Hơn 30 năm công tác tại Khoa Huyết học và Trung tâm Truyền máu Bệnh viện Chợ Rẫy (TP Hồ Chí Minh), Tiến sĩ - bác sĩ Trần Thanh Tùng trở thành một trong những người đặt nền móng cho sự phát triển nơi đây với nhiều dấu ấn đáng ghi nhận. Đặc biệt, ông từng có thời gian tham gia nhiệm vụ quốc tế ở Campuchia, góp phần làm rạng danh bác sĩ Việt Nam ở nước bạn.
Khi nghề chọn người
Sinh ra ở Cà Mau - mũi đất tận cùng của tổ quốc, nghề y vốn không phải là truyền thống của gia đình và y khoa là lĩnh vực hoàn toàn xa lạ với cậu bé Trần Thanh Tùng. Mãi đến những năm cấp 3, nhờ sự định hướng của các thầy cô giáo, Trần Thanh Tùng mới biết đến ngành y và quyết định đi theo con đường vốn dĩ không ít gian nan này.
Năm 1992, tốt nghiệp bác sĩ đa khoa của Trường Đại học Y dược TP Hồ Chí Minh, anh xin về Bệnh viện Chợ Rẫy và gắn bó với lĩnh vực huyết học như một mối lương duyên.
Tiến sĩ, bác sĩ Trần Thanh Tùng thăm hỏi, kiểm tra việc điều trị của người bệnh.
“Lúc đó rất ít sinh viên y khoa lựa chọn huyết học, bởi lĩnh vực này ở Việt Nam chưa phát triển, khó xin việc nhưng chắc là do nghề chọn người nên có rất nhiều cơ duyên đưa tôi đến với huyết học và gắn bó với huyết học”, bác sĩ Tùng chia sẻ.
Thời điểm những năm đầu thập kỷ 90, khoa Huyết học, Bệnh viện Chợ Rẫy mới được thành lập, hầu như máy móc, trang thiết bị đều rất sơ sài, lạc hậu và vỏn vẹn chỉ có 20 giường bệnh. Các bệnh lý ác tính về máu hầu như chưa điều trị được. Đến tận bây giờ bác sĩ Tùng vẫn còn bị ám ảnh với nhiều trường hợp bệnh nhân mắc bệnh lý ung thư máu vào bệnh viện nhưng anh hoàn toàn bất lực. Hay như các bệnh nhân ung thư hạch ở các vị trí ẩn giấu bên trong cơ thể, đến khi phát hiện đã rơi vào giai đoạn cuối cũng đành nhìn người ta ra đi trong đau đớn.
“Có những bệnh nhân vào viện trông rất bình thường nhưng chỉ một lúc sau đã nhức đầu, la hét bởi bạch cầu tăng cao gây tắc mạch và ra đi ngay trước mắt mình. Mình biết đấy nhưng không cứu được, ám ảnh lắm”, bác sĩ Tùng tâm sự.
Quyết tâm cứu người bệnh, cùng với chủ trương của lãnh đạo bệnh viện qua các thời kỳ, bác sĩ Tùng dần dần xây dựng khoa Huyết học của Bệnh viện Chợ Rẫy ngày càng phát triển hơn. Ông xin chủ trương đầu tư trang thiết bị máy móc hiện đại, cử bác sĩ đi học nước ngoài để nâng cao trình độ chuyên môn, tham gia nghiên cứu khoa học… Từ đó, khoa Huyết học bắt đầu điều trị thành công các trường hợp bệnh lý về máu nhờ việc ứng dụng các kỹ thuật mới, có thể kể đến như: Ứng dụng các biện pháp miễn dịch, hóa trị liều cao để điều trị bệnh lý huyết học ác tính, ghép tế bào gốc tự thân và đồng loài, điều trị trúng đích bằng thuốc đặc hiệu kép… Bên cạnh đó, các kỹ thuật giải trình tự gen bằng phương pháp Sanger, kỹ thuật giải trình tự gen thế hệ mới, kỹ thuật vi giọt kỹ thuật số… và nhiều kỹ thuật tiên tiến mới cũng được đưa vào sử dụng.
Tiến sĩ, bác sĩ Trần Thanh Tùng kiểm tra việc sản xuất các chế phẩm máu tại Trung tâm Truyền máu Bệnh viện Chợ Rẫy.
Nhờ đó, nhiều ca bệnh khó đã được giải quyết, như trường hợp của anh Phạm Hữu Nghiêm (ngụ tỉnh Vĩnh Long) mắc bệnh rối loạn đông máu đã được điều trị thành công sau suốt 11 năm điều trị. Một trường hợp khác là thầy giáo Danh Văn (ngụ tỉnh Kiên Giang) mắc bệnh Hemophilia thể nặng, kháng yếu tố 8 cũng được các bác sĩ Khoa Huyết học điều trị thành công. Hiện thầy giáo Danh Văn đã khỏe mạnh và có thể đứng lớp trở lại.
Đặc biệt, năm 2023, lần đầu tiên tại Việt Nam, khoa Huyết học thực hiện điều trị thành công cho một bệnh nhân ung thư hạch bằng hai kỹ thuật chuyên sâu, đó là phương pháp ghép tế bào gốc đồng loài kết hợp với phác đồ điều kiện hóa diệt tủy bằng phương pháp xạ trị toàn thân (TBI). Thành công của việc phối hợp này đã mở ra cơ hội mới cho các bệnh nhân ung thư.
Hết mình phụng sự cho y khoa
Năm 2016, bác sĩ Trần Thanh Tùng nhận nhiệm vụ Tổng Giám đốc Bệnh viện Chợ Rẫy Phnom Pênh - công trình biểu trưng cho tình hữu nghị giữa Việt Nam và Campuchia. Có lẽ đây là khoảng thời gian khó quên nhất trong cuộc đời của bác sĩ Trần Thanh Tùng.
Thời điểm nhận nhiệm vụ, tình trạng của Bệnh viện Chợ Rẫy Phnom Pênh vô cùng khó khăn do bệnh viện mới đưa vào hoạt động, lượng bệnh nhân chưa đông và liên tục báo lỗ. “Chuyên môn không có gì khó đối với chúng tôi lúc này bởi hàng tuần các chuyên gia từ Bệnh viện Chợ Rẫy TP Hồ Chí Minh đều sẽ sang Campuchia để chi viện, thậm chí khi gặp những ca khó sẽ có bác sĩ giỏi sang hỗ trợ ngay lập tức. Vấn đề đau đầu nhất là bài toán quản lý điều hành và kinh tế”, bác sĩ Tùng chia sẻ.
Bác sĩ Trần Thanh Tùng vẫn nhớ như in ngay ngày đầu tiên đặt chân đến Campuchia. Chào đón ông là chồng hồ sơ cao ngất với đủ loại giấy tờ, công nợ. Nhiều công ty dược không chịu tiếp tục cung ứng thuốc, các đơn vị đối tác cung ứng vật tư, dịch vụ khác cũng “dọa” không tiếp tục hợp tác. Lúc này, ông phải đàm phán, điều đình và đưa ra cam kết với từng đơn vị; đồng thời một kế hoạch phát triển bệnh viện theo từng giai đoạn chi tiết cụ thể cũng được ông vạch ra. Nhờ vậy, bệnh viện dần đi vào hoạt động ổn định, đảm bảo đời sống cho đội ngũ cán bộ nhân viên y tế, không ngừng mở rộng hoạt động chuyên môn, danh mục kỹ thuật và ngày càng nhận được sự tin tưởng, yêu mến của nhân dân Campuchia.
Gần 3 năm ở vai trò Tổng Giám đốc Bệnh viện Chợ Rẫy Phnom Pênh cũng là thời gian bác sĩ Trần Thanh Tùng phải kiêm nhiệm vị trí Trưởng Khoa Huyết học ở Bệnh viện Chợ Rẫy TP Hồ Chí Minh. Vì thế, vào những ngày cuối tuần, thay vì nghỉ ngơi, bác sĩ Tùng lại phải quay về Việt Nam giải quyết các vấn đề tồn đọng. “Đúng là thời điểm đó khá khó khăn, vất vả nhưng mình vẫn cảm thấy hạnh phúc bởi mình nhận được sự hỗ trợ tối đa của lãnh đạo, của các anh chị em đồng nghiệp và hơn hết chúng mình đã hoàn thành sứ mệnh của những người khoác áo blouse trắng chữa bệnh cứu người, dù ở đất nước mình hay nước bạn. Những sự hi sinh của chúng mình hoàn toàn xứng đáng”, bác sĩ Tùng trải lòng.
Sau khi hoàn thành nghĩa vụ quốc tế, bác sĩ Trần Thanh Tùng nhận thêm nhiệm vụ phụ trách Trung tâm Truyền máu Bệnh viện Chợ Rẫy, không chỉ cung ứng máu cho hoạt động khám chữa bệnh của Bệnh viện Chợ Rẫy mà còn cung cấp máu cho các bệnh viện trên địa bàn các tỉnh Đông Nam Bộ. Thay vì di chuyển liên tục giữa hai nước Việt Nam - Campuchia như trước, người ta lại thấy bác sĩ Tùng tất bật đi lại giữa khoa Huyết học và Trung tâm Truyền máu. Cũng từ lúc kiêm nhiệm thêm nhiệm vụ mới, bác sĩ Tùng dần chuẩn hóa hoạt động của Trung tâm, ứng dụng nhiều công nghệ hiện đại vào sản xuất các thành phần máu cơ bản: khối hồng cầu, bạch cầu, tiểu cầu, huyết tương, tủa lạnh, yếu tố VIII đạt tiêu chuẩn châu Âu.
Chỉn chu, cẩn trọng và vô cùng có trách nhiệm với công việc, với người bệnh là nhận xét của bác sĩ Hồ Trọng Hiếu, Phụ trách sản xuất các chế phẩm máu của Trung tâm Truyền máu Bệnh viện Chợ Rẫy về bác sĩ Trần Thanh Tùng. Trong suốt 30 năm làm việc chung, với anh Hiếu và đội ngũ y bác sĩ của khoa Huyết học và Trung tâm Truyền máu Bệnh viện Chợ Rẫy, bác sĩ Trần Thanh Tùng như một người anh cả luôn chỉ bảo tận tình, thấu hiểu và tạo mọi điều kiện để phát triển.
“Nếu quay lại một lần nữa tôi vẫn chọn nghề y, vẫn chọn lĩnh vực huyết học”, bác sĩ Tùng chia sẻ về nghề nghiệp mình đã theo đuổi hơn 30 năm. Với người bác sĩ này, hạnh phúc chính là khi được “nghề chọn người”, được khoác lên mình chiếc áo blouse trắng thiêng liêng và hoàn thành sứ mệnh cứu người.