Với những người cao tuổi ở bản Hoa Tiến, đây lại là cơ hội để họ được giới thiệu và quảng bá giá trị văn hóa truyền thống của dân tộc mình và họ tự hào về điều này.

Đã từng đứng trên bục giảng, có khả năng diễn đạt tốt nên khi bản Hoa Tiến được tỉnh Nghệ An chọn để xây dựng mô hình du lịch cộng đồng, bà Sầm Thị Xanh được mọi người tín nhiệm nhờ làm “hướng dẫn viên du lịch”. Ban đầu khi đón nhận nhiệm vụ, bà cũng chỉ nghĩ “vui” thôi, “biết cái gì thì nói cái nấy”. Vậy mà, gắn bó với “nghề tay trái”, hàng ngày được tiếp xúc với nhiều đoàn khách, gặp gỡ nhiều người, bà bắt đầu yêu thích công việc này. “Làm hướng dẫn viên khác nhiều so với làm giáo viên bởi mình phải tùy từng đoàn khách, tùy từng đối tượng khác nhau để lựa chọn chủ đề phù hợp. Bên cạnh đó, mình cũng phải luyện tập để nói sao cho du khách hiểu và yêu quý văn hóa của dân tộc mình”, bà Sầm Thị Xanh cho biết.

Nắm bắt thị hiếu của khách du lịch đến Hoa Tiến là muốn tìm những bản sắc riêng mang đậm giá trị văn hóa của người Thái, thế nên ngoài tự học, tự bồi dưỡng kiến thức về văn hóa truyền thống của dân tộc, phong tục tập quán của người dân địa phương, bà Xanh cũng đã kết hợp với các Công ty lữ hành để xây dựng những chương trình du lịch lý thú, viết lời mới cho nhiều bài hát trên nền làn điệu các bài dân ca của người Thái và dàn dựng, sân khấu hóa lại các tác phẩm để du khách có những trải nghiệm đáng nhớ khi tham gia tour du lịch cộng đồng ở bản Hoa Tiến. “Đến đây du khách được nghe các làn điệu dân ca, dân vũ của người Thái, cùng người dân trong xã dệt thổ cẩm, thưởng thức các món ăn truyền thống... Cá nhân tôi có thể hát, có thể dệt và cả diễn xướng những làn điệu của dân tộc mình”, bà Xanh nói thêm.

Bà Lô Thị Nga cũng là một trong những phụ nữ năng động ở bản Hoa Tiến. Hiện nay, bà cùng con gái quản lý một nhà sàn truyền thống dùng để làm "home stay" đón khách du lịch. Đến với ngôi nhà sàn giản dị của gia đình bà, du khách dễ dàng cảm nhận được sự khéo léo của bàn tay người phụ nữ khi từng góc bếp, từng hiên nhà đến nơi ăn, chốn ngủ và cả nơi nghỉ ngơi được bà và con gái chăm chút tỉ mỉ, chu đáo.

Bà Nga cũng là một trong những phụ nữ cao tuổi vẫn duy trì nghề dệt thổ cẩm truyền thống và khách đến với gia đình bà đều rất thích thú khi được trải nghiệm công việc rất đỗi thân quen này. Qua trò chuyện, bà Lô Thị Nga cũng rất vui bởi từ khi kinh doanh loại hình du lịch cộng đồng gia đình bà được tín nhiệm và được nhiều khách du lịch lựa chọn. Điều này không chỉ giúp gia đình tăng thêm thu nhập, quan trọng hơn là ngày càng có nhiều người yêu văn hóa và những giá trị truyền thống của dân tộc Thái.

Vài năm gần đây, bản Hoa Tiến, xã Châu Tiến đã có tên trên bản đồ du lịch và là điểm đến cho những người yêu loại hình du lịch cộng đồng, thích khám phá những điểm mới. Tuy nhiên, du lịch cộng đồng Hoa Tiến khó có thể thành công nếu không có những người dân bản địa biết lưu giữ, bảo tồn văn hóa dân tộc và đang nỗ lực để quảng bá những giá trị tốt đẹp đến với đông đảo du khách gần xa.

Cũng với ý nghĩa này, từ năm 2014, bản Hoa Tiến đã thành lập Câu lạc bộ bảo tồn văn hóa Thái. Từ 8 thành viên đầu tiên là những người có cùng sở thích hát những làn điệu dân ca Thái, nay Câu lạc bộ đã phát triển lên đến 38 người, trong đó có những người đã được phong Nghệ nhân ưu tú như bà Sầm Thị Vinh. Hiện Câu lạc bộ không chỉ sinh hoạt ở một mảng là dân ca, dân vũ, mà có nhiều mảng khác nhau. Ông Lô Đức Mậu, Chủ nhiệm Câu lạc bộ chuyên về tiếng nói, chữ Thái cổ, bà Sầm Thị Vinh thiên về truyền dạy các làn điệu dân ca Thái như hát Suối, hát Lăm, hát Nhuôn, hát Hắp Lai...; bà Sầm Thị Xanh phụ trách về dân ca, tâm linh.

Các thành viên trong Câu lạc bộ bảo tồn văn hóa Thái từ già đến trẻ cũng đã trở thành những “sứ giả” quảng bá, giới thiệu du lịch cộng đồng. Vì thế, mỗi khi có đoàn khách đến với Châu Tiến, Câu lạc bộ dàn dựng chương trình, tổ chức biểu diễn văn hóa, văn nghệ cho khách du lịch. Các bà, các chị cũng sẽ là những đầu bếp nấu những món ăn mang đậm truyền thống của người dân bản xứ để giới thiệu cho du khách.

Những nỗ lực của các thành viên đã đưa Câu lạc bộ bảo tồn văn hóa Thái của bản Hoa Tiến ngày một phát triển và đã đạt mô hình cấp tỉnh. Bên cạnh đó, Câu lạc bộ cũng thu hút nhiều thành viên đến từ các xã khác cùng tham gia với nhiều hoạt động ngày càng phong phú và bổ ích... Sự cố gắng của các thành viên cũng đã góp phần quan trọng để lưu giữ những giá trị truyền thống và đưa văn hóa của người Thái huyện Quỳ Châu đến gần hơn với du khách thập phương. Đây cũng là yếu tố làm nên nét đặc sắc của riêng khu du lịch cộng đồng bản Hoa Tiến - Quỳ Châu.