Nga và Serbia đang lên kế hoạch xây dựng các đường ống dẫn khí đốt và dầu mỏ mới, một động thái có thể định hình lại bản đồ năng lượng của khu vực Đông Nam Âu. Trước việc Ukraine từ chối vận chuyển khí đốt từ Nga, Moskva và Belgrade đang tìm kiếm một giải pháp thay thế chiến lược, đảm bảo nguồn cung năng lượng cho nhiều quốc gia châu Âu.

Theo thông tin từ báo Izvestia của Nga ngày 12/8, các cuộc thảo luận giữa hai bên đã diễn ra, với trọng tâm là các tuyến đường ống mới. Điều này không chỉ củng cố mối quan hệ năng lượng giữa Nga và Serbia mà còn mở ra cơ hội lớn cho các đối tác khác trong khu vực, đặc biệt là Hungary và Slovakia.

Các dự án mới đầy tham vọng

Một trong những dự án đáng chú ý nhất là đường ống dẫn dầu nối Serbia với đường ống Druzhba ở Hungary. Dự án này có công suất vận chuyển lên tới 3 triệu tấn dầu mỗi năm. Các quan chức Serbia đã xác nhận cam kết mạnh mẽ với dự án, thể hiện sự quyết tâm của Belgrade trong việc đa dạng hóa và đảm bảo nguồn cung năng lượng.

Bên cạnh đường ống dẫn dầu, hai bên cũng đang nghiên cứu khả năng xây dựng các tuyến đường ống dẫn khí đốt mới. Một quan chức nội các Serbia tiết lộ với Izvestia rằng một đường ống dẫn khí đốt từ Serbia đến Hungary được coi là lựa chọn khả thi nhất. Tuyến đường này không chỉ cung cấp cho Hungary mà còn có thể mở rộng nguồn cung đến Slovakia, Áo và các quốc gia thành viên Liên minh châu Âu (EU) khác.

Serbia đang thể hiện rõ lập trường kiên định của mình trong chính sách năng lượng. Bộ Khai khoáng và Năng lượng Serbia khẳng định với Izvestia rằng nước này sẽ tiếp tục nhận thêm khí đốt từ Nga thông qua tuyến Dòng chảy Balkan, một phần mở rộng của tuyến Dòng chảy Thổ Nhĩ Kỳ.

"Serbia đang theo đuổi chính sách năng lượng có chủ quyền, và chúng tôi dự định tiếp tục làm như vậy, tức là tiếp tục tiếp nhận càng nhiều khí đốt càng tốt thông qua Dòng chảy Balkan trong tương lai", Bộ trên nêu rõ. Lập trường này được đưa ra trong bối cảnh tỷ lệ khí đốt Nga trong tổng tiêu thụ của Serbia đã đạt mức kỷ lục 93% vào năm ngoái, cho thấy sự phụ thuộc đáng kể và nhu cầu tiếp tục hợp tác với Moskva.

Rủi ro và thách thức phía trước

Mặc dù các dự án trên mang lại nhiều lợi ích, nhưng cũng tiềm ẩn những rủi ro đáng kể. Chuyên gia Igor Yushkov từ Đại học Tài chính thuộc Chính phủ Liên bang Nga nhận định rằng việc xây dựng đường ống mới từ Serbia đến Hungary có thể là một rủi ro đối với tập đoàn Gazprom của Nga, đặc biệt trong bối cảnh EU đã quyết định ngừng nhập khẩu khí đốt tự nhiên từ Nga vào năm 2027.

Hơn nữa, chuyên gia Yushkov cũng chỉ ra rằng khối lượng khí đốt mà Slovakia và Hungary hiện đang vận chuyển trên các tuyến đường sẵn có là đủ. Do đó, thay vì xây dựng các tuyến đường ống mới hoàn toàn, việc nâng cấp các tuyến hiện tại có thể là một lựa chọn hợp lý hơn trong tương lai.

Những diễn biến trên cho thấy một sự thay đổi chiến lược trong chính sách năng lượng của Nga và các đối tác. Việc tìm kiếm các tuyến đường thay thế, bỏ qua Ukraine, không chỉ giải quyết vấn đề vận chuyển tức thời mà còn là một bước đi dài hạn nhằm củng cố ảnh hưởng của Nga và đảm bảo an ninh năng lượng cho các đối tác trong khu vực. Tuy nhiên, sự thành công của các dự án này sẽ phụ thuộc vào nhiều yếu tố, bao gồm cả những rủi ro về chính trị và kinh tế trong bối cảnh địa chính trị châu Âu đang có nhiều biến động.