Trả lời phỏng vấn tờ nhật báo Cumhuriyet hôm 14/12, Đại sứ Nga tại Ankara Andrey Karlov cho biết, Moskva chờ đợi Thổ Nhĩ Kỳ có 3 bước đi kế tiếp để hạ nhiệt căng thẳng, hàn gắn lại quan hệ đối tác chiến lược đã từng được thiết lập. Đó là việc Ankara phải đưa ra lời xin lỗi trong vụ bắn hạ Su-24 làm một phi công Nga thiệt mạng; phải truy tìm và buộc tội những kẻ trực tiếp thực hiện và cuối cùng là đền bù những tổn thất mà Nga phải gánh chịu.

“Nếu những mong đợi của chúng tôi không được đáp ứng, thì những tuyên bố này nọ của Thổ Nhĩ Kỳ sẽ không có bất kì ý nghĩa gì. Trong khi nói là thuận theo quan điểm ủng hộ đối thoại, Ankara lại vẫn có những phát ngôn không hợp với xu hướng nêu trên”,  Đại sứ Karlov bày tỏ. 

Liên quan đến phi công Nga hy sinh trong vụ Su-24 bị bắn rơi, ông Karlov khẳng định kẻ trực tiếp nhắm bắn vào binh sĩ Nga vừa bung dù, tìm cách tiếp đất an toàn là một công dân Thổ Nhĩ Kỳ, tên là Alparslan Celik. “Đó chính là Celik. Tên này đứng trước màn hình camera và tuyên bố. Rồi thì hắn ta trưng một phần chiếc dù. Celik nói tiếng Thổ rất rành rọt”, Đại sứ Nga khẳng định. 

Trong bối cảnh quan hệ Nga – Thổ Nhĩ Kỳ lâm vào cuộc khủng hoảng tồi tệ nhất kể từ sau Thế chiến 2, chính quyền của Tổng thống Recep Tayyip Erdogan đẩy nhanh các nỗ lực liên kết với Liên minh châu Âu (EU). Ngày 14/12, hai bên đã mở chương thảo luận mới (chương 17) về chính sách kinh tế-tiền tệ. Đây là một nội dung then chốt trong 35 chương chính sách mà mỗi nước mong muốn trở thành thành viên EU đều phải hoàn tất đàm phán để gia nhập. Cho đến nay, Thổ Nhĩ Kỳ và EU đã kết thúc đàm phán về 14 chương; tiến độ thực hiện cũng được đẩy nhanh hơn sau quãng thời gian gần 3 năm bế tắc, không có bước tiến. 

Đây là phiên tiếp xúc song phương đầu tiên kể từ năm 2013, trong nỗ lực gia nhập EU được Ankara khởi động từ hơn 10 nắm trước. Trở ngại lớn nhất chính là việc nước Đức – đầu tàu của EU trước đây chỉ chấp nhận Thổ Nhĩ Kỳ là quan hệ “đối tác chiến lược ưu tiên”. Nhưng những chuyển động gần đây ở Syria kèm theo làn sóng di cư ồ ạt đổ vào châu Âu đã mở ra một cơ hội mới. Vòng đàm phán này diễn ra chỉ 2 tuần sau khi EU quyết định viện trợ hàng tỉ USD cho Thổ Nhĩ Kỳ để xử lý vấn nạn người di cư, nới lỏng những quy định về hộ chiếu. 

Phát biểu tại cuộc họp báo sau hội đàm, Bộ trưởng các vấn đề châu Âu và trưởng đoàn đàm phán của Ankara, Volkan Bozkır bày tỏ tiến trình liên kết EU diễn ra một cách tích cực, với việc các chương khác rất quan trọng đối với Thổ Nhĩ Kỳ cũng được mở ra. Phó Thủ tướng đặc trách vấn đề kinh tế Mehmet Simsek thì khẳng định, việc làm mới quan hệ EU-Thổ Nhĩ Kỳ là điểm then chốt trong chính sách của nước này, quan hệ này sẽ ngày một gần gũi hơn vì Ankara muốn làm sâu sắc tiến trình hội nhập.  

Trong một diễn biến khác, EU dường như đã thống nhất quan điểm sẽ tiếp tục gia hạn trừng phạt Nga. Ngày 14/12, Cao ủy phụ trách chính sách đối ngoại và an ninh của Khối, bà Federica Mogherini, cho biết các lệnh cấm vận gần như chắc chắn sẽ được gia hạn thêm 6 tháng nữa, do Thỏa thuận Minsk 2 (hồi tháng 2/2015) về lập lại hòa bình ở miền Đông Ukraine vẫn chưa được tuân thủ một cách triệt để. Quyết định cuối cùng sẽ được các nhà lãnh đạo EU đưa ra tại cuộc gặp thượng đỉnh của Hội đồng châu Âu diễn ra tại Brussels ngày 17/12 tới.