Theo Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Nguyễn Kim Sơn, Nghị quyết 71-NQ/TW là văn kiện có ý nghĩa chiến lược, không chỉ đối với ngành giáo dục, mà còn đối với sự phát triển con người, nguồn nhân lực và tương lai đất nước trong giai đoạn mới.
Đảng ủy Bộ Giáo dục và Đào tạo học tập, triển khai Nghị quyết 71-NQ/TW của Bộ Chính trị về đột phá phát triển giáo dục và đào tạo. Ảnh: GD
Ngay sau khi Tổng Bí thư ký ban hành Nghị quyết 71-NQ/TW (ngày 22/8/2025), ngành Giáo dục và Đào tạo (GD&ĐT) đã chủ động, khẩn trương triển khai nhiều hoạt động cụ thể. Cùng với Hội nghị quán triệt toàn quốc do Trung ương tổ chức, Ban Tuyên giáo và Ban Dân vận Trung ương đã thực hiện hội nghị triển khai nghị quyết với quy mô lớn.
Về phía ngành Giáo dục, từ các hội nghị tổng kết năm học, triển khai nhiệm vụ năm học mới đến các hội nghị chuyên đề của giáo dục đại học, giáo dục nghề nghiệp…, nội dung của Nghị quyết 71-NQ/TW được lồng ghép, phổ biến và cụ thể hóa trong từng chương trình hành động của ngành.
Sáng 17/11, Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo, thừa ủy quyền của Thủ tướng Chính phủ trình bày Tờ trình về dự thảo Nghị quyết của Quốc hội về những cơ chế, chính sách đặc thù để thực hiện Nghị quyết số 71-NQ/TW ngày 22/8/2025 của Bộ Chính trị về đột phá phát triển giáo dục và đào tạo. Sau đó các đại biểu thảo luận tại tổ về vấn đề này.
Bộ trưởng Bộ GD&ĐT Nguyễn Kim Sơn thông tin, Đảng ủy Bộ GD&ĐT tham mưu để Đảng ủy Chính phủ ban hành Kế hoạch hành động số 281, xác định rõ nhiệm vụ của các bộ, ngành, Trung ương và địa phương. Cùng với đó, Đảng ủy Bộ và Bộ trưởng Bộ GD&ĐT cũng đã ban hành chương trình, kế hoạch hành động riêng, thể hiện tinh thần chủ động, cụ thể hóa các yêu cầu của nghị quyết bằng các bước đi thiết thực.
Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn nêu chỉ đạo của Tổng Bí thư với ba chữ “nhân”: Nhân, nhân lực, nhân tài, coi đây là trục xuyên suốt trong phát triển con người và chuẩn bị nguồn nhân lực chất lượng cao cho kỷ nguyên mới, nhất là trong bối cảnh cạnh tranh toàn cầu ngày càng gay gắt.
Theo Bộ trưởng, quá trình xây dựng Nghị quyết 71-NQ/TW được Tổng Bí thư trực tiếp chỉ đạo, yêu cầu phải thể hiện ba yếu tố lớn: Tính hành động, tính thực tiễn và tính khả thi. Tư tưởng chỉ đạo cốt lõi của Nghị quyết được cô đọng qua ba từ khóa: Hiện đại - chất lượng - công bằng và quan điểm thực thi được quán triệt bằng ba từ: Quyết liệt - nhanh chóng - hiệu quả. Đây là chín từ khóa thể hiện tinh thần đổi mới, hành động, trách nhiệm của toàn ngành trong giai đoạn tới.
Người đứng đầu ngành Giáo dục cho biết, để Nghị quyết nhanh chóng đi vào thực tiễn thì toàn ngành cần tập trung triển khai trong thời gian tới như sau:
Thứ nhất, về thể chế hóa các nội dung của Nghị quyết, dự kiến từ ngày 1/1/2026, các dự án: Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Giáo dục, Luật Giáo dục đại học (sửa đổi), Luật Giáo dục nghề nghiệp (sửa đổi) sau khi được thông qua và Luật Nhà giáo sẽ cùng có hiệu lực, cùng với hàng loạt nghị định và thông tư hướng dẫn được ban hành. Khi đó, toàn bộ nền tảng thể chế của ngành Guáo dục và đào tạo sẽ được đổi mới toàn diện. Bộ trưởng đề nghị các cơ sở giáo dục, các đơn vị trực thuộc nghiên cứu kỹ, học tập và triển khai nghiêm túc các luật mới, bảo đảm thực hiện đúng, đầy đủ, không để xảy ra sai sót, chồng chéo hoặc bỏ sót quy định.
Bộ trưởng Bộ GD&ĐT Nguyễn Kim Sơn. Ảnh: GD
Thứ hai, sắp xếp lại mạng lưới cơ sở giáo dục trong toàn hệ thống, từ đại học, giáo dục nghề nghiệp đến giáo dục phổ thông. Việc sắp xếp nhằm tăng cường sức mạnh, đầu tư có trọng tâm, trọng điểm, hiệu quả hơn cho các cơ sở giáo dục. Bộ đang trình xin ý kiến Thủ tướng Chính phủ để có định hướng thống nhất trong tổ chức, sắp xếp mạng lưới. Trong quá trình thực hiện, Bộ trưởng lưu ý các địa phương, Giám đốc Sở GD&ĐT cần triển khai linh hoạt, phù hợp thực tiễn, tránh làm máy móc.
Riêng với mô hình “trung học nghề” là mô hình bổ sung, không thay thế trung tâm giáo dục nghề nghiệp, giáo dục thường xuyên, vì mục tiêu và đối tượng đào tạo của hai loại hình này khác nhau.
Thứ ba, về tổ chức bộ máy và nhân sự trong các cơ sở giáo dục đại học và giáo dục nghề nghiệp công lập. Thực hiện chủ trương của Nghị quyết 71-NQ/TW, từ nay đến đầu năm 2026, các cơ sở giáo dục đại học và giáo dục nghề nghiệp công lập sẽ triển khai mô hình Bí thư Đảng ủy kiêm người đứng đầu cơ sở giáo dục. Phương án sắp xếp này sẽ được Bộ GD&ĐT trình Bộ Chính trị, Ban Bí thư, phối hợp với Ban Tổ chức Trung ương để xin ý kiến phê duyệt; dự kiến triển khai từ đầu tháng 12/2025, bảo đảm khi các luật mới có hiệu lực, bộ máy vận hành ổn định, thông suốt.
Khi Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Giáo dục, Luật Giáo dục đại học và Luật Giáo dục nghề nghiệp (sửa đổi) có hiệu lực, hoạt động của hội đồng trường hiện nay sẽ kết thúc; theo đó, chủ tịch, phó chủ tịch hội đồng trường, hiệu trưởng hoặc giám đốc (được bầu theo nhiệm kỳ của hội đồng trường) cũng hoàn thành nhiệm vụ. Để bảo đảm giai đoạn chuyển tiếp ổn định, các hiệu trưởng, giám đốc tiếp tục điều hành hoạt động cho đến khi có quyết định mới, nhằm bảo đảm bộ máy chuyển sang mô hình mới nhịp nhàng, không gián đoạn.
Theo nguyên tắc quản lý mới, nhân sự lãnh đạo sẽ được lựa chọn trên cơ sở tín nhiệm của tập thể cơ sở giáo dục, và cơ quan chủ quản xem xét, quyết định người đủ phẩm chất, năng lực, uy tín để đảm nhiệm đồng thời vai trò Bí thư và người đứng đầu cơ sở. Các trường hợp đặc biệt sẽ do cấp có thẩm quyền xem xét, quyết định. Bộ GD&ĐT sẽ ban hành văn bản hướng dẫn cụ thể về tiêu chuẩn, điều kiện, quy trình, cách làm trong tháng 11/2025, để các cơ sở triển khai ngay trong tháng 12/2025, bảo đảm bộ máy được kiện toàn, ổn định, đồng bộ từ những ngày đầu tiên của năm mới, đúng tinh thần chỉ đạo của Nghị quyết 71-NQ/TW.
Thứ tư, với việc triển khai nội dung hiện đại hóa giáo dục, Bộ trưởng nêu định hướng và cho biết, thời gian tới Bộ sẽ tổ chức các hội nghị chuyên đề riêng về chương trình quốc gia hiện đại hóa các cơ sở giáo dục đại học, giáo dục nghề nghiệp, đổi mới quản trị, chuyển đổi số trong giáo dục và đào tạo, cùng các nội dung trọng tâm khác nhằm hiện thực hóa tinh thần “hiện đại - chất lượng - công bằng” trong Nghị quyết 71-NQ/TW.