Tổng thống Mỹ Donald Trump bày tỏ không hài lòng trước quyết định của một số đồng minh công nhận Nhà nước Palestine tại kỳ họp Đại hội đồng Liên hợp quốc, nhưng chính quyền Washington đến nay chưa đưa ra biện pháp đáp trả cụ thể.
Tổng thống Mỹ Donald Trump phát biểu tại Nhà Trắng, Washington, D.C. Ảnh: THX/TTXVN
Theo tờ Politico ngày 24/9, trong bài phát biểu tại trụ sở Liên hợp quốc ở New York, ông Trump cho rằng hành động công nhận Palestine chẳng khác nào “phần thưởng” cho Hamas, đồng thời chỉ trích các nước liên quan chưa ưu tiên thúc đẩy việc giải phóng con tin Israel. Tuy nhiên, nhà lãnh đạo Mỹ không đề cập tới bất kỳ hình thức trừng phạt hay hậu quả nào đối với các đồng minh.
Các nguồn tin từ Anh và Canada cho biết phản ứng của Washington chủ yếu mang tính hình thức, không có sức ép mạnh mẽ ở các kênh ngoại giao song phương. Thậm chí, những phát biểu trước đây của ông Trump được đánh giá là đã tạo điều kiện để Thủ tướng Anh Keir Starmer thúc đẩy kế hoạch công nhận Palestine. Một quan chức Anh khẳng định phản ứng “không gay gắt” từ Tổng thống Mỹ trong chuyến thăm Scotland mùa hè vừa qua được xem là tín hiệu thuận lợi để London tiến hành bước đi này.
Chính phủ Canada dưới sự lãnh đạo của Thủ tướng Mark Carney cũng công bố quyết định công nhận Palestine mà không vấp phải cảnh báo trực tiếp nào từ Washington. Một quan chức cấp cao của Ottawa khẳng định chính sách của Canada “được phía Mỹ hiểu rõ” và không có nỗ lực nào nhằm thay đổi quyết định này.
Trong khi đó, phản ứng từ các quan chức Mỹ chủ yếu cho thấy sự coi nhẹ tác động thực tế của quyết định công nhận. Đại sứ Mỹ tại Liên hợp quốc Mike Waltz gọi đây là một “hành động phô trương”, trong khi Ngoại trưởng Marco Rubio cho rằng đó chỉ là một “động thái hình thức” của một số nhà lãnh đạo muốn khẳng định vai trò quốc tế.
Israel đã lên án mạnh mẽ quyết định của Anh, Canada, Pháp, Australia và Saudi Arabia, coi đây là hành động làm suy yếu an ninh khu vực và khuyến khích Hamas. Chính phủ Israel cũng cảnh báo có thể áp dụng các biện pháp cứng rắn hơn, trong đó có khả năng mở rộng hoạt động sáp nhập tại Bờ Tây.
Một số nghị sĩ Cộng hòa tại Mỹ gần đây gửi thư cho lãnh đạo Canada, Anh và Australia, cảnh báo việc công nhận Palestine “có thể dẫn tới các biện pháp trừng phạt”. Tuy nhiên, tới nay, chính quyền Trump chưa đưa ra tín hiệu cụ thể nào về hành động thực tế.
Trong khi đó, lãnh đạo các nước công nhận Palestine đều khẳng định quan hệ với Mỹ sẽ không bị ảnh hưởng. Thủ tướng Carney nhấn mạnh Canada theo đuổi chính sách đối ngoại độc lập, “đưa ra quyết định phù hợp với giá trị của chúng tôi”. Tổng thống Pháp Emmanuel Macron và Thủ tướng Australia Anthony Albanese cũng bày tỏ quan điểm tương tự, cho rằng động thái này không làm thay đổi quan hệ song phương với Washington.
Một quan chức trong nhóm các nước vừa công nhận Palestine lưu ý rằng hiện đã có hơn 140 quốc gia công nhận Nhà nước Palestine, đồng thời đặt câu hỏi liệu Mỹ có thể áp dụng biện pháp trừng phạt với toàn bộ các quốc gia này hay không.
Giới quan sát nhận định cách tiếp cận hiện nay của Washington được các đồng minh coi như một khoảng dư địa để đưa ra quyết định công nhận Palestine mà không lo ngại phản ứng mạnh mẽ từ Mỹ. Tuy nhiên, với lập trường cứng rắn, Israel nhiều khả năng sẽ tiếp tục có những động thái quyết liệt nhằm phản đối và khẳng định quan điểm của mình trước cộng đồng quốc tế.