Truyền thông Mỹ dẫn lời một quan chức cấp cao giấu tên cho hay Mỹ và Trung Quốc đã đạt được một thỏa thuận một phần, qua đó có thể sẽ mở đường cho lệnh ngừng bắn thương mại và đặt nền tảng cho một thỏa thuận qui mô lớn hơn mà Tổng thống Mỹ Donald Trump và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình có thể ký cuối năm nay.

Theo thỏa thuận này, Trung Quốc sẽ chấp nhận có một số nhượng bộ về nông nghiệp như tăng cường mua nông sản từ Mỹ, trong khi Washington đồng ý nới lỏng một số biểu thuế đánh vào hàng nhập khẩu từ nền kinh tế lớn thứ hai thế giới.

Thỏa thuận mang tính phá băng nói trên đạt được trong ngày làm việc thứ 2 của vòng đàm phán thương mại thứ 13 giữa hai nền kinh tế thế giới tại thủ đô Washington D.C. Bộ trưởng Tài chính đánh giá cuộc thương lượng diễn ra một cách xây dựng.

Trong khi đó, kênh CNN dẫn lời giới chức Mỹ cho hay dù hai bên đã nỗ lực, song chỉ đi tới được thỏa thuận một phần, mang tính sơ bộ, nói trên chứ chưa thể lập tức rút ngắn các khác biệt để đạt được một thỏa thuận thương mại toàn diện.

Ngày 10/10, trả lời phóng viên tại Nhà Trắng, Tổng thống Trump cho biết vòng đàm phán thương mại giữa các quan chức Mỹ và Trung Quốc tại Washington đang diễn ra tốt đẹp, hai bên đã có cuộc thảo luận rất thuận lợi và "nồng ấm hơn dự kiến". Mặc dù không thông báo chi tiết, song ông chủ Nhà Trắng nói: "Tôi nghĩ mọi chuyện diễn ra rất thuận lợi. Chúng tôi đã có một cuộc đàm phán, rất, rất tốt với Trung Quốc".

Mỹ đã quyết định hoãn kế hoạch tăng thuế từ 25% lên 30% đối với 250 tỷ USD hàng hóa Trung Quốc, ban đầu dự kiến có hiệu lực từ ngày 15/10 tới. Đổi lại, Trung Quốc đồng ý mua thêm 40-50 tỷ USD nông sản Mỹ. Tổng thống Trump đã thông báo quyết định trên trong cuộc gặp với Phó Thủ tướng Trung Quốc Lưu Hạc tại Nhà Trắng chiều 11/10 theo giờ Mỹ.

Hai bên đồng ý sẽ tiếp tục thảo luận về các vấn đề còn tồn đọng như quyền sở hữu trí tuệ, thao túng tiền tệ, thông tin-an ninh mạng, cơ chế thực thi. Tuy nhiên, ông Trump chưa thay đổi kế hoạch áp thuế bổ sung đối với 160 tỷ USD hàng hóa Trung Quốc từ ngày 15/12 tới. Kế hoạch này sẽ ảnh hưởng tới rất nhiều mặt hàng của Trung Quốc nhập khẩu vào Mỹ, từ quần áo, đồ chơi đến điện thoại thông minh...

Ngay sau những dấu hiệu lạc quan về những tiến bộ đạt được trong đàm phán, thị trường chứng khoán đã có những phản ứng tích cực với chỉ số Dow Jones đã tăng 400 điểm.

Tại cuộc gặp ở Phòng Bầu dục, ông Lưu Hạc đã chuyển thông điệp của Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình tới Tổng thống Trump, khẳng định quan hệ Trung - Mỹ lành mạnh và bền vững sẽ có lợi cho đôi bên và thế giới, đồng thời bày tỏ hy vọng hai bên sẽ cùng nỗ lực thúc đẩy quan hệ song phương dựa trên hợp tác và ổn định, giải quyết bất đồng trên cơ sở tôn trọng lẫn nhau và tăng cường hợp tác vì lợi ích đôi bên và đưa quan hệ đi đúng đường.

Về phần mình, Tổng thống Trump bày tỏ đánh giá cao thông điệp của ông Tập Cận Bình, đồng thời cho biết ông hài lòng khi thấy các cuộc đàm phán thương mại Mỹ - Trung đạt "tiến bộ lớn giai đoạn một" và cho rằng đây là một thành quả lớn đối với cả hai nước và thế giới. Tổng thống Trump hy vọng hai đoàn đàm phán sẽ tiếp tục nỗ lực, thống nhất văn bản "thỏa thuận giai đoạn một" trong thời gian sớm nhất, và tiến tới các cuộc đàm phán trong tương lai.

Vòng đàm phán thương mại thứ 13 kết thúc có thể nói rằng cả Bắc Kinh và Washington đều tạm hài lòng với kết quả nhỏ bé, đủ để giữ lại niềm tin cho các vòng đàm phán khó khăn và toàn diện hơn về sau.

Tuy nhiên, nếu nhìn vào thực tế, có thể thấy rằng kết quả đạt được là không đáng kể và không có gì mới. Đây chỉ là một bước đi "hoãn binh" của hai bên và các nút thắt mấu chốt nhất trong cuộc chiến thương mại này vẫn chưa có tín hiệu được tháo gỡ. Các vòng đàm phán tương lai chắc chắn tiềm ẩn nhiều rủi ro và khó khăn.