Theo quy định mới, Nvidia có thể giao chip H200 cho “khách hàng được chấp thuận”, miễn là chính phủ Mỹ nhận 25% doanh số. Trước đó vào đầu năm nay, hãng hầu như bị cấm bán chip cho Trung Quốc. Nhưng từ tháng 7, Nvidia đã tìm cách nối lại việc bán chip H20 – phiên bản kém tiên tiến hơn được thiết kế riêng để đáp ứng yêu cầu kiểm soát xuất khẩu.

Ông Neil Shah, đối tác của Counterpoint Research, chia sẻ với CNBC ngày 9/12: “Động thái này có thể giúp Mỹ nối lại nguồn thu, nhưng về mặt chiến lược thì ‘chuyến tàu’ đã rời ga”.

Có nhiều thông tin cho rằng Trung Quốc đã cấm các công ty địa phương mua H20. Và sau khi Mỹ dỡ bỏ lệnh cấm, tờ Financial Times trích dẫn các nguồn tin giấu tên tiết lộ Trung Quốc sẽ “hạn chế quyền tiếp cận” với H200.

Lý do Trung Quốc có thể ngoảnh mặt với H200

H200 là một trong những chip tiên tiến nhất của Nvidia trên thị trường, dành cho việc huấn luyện và vận hành trí tuệ nhân tạo (AI), nhưng Trung Quốc đang nỗ lực để thoát khỏi cái bóng công nghệ Mỹ và thúc đẩy phát triển chất bán dẫn nội địa cho AI.

CEO Nvidia Jensen Huang trong cuộc phỏng vấn với Bloomberg (Mỹ) hồi tháng 5 nhận định rằng các sản phẩm bán dẫn dành cho AI của tập đoàn Huawei Trung Quốc “có lẽ đã ngang tầm” với H200 của Nvidia. Alibaba và Baidu, cũng như các công ty khởi nghiệp khác của Trung Quốc, cũng đang chạy đua để tung ra thị trường sản phẩm cạnh tranh với Nvidia.

Huawei đang tăng tốc phát triển dòng sản phẩm AI Ascend và sử dụng các cụm chip quy mô lớn nhằm đạt được hiệu năng tương đương Nvidia. Vào tháng 6, ông Jensen Huang nói với CNBC rằng Huawei hoàn toàn có thể đáp ứng nhu cầu chip trong nước nếu Nvidia bị cấm bán hàng tại đây.

Trong khi đó, Alibaba, Tencent và Baidu đã sử dụng chip Nvidia dự trữ từ trước lệnh cấm, kết hợp với chất bán dẫn nội địa, để phát triển các mẫu tiên tiến.

Với nỗ lực tự cung tự cấp dẫn đến các sản phẩm tiên tiến, liệu Trung Quốc còn cho phép các công ty nội địa mua sản phẩm Mỹ từ Nvidia không?

Ông Shah đánh giá xét về năng lực, hệ sinh thái của Trung Quốc đang bắt kịp rất nhanh, với các mô hình được tối ưu theo đúng phần cứng và phần mềm để phục vụ nhu cầu tiêu thụ khổng lồ trong nước.

Theo ông, việc phụ thuộc vào chip của Nvidia khiến Trung Quốc rơi vào thế bị động, luôn đối mặt rủi ro chính trị. “Do vậy, tự chủ công nghệ trở thành chiến lược dài hạn khả dĩ duy nhất đối với Bắc Kinh”, ông Shah nhận định.

Lý do để Trung Quốc mua H200

Tổng thống Mỹ Donald Trump cho biết Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đã “phản hồi tích cực” về việc Washington phê duyệt xuất khẩu H200 sang Trung Quốc. Và trong khi Trung Quốc tạm hoãn việc mua H20, vẫn có những lý do khiến các công ty nước này muốn mua H200.

H200 tiên tiến hơn nhiều so với H20. Điều này có thể hấp dẫn đối với Trung Quốc. Trong khi đó, CEO Alibaba, Eddie Wu nhận định đang tồn tại tình trạng thiếu hụt nguồn cung trên toàn bộ chuỗi cung ứng chất bán dẫn.

Ông Ben Barringer tại Quilter Cheviot nhận định với CNBC: “Tôi nghĩ sẽ có nhu cầu về H200 bởi đây là chip ưu việt hơn H20 và Trung Quốc đang thiếu hụt chip. Các công ty công nghệ lớn của Trung Quốc sẽ muốn sử dụng Nvidia và AMD nếu có thể”.

Ngành công nghiệp bán dẫn của Trung Quốc vẫn tụt hậu so với Mỹ và các nơi khác. Đặc biệt, Trung Quốc gặp khó khăn trong việc sản xuất các chip tiên tiến nhất, khiến nước này hụt hơi so với nhà sản xuất chip lớn nhất thế giới Taiwan Semiconductor Manufacturing Co. (TSMC) của Đài Loan (Trung Quốc). Trung Quốc cũng bị hạn chế trong việc mua các công cụ sản xuất chip có thể giúp nâng cao năng lực của nước này.

Trong khi đó, các lựa chọn trong nước thay thế Nvidia vẫn còn thua kém về hiệu năng. Điều này khiến dòng H200 của Nvidia trở thành một lựa chọn hấp dẫn. Ông Shah lập luận: "Chênh lệch giữa Nvidia, AMD so với Huawei và nhiều đối thủ khác vẫn rất rộng, đặc biệt ở hiệu năng và hiệu quả năng lượng".

Tuy nhiên, kể cả khi doanh nghiệp Trung Quốc quay sang mua chip của Nvidia, chiến lược tự lực công nghệ dài hạn của Bắc Kinh vẫn không thay đổi.

Ông George Chen tại The Asia Group lưu ý: “Về dài hạn, trong vòng 5 đến 10 năm tới, chiến lược ‘tự lực’ về công nghệ và đổi mới của Trung Quốc sẽ không thay đổi. CEO Jensen Huang của Nvidia hiện đang có một khoảng thời gian thuận lợi để bán chip H200, nhưng cơ hội đó sẽ không kéo dài mãi”.