Tờ New York Times dẫn nguồn từ quân đội Ukraine và Anh cho biết, Nga đang bố trí lại lực lượng nhằm tăng cường sức mạnh ở miền nam Ukraine, chuyển dịch quân khỏi chiến tuyến ở phía bắc Donbass. Động thái này diễn ra trong bối cảnh xuất hiện nhiều thông tin về việc Kiev đang chuẩn bị cho một cuộc phản công ở miền nam, nhằm giành lại thành phố chiến lược Kherson.

Bộ Chỉ huy miền Nam của Ukraine cho biết các nhóm chiến đấu của Nga đang được triển khai gần Kryvyi Rih và Zaporizhzhia - các thành phố miền nam  nằm ở rìa phía bắc khu vực này, hiện do Moskva hoàn toàn kiểm soát. Tổng thống Ukraine Zelensky cho rằng: “Quân đội Nga đang cố gắng củng cố các vị trí ở miền nam đất nước, tăng cường các hoạt động ở khu vực lân cận”.

Bộ Quốc phòng Anh cũng thông báo Nga đang tái phân bổ một số lượng quân đáng kể và có khả năng sẽ điều chỉnh chiến dịch ở Donbass sau khi không đạt được bước đột phá như kế hoạch mà Moskva đã theo đuổi từ tháng 4. “Họ có khả năng đã xác định mặt trận Zaporizhzhia là một khu vực dễ tổn thương cần được tăng cường lực lượng”, Bộ Quốc phòng Anh nhận định ngày 1/8.

Sau nhiều tháng quân đội Nga tiến chậm ở miền đông Ukraine, trọng tâm của cuộc xung đột đang di chuyển xuống miền nam. Ukraine đã sử dụng các hệ thống pháo và tên lửa tầm xa, bao gồm hệ thống M142 HIMARS do Mỹ cung cấp, để ngăn chặn bước tiến của đối phương ở phía đông, và dường như cũng hạn chế khả năng tiếp tế cho tiền tuyến của Moskva.

Với sự trợ giúp của các vũ khí phương Tây tiên tiến đó, Ukraine cho biết họ đang tiến hành một cuộc phản công để giành lại thành phố cảng quan trọng Kherson, vốn là trung tâm dân cư lớn đầu tiên thất thủ trong chiến dịch quân sự của Nga.

Ngày 1/8, chính quyền Tổng thống Joe Biden đã ủy quyền chi thêm 550 triệu USD viện trợ quân sự của Mỹ cho Ukraine, nâng hỗ trợ an ninh của Washingron cho Kiev lên hơn 8 tỉ USD kể từ xung đột bắt đầu ngày 24/2 năm nay.

Trước đó cùng ngày, Bộ trưởng Quốc phòng Ukraine Oleksii Reznikov cho biết thêm 4 hệ thống HIMARS khác đã được chuyển giao cho Kiev, đồng thời bày tỏ cảm ơn Tổng thống Biden và Bộ trưởng Quốc phòng Lloyd Austin vì đã tăng cường sức mạnh cho quân đội Ukraine. Ông Reznikov viết trên Twitter: “Chúng tôi đã được chứng minh là những người vận hành thông minh loại vũ khí này”.

Cùng ngày 1/8, quân đội Ukraine cho biết Nga tiếp tục tấn công các vị trí của họ xung quanh vùng Donetsk, Kharkiv và Zaporizhzhia.

Viện Nghiên cứu Chiến tranh, một tổ chức tư vấn có trụ sở tại Washington, cho biết các cuộc tấn công cục bộ gần Izyum, một thành phố ở miền đông Ukraine, có thể tạo tiền đề cho một cuộc tấn công mới của Nga đối với Kharkiv, nhưng nói thêm rằng việc chiếm được thành phố đông dân cư thứ hai của Ukraine là rất khó xảy ra.

Viện trên cho biết trong một bản cập nhật vào ngày 31/7: “Các lực lượng Nga cũng có thể đang tiến hành các cuộc tấn công phá hoại để ngăn chặn các hành động phản công của Ukraine”.

Nga được cho là đã tung ra một số cuộc tấn công dữ dội nhất nhằm vào thành phố cảng Mykolaiv, miền nam của Ukraine vào ngày 31/7. 

Tờ New York Times cho biết Mykolaiv, một thành phố chiến lược mà Nga đã cố gắng giành quyền kiểm soát nhưng không thành công trong những tuần đầu tiên của cuộc xung đột, đã liên tục bị nhắm mục tiêu bởi tên lửa Smerch, Uragan và pháo tầm xa của Nga trong những tuần gần đây. Thị trưởng Mykolaiv, Oleksandr Senkevich cho biết: “Mykolaiv đã hứng chịu một cuộc tấn công bằng pháo lớn, có lẽ là lớn nhất từ ​​trước đến nay”.

Trong khi đó, Ukraine đã gửi chuyến hàng ngũ cốc đầu tiên từ cảng Biển Đen kể từ khi xung đột bùng phát. Theo các quan chức Ukraine, Nga và chính phủ Thổ Nhĩ Kỳ, con tàu đã rời cảng Odessa chở 26.000 tấn ngô nhằm hướng Tripoli, Liban. Tàu Razoni, mang cờ Sierra Leon, dự kiến sẽ đến Istanbul ngày 2/8, được kiểm tra tại đây và sẽ tiếp tục hành trình.

Đây là chuyến hàng thử nghiệm đầu tiên cho thỏa thuận ký kết hồi tháng trước cho phép Ukraine xuất khẩu ngũ cốc từ các cảng Biển Đen sau nhiều tháng bị đình trệ.