Từ giữa tháng 7/2025 đến nay, trên địa bàn tỉnh Ninh Bình liên tiếp ghi nhận các ổ dịch bệnh tả lợn châu Phi. Trong bối cảnh dịch bệnh đang có diễn biến phức tạp, lây lan nhanh, các cấp chính quyền, ngành chuyên môn và người chăn nuôi đang nỗ lực kiểm soát và khống chế dịch bệnh để giảm thiểu thiệt hại kinh tế.
Cán bộ Thú y tuyên truyền, hướng dẫn người dân xã Rạng Đông, tỉnh Ninh Bình về công tác phòng, chống dịch tả lợn châu Phi.
Lây nhiễm nhanh, độc lực cao
Từ ngày 27/7, trên địa bàn xã Giao Hưng bắt đầu xuất hiện dịch tả lợn châu Phi. Sau khi ghi nhận ổ dịch tả lợn đầu tiên, dịch bùng phát và lan rộng, đến nay toàn xã đã phải tiêu hủy gần 120 con lợn, tổng trọng lượng gần 9 tấn, gây thiệt hại nặng nề cho ngành chăn nuôi. Ngay sau khi nhận kết quả xét nghiệm dương tính từ Trung tâm Chuẩn đoán Thú y Trung ương I, xã Giao Hưng đã tiến hành tiêu hủy số lợn bệnh theo quy định và công bố dịch. Đồng thời huy động toàn bộ hệ thống chính trị và nguồn lực để triển khai đồng bộ các biện pháp phòng, chống dịch; trong đó tập trung triển khai phun thuốc tiêu độc, khử trùng chuồng trại, môi trường, ổ dịch, nơi tiêu huỷ lợn theo hướng dẫn của cơ quan chuyên môn; hướng dẫn người chăn nuôi khoanh vùng khi phát hiện lợn bệnh. Đặc biệt, tuyệt đối không để xảy ra tình trạng vận chuyển lợn bệnh, chết mang đi tiêu thụ trái phép.
Ông Vũ Xuân Trường, Phó Chủ tịch UBND xã Giao Hưng cho biết, toàn xã có 361 hộ nuôi lợn và tổng đàn trên 6.000 con. Nhờ triển khai quyết liệt các biện pháp, nhất là thường xuyên kiểm tra, phát hiện sớm các trường hợp nghi ngờ mắc bệnh và tập trung khoanh vùng, xử lý triệt để ổ dịch trong 24 giờ đầu nên đến nay dịch bệnh trên địa bàn xã đã lắng xuống. Cán bộ thú y xã tiếp tục hướng dẫn người chăn nuôi thực hiện nghiêm ngặt các biện pháp vệ sinh, sát trùng bằng vôi bột, hóa chất khu vực chuồng nuôi và khu vực xung quanh.
Xã Rạng Đông là 1 trong những địa phương có số lượng lợn phải tiêu hủy nhiều trên địa bàn tỉnh Ninh Bình. Cuối tháng 7, dịch tả lợn châu Phi cũng bắt đầu xuất hiện tại xã Rạng Đông với ổ dịch đầu tiên phải tiêu hủy 150 con lợn giống. Đến nay, dịch đã lan rộng đến 10 hộ gia đình với khoảng 340 con lợn bị tiêu hủy. Trước diễn biến phức tạp của dịch bệnh, xã đã chủ động bố trí kinh phí mua hóa chất, vôi bột để thực hiện khử trùng tiêu độc khu vực chăn nuôi, điểm tập kết, buôn bán, giết mổ động vật, hố tiêu hủy và triển khai các biện pháp xử lý ổ dịch. Đồng thời thực hiện nghiêm việc đăng ký kê khai hoạt động chăn nuôi, tổng đàn vật nuôi; chủ động theo dõi, giám sát đàn lợn, đặc biệt ở các khu vực có nguy cơ cao để phát hiện sớm và xử lý kịp thời.
Anh Nguyễn Ngọc Tĩnh, chuyên viên phòng Kinh tế, xã Rạng Đông cho biết, ngay khi phát hiện các ca bệnh đầu tiên, xã Rạng Đông đã nhanh chóng thành lập 2 chốt kiểm dịch và 1 tổ kiểm tra, kiểm soát lưu động để tăng cường kiểm tra, giám sát, phát hiện, ngăn chặn và xử lý nghiêm các trường hợp buôn bán, vận chuyển động vật trái phép, giết mổ động vật, chế biến các sản phẩm không đảm bảo yêu cầu về phòng, chống dịch, an toàn thực phẩm. Qua đó không để dịch bệnh lây lan, đảm bảo nguồn cung thực phẩm vào dịp cuối năm.
Sau khi sáp nhập, tỉnh Ninh Bình có quy mô chăn nuôi khá lớn; trong đó, riêng đàn lợn là 1,27 triệu con, với khoảng 120.000 hộ chăn nuôi, sản lượng thịt lợn hơi ước đạt 148,5 nghìn tấn. Từ đầu tháng 7 đến nay, bệnh dịch tả lợn châu Phi đã xuất hiện ở 57/129 xã, phường trên địa bàn tỉnh Ninh Bình với hơn 13.690 con lợn phải tiêu huỷ, trọng lượng gần 800 tấn.
Tăng cường kiểm soát dịch bệnh
Người dân xã Rạng Đông, tỉnh Ninh Bình tiêu độc, khử trùng chuồng trại để phòng, chống dịch tả lợn châu Phi.
Thời gian qua, trước diễn biến phức tạp của dịch tả lợn châu Phi, để chủ động kiểm soát, khống chế dịch bệnh, hạn chế thấp nhất thiệt hại cho người chăn nuôi, đảm bảo ổn định nguồn cung thịt lợn những tháng cuối năm, UBND tỉnh Ninh Bình đã chỉ đạo ngành chức năng phân công cán bộ phụ trách từng địa bàn, ban hành và triển khai đồng bộ các văn bản chỉ đạo, tăng cường kiểm tra, cấp hóa chất, vôi bột, xử lý nghiêm vi phạm, bảo vệ vùng trọng điểm chăn nuôi. Đặc biệt là kịp thời cử cán bộ chuyên môn của tỉnh về cơ sở để hướng dẫn, đôn đốc, kiểm tra; nêu cao vai trò, trách nhiệm của người đứng đầu; cấp hỗ trợ trên 7.400 lít hóa chất, yêu cầu các địa phương chủ động ngân sách mua hóa chất và hàng trăm tấn vôi để tiêu độc, khử trùng; tổ chức tiêu hủy gọn, triệt để, dứt điểm lợn ốm, chết, lợn có biểu hiện triệu chứng của bệnh để cắt đứt nhanh chóng nguồn lây.
Phó Chi cục trưởng Chi cục Chăn nuôi và Thú y tỉnh Ninh Bình Mai Văn Quang cho biết, Ninh Bình có quy mô ổ dịch, số lượng tiêu huỷ, dịch phát sinh đều cao hơn trung bình so với các địa phương trên cả nước và hiện đang là thời điểm có xu hướng tăng cao của bệnh dịch tả lợn châu Phi trên địa bàn. Để ngăn chặn sự lây lan của dịch bệnh, Chi cục Chăn nuôi và Thú y đã tham mưu cho UBND tỉnh, Sở Nông nghiệp và Môi trường ban hành các văn bản để các địa phương chỉ đạo quyết liệt, đồng bộ các biện pháp phòng chống dịch bệnh; tăng cường công tác tuyên truyền; thành lập các đoàn công tác đi kiểm tra đôn đốc phòng, chống dịch; yêu cầu các địa phương thực hiện tốt 5 không: "không giấu dịch; không mua bán, vận chuyển lợn bệnh, lợn chết; không giết mổ, tiêu thụ lợn bệnh, lợn chết; không vứt xác lợn chết ra môi trường; không sử dụng thức ăn thừa chưa qua xử lý nhiệt".
Phó Chủ tịch UBND tỉnh Ninh Bình Trần Anh Dũng cho biết, thời gian tới, Ninh Bình tiếp tục chỉ đạo, đôn đốc các địa phương thực hiện quyết liệt các biện pháp phòng, chống dịch bệnh theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, duy trì giám sát chặt, xử lý nhanh ổ dịch, hỗ trợ thiệt hại theo quy định, siết quản lý giết mổ, kiểm dịch vận chuyển nhằm khống chế, không để dịch tái phát và lây lan.
Các địa phương cũng tích cực triển khai Tháng tổng vệ sinh, khử trùng, tiêu độc môi trường và khẩn trương tiêm phòng vaccine cho đàn vật nuôi đợt 2/2025; trong đó, tổ chức thực hiện Tháng tổng vệ sinh, khử trùng, tiêu độc môi trường chăn nuôi trên phạm vi toàn tỉnh từ ngày 15/8 đến 15/9 và tổ chức đợt tiêm vaccine phòng bệnh cho đàn gia súc, gia cầm đảm bảo an toàn, hiệu quả, đáp ứng yêu cầu phòng, chống dịch trong tháng 9 - 10/2025.