Chủ tịch Hạ viện và là Hạ nghị sỹ đảng Cộng hòa John Boehner đã thất bại trong nỗ lực đưa "kế hoạch B" cải cách bộ luật thuế và cắt giảm chi tiêu mà ông là người soạn thảo ra Hạ viện bỏ phiếu, nhằm đẩy Chính phủ Mỹ vào tình thế hoặc phải chấp nhận hoặc phải có thêm nhượng bộ.

Ông Boehner đến phút chót đã buộc phải từ bỏ ý định vì không thể tập hợp được đủ số phiếu cần thiết, ngay cả từ các đồng nghiệp trong đảng Cộng hòa. Trước đó, tất cả nhà lãnh đạo của đảng Dân chủ tại Hạ viện đã lên tiếng khẳng định họ phản đối việc đưa kế hoạch gây tranh cãi này ra bỏ phiếu. Diễn biến bất ngờ này càng đặt ra thêm nhiều câu hỏi chưa có lời giải xung quanh tình trạng bế tắc về chính sách mà nhiều chuyên gia đã cảnh báo sẽ dẫn đến nguy cơ đẩy nền kinh tế lớn nhất thế giới rơi lại vào suy thoái ngay trong những tháng đầu của năm 2013.

Chủ tịch Hạ viện Mỹ John Boehner trong cuộc họp báo tại Washington, DC. ngày 19/12 về việc tháo gỡ bế tắc liên quan đến vấn đề giảm thâm hụt ngân sách. Ảnh: AFP/TTXVN.

Trong thông cáo báo chí đưa ra đêm 20/12, ông Boehner thừa nhận "kế hoạch B" đã không thể đưa ra bỏ phiếu tại Hạ viện vì không nhận đủ sự ủng hộ cần thiết. Hạ nghị sỹ Harold Rogers cho biết chưa thể hình dung điều gì sẽ xảy ra tiếp theo.

Trong "kế hoạch B" định đưa ra bỏ phiếu tại Hạ viện, ông Boehner và các nhà lãnh đạo của đảng Cộng hòa chỉ đồng ý chấp nhận tăng thuế đối với những cá nhân và hộ gia đình có thu nhập từ 1 triệu USD/năm trở lên, thay vì từ 250.000 USD/năm trở lên như đề xuất của Nhà Trắng. Đây là một kế hoạch mà Tổng thống Obama đã tuyên bố sẽ dùng đặc quyền của tổng thống để phủ quyết.

Lãnh đạo phe đa số Dân chủ tại Thượng viện, Thượng nghị sỹ Harry Reid cho rằng kế hoạch tài chính "kế hoạch B" của phe Cộng hòa là đi ngược lại những gì đã đạt được giữa Nhà Trắng và các nhà lãnh đạo đảng Cộng hòa trong các vòng đàm phán mới đây. Ông Reid và một số nghị sỹ đảng Dân chủ hối thúc ông Boehner trước hết nên tiếp tục thương lượng để tìm ra một giải pháp thỏa hiệp với Nhà Trắng.

Ngày 17/12, Tổng thống Obama đã có một sự nhượng bộ, đồng ý trước mắt chỉ tăng thuế đối với những cá nhân và hộ gia đình có thu nhập từ 400.000 USD/năm trở lên thay vì từ 250.000 USD/năm trở lên như kế hoạch ban đầu.

Cuộc đàm phán giữa Nhà Trắng và Quốc hội Mỹ vẫn đang rơi vào bế tắc nhưng phe Cộng hòa tại Thượng viện cho rằng một giải pháp nhằm tiến tới thỏa thuận cuối cùng có thể sẽ vào cuối tuần này.

Theo Tổng thống Obama, vấn đề "vách đá tài chính" không bị sa lầy vào các cuộc đàm phán về mức trần nợ công, song đề nghị của ông Boehner về tăng mức trần nợ đang đối mặt với sự phản đối từ nhiều nghị sỹ trong chính đảng Cộng hòa.

Trong khi đó, một số nghị sỹ Dân chủ cũng không đồng ý với đề xuất của Tổng thống Obama là giảm phúc lợi đối với người cao tuổi, mặc dù một số đồng minh chính trị của ông Obama tỏ dấu hiệu có thể chấp thuận đề nghị này.

Kết quả thăm dò chung của CNN/ORC International công bố ngày 20/12 cho thấy có hơn 50% số người Mỹ được hỏi ý kiến cho rằng phe Cộng hòa cần có thêm các nhượng bộ để tránh đẩy nền kinh tế Mỹ trở lại suy thoái.

Thái Hùng (p/v TTXVN tại Oasinhtơn)