Thuận lợi, thách thức đan xen

Theo báo cáo của Cục Thống kê (Bộ Tài chính), tổng sản phẩm trong nước (GDP) 9 tháng năm 2025 ước tăng 7,85% so với cùng kỳ năm trước, kết quả này cũng sát với kịch bản mục tiêu tăng trưởng 8% của cả năm. Tuy nhiên, để đạt mục tiêu tăng trưởng 8,3 - 8,5% thì quý IV phải tăng tương đương 9,5 - 10,2%, đây là một thách thức rất lớn vì những tháng cuối năm dự báo có nhiều yếu tố thuận lợi, khó khăn đan xen.

Nói về những thuận lợi, Trưởng ban Hệ thống tài khoản Quốc gia, Cục Thống kê, bà Nguyễn Thị Mai Hạnh cho biết, kết quả tăng trưởng tích cực trong quý III và 9 tháng đầu năm là "bệ đỡ" quan trọng để quý IV tiếp tục bứt phá.

Quý IV là mùa cao điểm của các đơn hàng cuối năm, thúc đẩy tiêu dùng trên toàn cầu, tạo điều kiện cho các ngành điện tử, dệt may, da giày, đồ gỗ, chế biến nông sản tăng sản xuất. Qua đó, lan tỏa sang các ngành dịch vụ khác như vận tải, kho bãi, dịch vụ hỗ trợ... Bên cạnh đó, giải ngân vốn đầu tư công sẽ tăng tốc trước thời điểm "khóa sổ" năm, kích thích hoạt động xây dựng, vật liệu, cơ khí... đồng thời thu hút thêm vốn đầu tư tư nhân.

Ngoài ra, dòng vốn đầu tư nước ngoài FDI chuyển từ đăng ký sang triển khai thực tế cũng tạo cầu nối cho xây lắp, logistics và nâng cấp công nghệ. Những tháng cuối năm cũng là mùa cao điểm lễ hội và Tết Dương lịch, góp phần gia tăng về doanh thu dịch vụ, lưu trú, ăn uống và thương mại.

"Trong bối cảnh tình hình thế giới diễn biến phức tạp, trong nước vẫn duy trì môi trường chính sách ổn định, điều hành linh hoạt, tiếp tục củng cố niềm tin và hỗ trợ doanh nghiệp mở rộng sản xuất kinh doanh. Các tổ chức quốc tế như Ngân hàng Thế giới (WB), Ngân hàng phát triển châu Á (ADB) đều đưa ra dự báo tăng trưởng kinh tế Việt Nam trong năm 2025 thuộc tốp đầu khu vực Đông Nam Á", bà Hạnh cho biết thêm.

Về những khó khăn, thách thức trong quý IV, đại diện Cục Thống kê nhận định, do các biến động về thương mại trên thế giới nên hiện nay nhu cầu bên ngoài còn yếu, hàng rào bảo hộ, tiêu chuẩn kỹ thuật tiếp tục bị siết chặt. Diễn biến này có thể làm chậm tiến độ ký kết các đơn hàng, ảnh hưởng trực tiếp đến các ngành phụ thuộc vào nguyên liệu nhập khẩu.

Bên cạnh đó, biến động tỷ giá và dòng vốn quốc tế vào thời điểm cuối năm có thể dẫn tới gia tăng chi phí nhập khẩu nhiên liệu, thiết bị và nghĩa vụ trả nợ ngoại tệ. Doanh nghiệp trong nước tiếp tục chịu sức ép chi phí tài chính, thiếu đơn hàng dài hạn và rủi ro về tỷ giá...

Trong những tháng cuối năm, dư địa chính sách đang dần thu hẹp, khi mục tiêu vừa thúc đầy tăng trưởng vừa kiểm soát lạm phát đã đặt ra yêu cầu điều hành chính sách tài khóa, tiền tệ phải thận trọng hơn. Việc giải ngân vốn đầu tư công và vướng mắc về đất đai còn chậm có thể chưa kịp phát huy, lan tỏa đến nền kinh tế trong quý IV.

Trưởng ban Hệ thống tài khoản Quốc gia, bà Nguyễn Thị Mai Hạnh cũng lưu ý, từ quý IV/2025, thuế đối ứng của Hoa Kỳ áp lên hàng hóa Việt Nam sẽ làm tăng chi phí tuân thủ. Các doanh nghiệp phải mất thêm thời gian đàm phán lại giá, điều chỉnh hợp đồng, biên lợi nhuận bị thu hẹp và có thể phải chuyển thị trường...

Ngoài ra, biến đổi khí hậu, thiên tai và dịch bệnh bất thường trong những tháng cuối năm cũng có thể làm ảnh hưởng tới sản xuất nông nghiệp và chuỗi cung ứng nội địa, rủi ro thời tiết cực đoan gây gián đoạn logistics trong mùa mưa bão... ảnh hưởng đến tiến độ thi công và giao hàng.

Tháo gỡ khó khăn, khơi thông đầu tư

Từ những thuận lợi và khó khăn nêu trên, bà Nguyễn Thị Mai Hạnh cho rằng, 3 tháng cuối năm cần tập trung ưu tiên ở một số ngành, lĩnh vực có khả năng tạo hiệu ứng lan tỏa lớn, vừa kích thích tổng cầu trong nước, vừa gia tăng giá trị xuất khẩu.

Cụ thể, về đầu tư, cần đẩy nhanh giải ngân vốn đầu tư công, phấn đấu hoàn thành mục tiêu 100% kế hoạch đã được Chính phủ giao. Đây là "chìa khóa" để kích thích khu vực xây dựng, công nghiệp, vật liệu và dịch vụ liên quan.

Bên cạnh đó, cần tăng tốc phê duyệt các dự án có vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài, đặc biệt trong các lĩnh vực chế biến chế tạo, công nghệ cao. Việc này không chỉ nâng cao năng lực sản xuất trong nước mà còn tạo đà tăng trưởng xuất khẩu bền vững từ năm 2026 trở đi.

Về sản xuất và xuất khẩu, bà Hạnh nhấn mạnh, cần tiếp trung phát triển các ngành công nghiệp chế biến chế tạo định hướng xuất khẩu, nhằm duy trì tốc độ tăng trưởng cao của kim ngạch xuất khẩu trong bối cảnh nhu cầu thế giới đang phục hồi. Tiếp tục tận dụng tối đa lợi thế từ các Hiệp định thương mại tự do đã ký kết để mở rộng thị trường, giảm rào cản thương mại và tăng tính cạnh tranh cho hàng hóa Việt Nam.

Ngoài ra, cần khơi thông cầu nội địa, tiếp tục đổi mới, thúc đẩy tiêu dùng trong nước, không chỉ thông qua các chương trình khuyến mãi, trợ giá, hội trợ, triển lãm... mà còn kết hợp các yếu tố văn hóa, nghệ thuật và chuyển đổi số trong hoạt động thương mại. Khuyến khích liên kết vùng, liên kết chuỗi giữa các doanh nghiệp sản xuất, phân phối, logistics nhằm mở rộng quy mô thị trường, tăng sức mua của người dân.

Đại diện Cục Thống kê cũng đề xuất, Chính phủ và các bộ, ngành, địa phương cần đẩy mạnh quảng bá hình ảnh du lịch Việt Nam, mở rộng chính sách miễn thị thực, đơn giản thủ tục nhập cảnh, đa dạng hóa sản phẩm và trải nghiệm du lịch. Đặc biệt, trong mùa lễ hội cuối năm và Tết Dương lịch cần đẩy mạnh thu hút khách quốc tế và nội địa.