11:07 21/11/2025

Nhóm Bộ tứ duy trì hợp tác quốc phòng dù khác biệt chính trị gia tăng

Theo SCMP ngày 20/11, các nước thành viên Nhóm Bộ tứ (Quad) tiếp tục hợp tác quốc phòng khi hoàn tất vòng tập trận hải quân Malabar, bất chấp những bất đồng thương mại và những nghi vấn về sự gắn kết của nhóm an ninh khu vực này.

Chú thích ảnh
Tàu của hải quân các nước Mỹ, Nhật Bản, Australia và Ấn Độ tham gia cuộc tập trận hải quân chung Malabar ở Vịnh Bengal, Ấn Độ Dương. Ảnh tư liệu: AFP/TTXVN

Vừa qua, cuộc tập trận Malabar 2025 đã diễn ra từ ngày 10 đến 18/11 ngoài khơi đảo Guam với các nội dung tác chiến chống tàu ngầm, phòng không và chống cướp biển. Giới quan sát xem cuộc tập trận như một cách cân bằng ảnh hưởng ngày càng lớn của Trung Quốc trong khu vực. Hải quân Ấn Độ, Australia, Nhật Bản và Mỹ triển khai tàu chiến, máy bay và lực lượng đặc nhiệm, trong đó Ấn Độ giới thiệu tàu hộ vệ tàng hình INS Sahyadri do nước này tự thiết kế.

Tập trận Malabar được tiến hành trong bối cảnh tương lai của Quad còn nhiều biến động, khi cách tiếp cận đa phương của nhóm tương phản với chính sách “Nước Mỹ trên hết” của Chính quyền Tổng thống Trump. Tác động của căng thẳng thương mại đã làm dấy lên nghi ngờ về sự thống nhất của Quad, đặc biệt sau thông tin Tổng thống Trump có thể không dự hội nghị thượng đỉnh của nhóm.

Giới phân tích cho rằng việc duy trì tập trận bất chấp sóng gió trong quan hệ Ấn - Mỹ cho thấy mức độ gắn kết của Quad. Bà Rajeswari Pillai Rajagopalan thuộc Viện Chính sách Chiến lược Australia nhận định các hoạt động đã được thể chế hóa, giúp giảm ảnh hưởng của bất ổn chính trị. Bà cho rằng mạng lưới hợp tác quân sự song phương và đa phương phản ánh mức hội tụ chiến lược đang gia tăng giữa bốn nước.

Bên cạnh Malabar, Quad còn duy trì các cuộc tập trận ở cấp song phương và ba bên. Ấn Độ và Mỹ tiến hành tập trận Tiger Triumph hồi tháng 4, trong khi Australia và Mỹ tập trận Talisman Sabre vào tháng 8 với sự hiện diện của New Delhi. Theo giáo sư Alexander Vuving tại Trung tâm Nghiên cứu An ninh Châu Á - Thái Bình Dương, lợi ích chung trong việc kiềm chế ảnh hưởng của Trung Quốc có khả năng vượt lên trên những bất đồng trong các lĩnh vực khác.

Giới chuyên gia nhận định 2025 là một năm đầy biến động với khác biệt giữa ông Trump và Thủ tướng Narendra Modi về thương mại, các thương vụ năng lượng liên quan Nga và sự thay đổi trong chính trị nội bộ tại Nhật Bản. Bà Rajagopalan nhận định nhiều yếu tố gây sức ép lên quan hệ giữa các thành viên vẫn tồn tại nhưng cho rằng những tiếp xúc cấp làm việc và bộ trưởng có thể duy trì tiến trình của nhóm trong bối cảnh khó khăn.

Ấn Độ trên cương vị chủ nhà của hội nghị thượng đỉnh Quad chưa thể thúc đẩy sự kiện do những rào cản này. Theo ông Vuving, quan hệ kinh tế chặt chẽ giữa Ấn Độ và Nga tiếp tục là nguồn gây khó chịu cho Nhật Bản và Australia. Tuy vậy, ông cho rằng New Delhi vẫn đánh giá Quad là trụ cột quan trọng trong cấu trúc liên kết của mình. Quad có thể phải điều chỉnh trong thời gian tới nhưng cạnh tranh chiến lược gia tăng khiến nhóm này càng có ý nghĩa với các nước thành viên.

Hải Trần/Báo Tin tức và Dân tộc