"Cứ tưởng mổ rồi sẽ không đau, nhưng hai ngày nay cơn đau bụng liên tục theo từng cơn, con mới sinh thì cứ nghẹt mũi, khó thở. Nếu biết trước thế này thì tôi đã chọn sinh thường".

Những năm trước đây, tỉ lệ phụ nữ chọn hình thức mổ lấy thai (sinh mổ) tại Đồng Nai chỉ khoảng 30% nhưng sang năm 2012, tỉ lệ này đã tăng vọt lên mức 45% – 55%. Ngày càng nhiều sản phụ chọn hình thức sinh mổ và có dấu hiệu gia tăng đột biến theo các nhà sản khoa đã đến lúc cảnh báo tình trạng “hiểu biết về y tế, nhận thức về thiên chức làm mẹ có sự thay đổi".

Một ca đẻ an toàn tại Bệnh viện Sản - Nhi Thanh Hóa. Ảnh: Dương Ngọc - TTXVN

Bệnh viện đa khoa Đồng Nai mỗi năm tiếp nhận từ 9-10 ngàn ca sinh. Trước đây, đa số sản phụ chọn hình thức sinh tự nhiên và những trường hợp mổ lấy thai do bác sĩ chỉ định khi người mẹ có thai quá lớn, thai nhi nằm ở vị trí không bình thường… Thậm chí có một số trường hợp chỉ định mổ lấy thai còn bị gia đình sản phụ chất vấn vì họ muốn sinh tự nhiên. Bác sỹ Nguyễn Mạnh Hoan, Trưởng Khoa sản I, Bệnh viện đa khoa Đồng Nai cho biết: Từ đầu năm 2012 đến nay hơn một nửa sản phụ có nguyện vọng mổ lấy thai khi nhập viện. Trong hơn 50% số ca sinh mổ tại bệnh viện, chỉ 15% là do bệnh viện chỉ định, số còn lại là do yêu cầu từ phía gia đình.

Số phụ nữ chọn mổ lấy thai tăng đột biến, theo bác sỹ Hoan là do thời gian gần đây trên các phương tiện truyền thông liên tục đăng tải thông tin về sản phụ tử vong khi sinh tại một số địa phương trong cả nước. Bên cạnh đó, nhiều bậc phụ huynh tương lai thiếu kiến thức về sinh sản, quan niệm sinh mổ là tuyệt đối an toàn. Đặc biệt, với nhiều người việc phẫu thuật giúp họ lựa chọn được ngày sinh, tháng sinh... cho quý tử. Đáng nói hơn, một số phụ nữ chọn sinh mổ với lý do “không muốn chịu đau khi sinh con”. Sản phụ Nguyễn Thị Phương, vừa sinh con tại Bệnh viện Đồng Nai tâm sự: Sức khỏe của tôi từ trước đến nay rất tốt, khi nhập viện các bác sỹ cũng khuyên không cần phải mổ. Nhưng nằm ở bệnh viện 1 ngày chuyển dạ đau quá, tôi bàn với gia đình yêu cầu bệnh viện cho mổ. Cứ tưởng mổ rồi sẽ không đau, nhưng hai ngày nay cơn đau bụng liên tục theo từng cơn, con mới sinh thì cứ nghẹt mũi, khó thở. Nếu biết trước thế này thì tôi đã chọn sinh thường.

Bác sỹ Hoan cho biết: Khi mổ lấy thai, người phụ nữ sẽ mất máu nhiều hơn khi sinh tự nhiên khoảng 30%; các tai biến trong phẫu thuật như thủng bàng quang, thủng ruột, nhiễm trùng… cũng có thể xảy ra, có thể gây nên tình trạng dính ruột, tắc ruột. Trong một số trường hợp, do mê tín nên có gia đình chọn giờ mổ vào ban đêm, tai biến băng huyết xảy ra, không đủ máu để truyền nên tính mạng của bà mẹ bị đe dọa. Đặc biệt, người mẹ đã 2 lần sinh mổ nếu sinh con lần 3 sẽ rất nguy hiểm vì tăng nguy cơ vỡ tử cung. Các kết luận khoa học cũng cho thấy, trẻ sinh mổ có nguy cơ suy hô hấp nặng và đe dọa tính mạng do sự can thiệp khi mẹ chưa chuyển dạ. Cũng tình trạng như bệnh viện đa khoa Đồng Nai Khoa sản của bệnh viện đa khoa Thống Nhất( tỉnh Đồng Nai) cũng lập kỷ lục về tỉ lệ phụ nữ chọn hình thức mổ lấy con. Chỉ tính riêng 9 tháng đầu năm nay, đã có hơn 10.000 ca sinh tại bệnh viện, trong đó tỷ lệ sinh mổ chiếm 40%, cao hơn 136% so với cùng kỳ năm 2011. Bác sỹ Vũ Thị Oanh, Trưởng khoa sản bệnh viện chia sẻ: Có nhiều sản phụ sức khỏe rất tốt, bệnh viện đã tư vấn cho họ là nên sinh tự nhiên. Song họ và gia đình cứ nằng nặc đòi được phẫu thuật và tha thiết yêu cầu nên bệnh viện không thể từ chối. Hiện nhiều người vẫn chưa nhận thức được sinh mổ không tốt, ngoài ra còn tốn kém thêm chi phí, sản phụ có thể gánh nhiều hậu quả sức khỏe về sau.

Bác sỹ Oanh cho rằng: Thiên chức lớn lao nhất của người phụ nữ là sinh con. Để thiên chức đó được trọn vẹn, tại sao chúng ta không sinh thường cho phù hợp với cấu trúc tự nhiên của cơ thể. Những năm qua, số trẻ em bị ngạt do sinh mổ luôn cao hơn số trẻ sinh thường. Bên cạnh đó, sinh tự nhiên, người mẹ sẽ không có những vết sẹo và vì mất máu ít nên nguy cơ băng huyết cũng giảm. Có nhiều trường hợp tử vong đáng tiếc đã xảy ra khi phụ nữ sinh tự nhiên, nhưng chúng ta hoàn toàn tránh được. Theo bác sĩ Phan Huy Anh Vũ, Giám đốc bệnh viện đa khoa Đồng Nai, tại những quốc gia có nền y tế phát triển trên thế giới, tỉ lệ mổ lấy thai của họ ở mức dưới 20%. Đây cũng là tỉ lệ phù hợp với khuyến cáo của Tổ chức Y tế thế giới về sản khoa. Song ở nước ta nói chung và Đồng Nai nói riêng, tỉ lệ này hiện đã vượt quá cao, điều này đã gây khó khăn cho các bác sĩ sản khoa vì sinh mổ nhiều rủi ro hơn, đồng thời tước đi nhiều lợi ích của cả mẹ và bé so với sinh thường.

Theo Giám đốc bệnh viện Đồng Nai: Đã đến lúc chúng ta phải cảnh báo và phê phán khuynh hướng lạm dụng mổ lấy thai. Song song với điều này, cũng cần tuyên truyền nâng cao nhận thức cho người dân nhất là những người chuẩn bị làm mẹ và cha kiến thức về sức khỏe sinh sản. Vì hiện nay, hiểu biết về mổ lấy thai của nhiều sản phụ hết sức mơ hồ. Rất nhiều sản phụ trẻ, có kiến thức và văn hóa cũng không cần biết mình có đủ điều kiện sinh thường, cũng không nghe hoặc trao đổi với bác sĩ sản khoa sinh mổ có nguy hiểm không, nhất là sinh mổ lần thứ hai. Tâm lý của đa số sản phụ nhất là sản phụ sinh con lần đầu cứ vào bệnh viện là đòi được mổ.

Công Phong