phương vẫn còn nhiều rào cản tiềm ẩn.

Bão Kalmaegi tấn công nhiều quốc gia Đông Nam Á

Trong khi căng thẳng địa chính trị toàn cầu leo thang, thiên nhiên tiếp tục gây ra những thiệt hại nặng nề tại Đông Nam Á. Ngày 6/11, Tổng thống Philippines Ferdinand Romualdez Marcos Jr. tuyên bố tình trạng thảm họa quốc gia, sau khi siêu bão Kalmaegi gây ra thiệt hại nghiêm trọng trên diện rộng khiến ít nhất 188 người thiệt mạng, làm bị thương 96 người và 135 người vẫn đang mất tích.

Theo số liệu của Cơ quan Phòng vệ dân sự quốc gia, bão Kalmaegi gây mưa lớn và lũ lụt trên diện rộng tại khu vực miền Trung nước này, khiến hàng nghìn ngôi nhà bị cuốn trôi hoặc hư hại, nhiều tuyến đường giao thông và cầu cống bị phá hủy. Tổng cộng gần 800.000 người đã phải sơ tán trước khi bão tràn qua miền Trung Philippines.

Theo thống kê, Philippines trung bình hứng chịu khoảng 20 cơn bão mỗi năm, và Kalmaegi là cơn bão thứ 20 của năm 2025.

Trong khi đó, theo thống kê ban đầu về thiệt hại do siêu bão Kalmaegi tại các khu vực ven biển miền Trung - Tây Nguyên của Việt Nam, tính đến 14h ngày 7/11, ít nhất 5 người đã thiệt mạng, 43 ngôi nhà bị sập, hơn 3.000 nhà bị tốc mái, 93.000 hộ dân phải di dời tránh bão; mất điện diện rộng tại nhiều khu vực. Tổng thiệt hại ước tính trên 5.000 tỷ đồng (hơn 190 triệu USD).

Sau khi đi qua Việt Nam, bão Kalmaegi suy yếu thành áp thấp nhiệt đới khi di chuyển qua Lào và vào tỉnh Ubon Ratchathani của Thái Lan. Do ảnh hưởng của bão, giới chức ứng phó thiên tai Thái Lan cảnh báo người dân tại Bangkok và 65 tỉnh khác trên toàn quốc có nguy cơ xảy ra lũ lụt từ ngày 7 đến 9/11.