Phóng viên TTXVN tại Tel Aviv dẫn nguồn tin khu vực ngày 13/11 tiết lộ Mỹ đang chuẩn bị trình Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc (HĐBA LHQ) một dự thảo nghị quyết mới, trong đó đề xuất thành lập Lực lượng Ổn định Quốc tế (ISF), rút quân Israel theo các tiêu chí giải trừ vũ khí và mở ra khả năng về “lộ trình đáng tin cậy” hướng tới việc người Palestine được trao quyền tự quyết và thành lập Nhà nước Palestine.
Cảnh tàn phá do xung đột tại Jabalia, Dải Gaza. Ảnh: THX/TTXVN
Theo dự thảo, kế hoạch được xây dựng dựa trên kế hoạch 20 điểm do Tổng thống Mỹ Donald Trump đưa ra và Tuyên bố Sharm el-Sheikh ký giữa Mỹ và các lãnh đạo khu vực. Dự thảo nêu rõ Mỹ sẽ thúc đẩy “đối thoại giữa Israel và Palestine nhằm thống nhất tầm nhìn chính trị cho sự chung sống thịnh vượng”.
Một Hội đồng Hòa bình (Board of Peace) sẽ được thành lập để làm cơ quan quản trị chuyển tiếp tại Gaza, cho tới khi Chính quyền Palestine hoàn tất cải cách và đủ khả năng tiếp quản một cách an toàn. Khi chương trình cải cách được thực hiện và tiến trình phát triển ở Gaza đạt tiến triển, dự thảo cho rằng có thể hình thành điều kiện cho lộ trình hướng tới Nhà nước Palestine.
Dự thảo cũng nêu các tiêu chí để Lực lượng Phòng vệ Israel (IDF) rút khỏi Gaza bao gồm IDF sẽ rút quân khi lực lượng ISF đạt được khả năng kiểm soát và ổn định, dựa trên “các tiêu chuẩn và mốc thời gian liên quan tới giải trừ vũ khí” do ISF, các quốc gia bảo trợ và Mỹ thống nhất.
Lực lượng ISF dự kiến hoạt động theo cơ chế chỉ huy thống nhất, phối hợp với Israel và Ai Cập, có nhiệm vụ đảm bảo an ninh biên giới, giải trừ các nhóm vũ trang, tháo dỡ cơ sở hạ tầng khủng bố, huấn luyện cảnh sát Palestine và bảo vệ dân thường, đồng thời hỗ trợ hoạt động nhân đạo. Lực lượng này và Hội đồng Hòa bình sẽ có nhiệm kỳ đến cuối năm 2027, với khả năng gia hạn.
Nếu được ủng hộ rộng rãi, dự thảo có thể được đưa ra biểu quyết trong tuần này hoặc đầu tuần tới. Trước đó, Mỹ từng lưu hành một dự thảo tương tự về cơ quan chuyển tiếp quốc tế và lực lượng đảm bảo ổn định tại Gaza, song chưa được bỏ phiếu.
Trong đề xuất trước đây, Washington nhấn mạnh tình hình Gaza “đe dọa hòa bình và an ninh khu vực,” đề xuất thành lập Hội đồng Hòa bình, chuyển giao quyền lực cho Chính quyền Palestine sau cải cách, khôi phục viện trợ nhân đạo có giám sát và thiết lập quỹ tái thiết do Ngân hàng Thế giới quản lý. Tuy nhiên, dự thảo cũ không viện dẫn Chương VII Hiến chương LHQ, nên không trao thẩm quyền cưỡng chế quân sự.