Khi nhắc đến Israel, người ta thường nhớ đến “miền đất của sữa và mật ong”, nhưng ít ai biết rằng quốc gia nhỏ bé này còn là một thiên đường hoa quả phong phú, từ những trái cam Jaffa trứ danh, chà là ngọt lịm của sa mạc Negev, đến những trái lựu đỏ mọng.    

Trái cây ở Israel không chỉ đơn thuần là thực phẩm – chúng là một phần của văn hóa, lịch sử, tín ngưỡng và đặc biệt là thành tựu của nền nông nghiệp tiên tiến hàng đầu thế giới.    

Israel nằm tại giao điểm giữa khí hậu Địa Trung Hải và khí hậu sa mạc, nhờ đó mà hoa quả có thể phát triển quanh năm. Mỗi vùng đất tại đây đều có đặc điểm riêng biệt, từ vùng núi Galilee, các đồng bằng ven biển màu mỡ, đến sa mạc khô cằn phía Nam. Sự đa dạng sinh thái này giúp quốc gia chỉ rộng hơn 20.000 km² nhưng có thể trồng được rất nhiều loại trái cây khác nhau, quanh năm không dứt mùa.

Israel là quê hương của “Bảy loại nông sản Kinh Thánh” – bao gồm lúa mì, lúa mạch, nho, sung, lựu, ô liu và chà là. Những loại quả này từng nuôi sống người Do Thái cổ đại và ngày nay vẫn giữ vai trò quan trọng trong cả đời sống tinh thần và sản xuất nông nghiệp hiện đại.    

Trong các lễ hội tôn giáo như Sukkot hay Shavuot, người dân thường trang trí bằng những loại trái cây này để tưởng nhớ về lịch sử dân tộc. Đồng thời, nhiều trang trại hiện đại cũng nghiên cứu giống cây cổ để phát triển các đặc tính bền vững như chống sâu bệnh, chịu hạn và phát triển trong đất khô cằn.

Đằng sau những vườn cây trĩu quả là cả một hệ thống công nghệ hiện đại bậc nhất thế giới. Israel nổi tiếng thế giới với công nghệ tưới nhỏ giọt giúp tiết kiệm tối đa nước, từng giọt một đến đúng gốc cây. Các trang trại lớn đểu có hệ thống nhà kính thông minh, giúp kiểm soát môi trường, tránh sâu bệnh, tăng năng suất và chất lượng quả.

Đất nước này có thế mạnh về lai tạo giống và nghiên cứu di truyền, tạo ra các giống trái cây chịu nhiệt, giàu dinh dưỡng, lâu hỏng và thậm chí có hương vị đặc biệt như… cam vị bạc hà. Nhờ những cải tiến này, Israel đã biến những vùng đất khô cằn, khắc nghiệt nhất như sa mạc Negev thành những cánh đồng hoa quả trù phú.

Người Israel rất coi trọng việc ăn trái cây theo mùa – một phần vì chất lượng cao nhất, một phần vì thói quen gắn liền với thiên nhiên. "Mùa nào thức nấy”, như cam, bưởi vào mùa Đông, dưa hấu, nho vào mùa Hè, lựu vào mùa Thu, sung vào đầu Thu, quả cherry vào mùa Xuân.

Thị trường địa phương cũng rất “tươi” – nhiều nông sản được thu hoạch trong ngày và bày bán ngay tại các chợ trời (shuk), nơi rực rỡ sắc màu và hương thơm ngào ngạt.

Chà là Medjool – loại quả vua của sa mạc, được xem là "vàng ngọt" của Israel, phát triển mạnh mẽ trong đất mặn và khí hậu khô nóng. Ngoài ra còn có lê gai (sabra), táo, dưa chịu hạn và cả các giống mới lạ như dưa gai châu Phi. Sự tồn tại và phát triển của những loại trái cây này tại vùng đất khắc nghiệt nhất là minh chứng cho năng lực và sự sáng tạo không ngừng nghỉ của người nông dân Israel.

Dù thành công, ngành nông nghiệp trái cây ở Israel vẫn đối mặt với nhiều khó khăn như khủng hoảng nước, đặc biệt ở miền Nam, biến điến đổi khí hậu, gây ra nắng nóng bất thường và kéo dài. Ngoài ra, cạnh tranh quốc tế khiến giá trái cây nhập khẩu rẻ hơn nhiều so với cây trồng trong nước. Bên cạnh đó là tình trạng thiếu lao động nông nghiệp, nhất là mùa cao điểm.

Thế nhưng, với tinh thần đổi mới và khả năng thích nghi đặc trưng của người Israel, ngành nông nghiệp vẫn không ngừng phát triển và xuất khẩu ra toàn cầu với mỗi năm đem cho đất nước gần 1 tỷ USD.