Dẫn phát biểu của Tổng thống Putin trong cuộc họp với các lãnh đạo doanh nghiệp ngày 25/12, nhật báo Kommersant cho biết Washington đang quan tâm đến việc sử dụng phần quyền kiểm soát của mình tại Nhà máy Điện hạt nhân Zaporizhzhia cho hoạt động khai thác tiền điện tử.

Hiện cơ sở hạt nhân này đã do lực lượng Nga kiểm soát hoàn toàn kể từ năm 2022 và được cho là nằm trong lộ trình hòa bình 28 điểm do Tổng thống Mỹ Donald Trump đề xuất cho Ukraine hồi tháng trước.

Trong các cuộc đàm phán đang diễn ra giữa Mỹ và Nga, các đặc phái viên của Tổng thống Trump được cho là đã bày tỏ sự quan tâm đến việc chia sẻ quyền kiểm soát nhà máy với Moskva và sử dụng phần do Washington quản lý để khai thác tiền điện tử.

Về phần mình, Moskva cũng đang xem xét đề xuất của Mỹ về việc nhà máy này một lần nữa cung cấp điện cho Ukraine.

Cũng trong một tuyên bố ngày 25/12, người phát ngôn Điện Kremlin Dmitry Peskov nói với các nhà báo rằng Nga hiện đang phân tích đề nghị phản hồi từ Washington trong vòng đàm phán con thoi mới nhất, sau khi đặc phái viên của Tổng thống Putin, ông Kirill Dmitriev, trở về từ Miami (Mỹ).

Một ngày trước đó, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky đã công bố kế hoạch dự thảo của riêng mình, trong đó ông đề xuất Nhà máy Điện hạt nhân Zaporizhzhia do Nga kiểm soát sẽ được Ukraine và Mỹ cùng quản lý theo tỷ lệ 50/50.

Lãnh đạo Ukraine cũng yêu cầu Moskva nhượng bộ về lãnh thổ, đồng thời kêu gọi duy trì một lực lượng quân đội thời bình gồm 800.000 người và các đảm bảo an ninh “tương tự như Điều 5” từ Washington, NATO và các quốc gia châu Âu ủng hộ Kiev.

Moskva khẳng định Ukraine và các nước tài trợ ở Tây Âu đã cố tình làm suy yếu nỗ lực hòa bình của Mỹ bằng những điều khoản mà Nga cho là hoàn toàn không khả thi.

Đầu tuần này, nhà đàm phán cấp cao của Nga và cố vấn chính sách đối ngoại của Điện Kremlin, ông Yury Ushakov, cho biết các điều khoản do Ukraine đưa ra “không cải thiện các văn kiện hiện có hoặc triển vọng đạt được một nền hòa bình lâu dài”.

Nhà máy Điện hạt nhân Zaporizhzhia là cơ sở hạt nhân lớn nhất châu Âu với sáu lò phản ứng. Hiện nhà máy đã ngừng sản xuất điện, nhưng vẫn cần nguồn điện bên ngoài để duy trì hệ thống làm mát và ngăn ngừa sự cố.