Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu thủy sản (VASEP) vừa dự báo, năm 2011 do tình trạng thiếu hụt nguyên liệu trầm trọng hơn, sản lượng cá tra xuất khẩu sẽ giảm gần 40% so với năm 2010.

Cảnh báo sớm

VASEP dự báo nhu cầu tiêu thụ cá tra của thế giới trong năm tới sẽ lớn hơn nguồn cung cấp. Theo kế hoạch năm 2011, sản lượng cá tra xuất khẩu trong năm tới của Việt Nam chỉ đạt khoảng 360.000 tấn, giảm gần 40% so với năm 2010.

Vấn đề mà nhiều doanh nghiệp lo lắng nhất là khâu nguyên liệu. Dự báo sản lượng cá tra năm 2011 chỉ đạt khoảng 900.000 tấn, như thế sẽ thiếu hụt lượng lớn nguyên liệu để chế biến xuất khẩu.

Mức độ khan hiếm sẽ kéo dài cho đến vụ thu hoạch tới vào tháng 5/2011. Tuy giá cá hiện nay do đang ở ngưỡng cao 22.000 - 23.000 đồng/kg, nhưng người dân chưa mạnh dạn nuôi lại lo lắng về sự bấp bênh về giá cả. Họ nghĩ rằng đây là giá ảo do thiếu nguyên liệu, có thể rớt xuống vào thời điểm thu hoạch.

Chế biến cá tra tại Công ty cổ phần thủy sản Bình An (Cần Thơ). Ảnh: Duy Khương – TTXVN

Ông Dương Ngọc Minh, Chủ tịch Ủy ban Cá nước ngọt nêu ra những khó khăn cho nghề nuôi cá tra khiến người nuôi dè dặt như: Giá thức ăn tăng cao khiến nhiều người nuôi thua lỗ bỏ ao, cả doanh nghiệp lẫn người nuôi đang khó tiếp cận nguồn vốn vay từ các ngân hàng do mức lãi suất quá cao.

Giảm số lượng, tăng chất lượng

Để giải quyết bài toán thiếu hụt nguyên liệu, đại diện Hiệp hội thủy sản các tỉnh Vĩnh Long, An Giang cho rằng nếu có giá sàn nguyên liệu thì người dân sẽ an tâm sản xuất.

Theo ông Ngô Phước Hậu, Chủ tịch Hội đồng quản trị, Tổng Giám đốc Công ty CP XNK thủy sản An Giang, doanh nghiệp không nên quá bi quan, nhưng cũng đừng quá lạc quan cho năm 2011 mà cần đoàn kết tìm ra giải pháp khắc phục.

Ông Nguyễn Hữu Dũng, Phó Chủ tịch VASEP tin tưởng rằng, mặc dù giảm về số lượng nhưng giá trị xuất khẩu cá tra năm 2011 sẽ không giảm, mà có thể gần đạt được mức cao điểm như năm 2008 (1,2 tỉ USD).

Đặc biệt, năm 2011 sẽ đánh dấu bước thay đổi về chất cho con cá tra. Vì trong năm nay, nhiều doanh nghiệp trong ngành được chứng nhận GlobalGAP.

Thị trường nhập khẩu ngày càng đòi hỏi yêu cầu cao về chất lượng, các doanh nghiệp Việt Nam sẵn sàng đáp ứng trong trường hợp người tiêu dùng tại những nước này chấp nhận trả với mức giá tương xứng. VASEP và các doanh nghiệp thống nhất đề ra 4 giải pháp để vực dậy ngành cá tra trong nước.

Cụ thể là: Tăng giá xuất khẩu trung bình thông qua quản lý giá sàn xuất khẩu; ổn định sản lượng nguyên liệu, đảm bảo cung – cầu; tăng cường quản lý chất lượng theo tiêu chuẩn sản phẩm và đẩy mạnh quảng bá, xúc tiến thương mại.

Riêng vấn đề giá sàn, các doanh nghiệp xuất khẩu cá tra hàng đầu và VASEP đã thống nhất về giá xuất khẩu cá tra tối thiểu cho tất cả các thị trường trong tháng 1/2011 là 3 USD/kg đối với cá tra thịt trắng và 2,05 USD/kg đối với cá tra thịt đỏ.

Việc thống nhất giá sàn nhằm đẩy cao giá thu mua nguyên liệu đảm bảo lợi nhuận cho người nuôi và loại bỏ các sản phẩm kém chất lượng.

Hồng Nhung