Không biết tự khi nào mà những con người ở thôn quê lại luôn bình dị và giản đơn đến thế. Có lẽ cuộc sống của người nông dân bốn mùa chỉ làm bạn với nắng gió, với cỏ cây hoa lá ngoài ruộng ngoài vườn nên tính cách cũng hòa đồng mộc mạc như cọng rau, cây cỏ vốn hiền hòa bình dị của quê hương.

Ở vùng nông thôn nên nhà cửa đâu có đông đúc như ở thị thành. Xa xa mới có một cái nhà. Hoặc đông vui lắm cũng chỉ năm bảy cái nhà gần kề với nhau. Vậy đó mà cái nghĩa xóm tình làng thì lúc nào cũng keo sơn gắn bó, rất hiếm khi để mất lòng nhau.

Hồi còn nhỏ, tôi đâu hiểu thế nào mới gọi là nghĩa xóm tình làng. Thấy bà Hai phía trên bưng đến cho tô chè, tôi cũng thắc mắc hỏi má: “Bà Hai bưng chè lại nhà mình chi vậy má? Có phải bà bán cho mình không?”. Má tôi xoa đầu tôi cười: “Bà Hai đem qua cho con ăn chớ bán cái gì”. Rồi cũng có lần má tôi ra sau vườn hái rau nhiều ăn không hết nên má đem bưng cho hàng xóm mỗi nhà một ít. Khi đó tôi lại giẫy nẩy: “Tại sao rau của nhà mình mà má lại đem cho người ta chi vậy? Ăn không hết thì đem ra chợ bán chứ sao lại đem cho”. Khi ấy má tôi liền rầy: “Con đừng có suy nghĩ như vậy mà sai. Là chòm xóm với nhau thì quý nhau còn không hết chứ ai lại so đo một chút miếng ăn”. Rồi má lại nói tiếp: “Tại con không biết đó thôi, chứ ngày xưa lúc má sanh anh Hai của con, nửa đêm nửa hôm ông bà Hai cũng đẩy xuồng để đi rước mụ vườn dùm má. Vậy đó mà có ai kể công kể ơn gì đâu.

Khi tôi lớn lên, nhà cửa chòm xóm ngày một đông hơn. Cuộc sống ngày nay thuận lợi hơn xưa nhiều. Nhưng cái nghĩa xóm tình làng thì vẫn không thay đổi. Và tôi cũng dần tập tành học theo ba má về quan niệm đối nhân xử thế sao cho vừa lòng chòm xóm.

Má tôi nay tuy đã già, nhưng vẫn thường nhắc nhở tôi rằng: “Khi lối xóm có việc cần nhờ thì con nên giúp, cũng như hồi trước đến giờ người ta luôn giúp mình mỗi khi có khó khăn. Con đừng sống ích kỷ chỉ nghĩ cho riêng mình mà mọi người không vui”. Lời nói của má làm tôi chợt nhớ đến câu “Niềm hạnh phúc đâu chỉ là được nhận, mà hạnh phúc cũng chính là khi ta đã làm được một việc gì đó cho người khác”.

Cuộc sống vẫn mãi là một dòng xoay không ngừng. Nơi tôi ở là một vùng nông thôn đang phát triển. Biết đâu chừng một ngày nào đó sẽ được lên thị trấn, thị xã… Nhưng tôi vẫn tin cái nghĩa xóm tình làng của những con người nơi đây là mãi mãi không bao giờ thay đổi!