Tại địa chỉ 64 Mã Mây, phường Hoàn Kiếm, Hà Nội, một không gian nghệ thuật ngoài trời đầy thi vị đã được mở ra, mang đến luồng gió mới cho di sản văn hóa truyền thống.
Chương trình nghệ thuật “Hành trình Âm nhạc truyền thống”, một sự kiện nổi bật trong khuôn khổ dự án “Say Xẩm” diễn ra vào cuối tháng 10/2025, đã thu hút đông đảo du khách cùng hòa mình vào những giai điệu xẩm đậm chất đường phố.
Dự án “Say Xẩm” là tâm huyết của nhóm sinh viên ngành Truyền thông Đa phương tiện thuộc Trường Đại học FPT Hà Nội. Với mong muốn lan tỏa sâu rộng các giá trị văn hóa và kiến tạo một không gian trải nghiệm nghệ thuật độc đáo, nhóm đã chủ động khởi xướng chuỗi hoạt động này, nhằm đưa nghệ thuật hát xẩm - một loại hình diễn xướng dân gian độc đáo của Việt Nam đến gần hơn với công chúng hiện đại, thông qua các sự kiện và chiến dịch truyền thông đa dạng. Hành trình âm nhạc truyền thống chính là điểm nhấn đầu tiên, đánh dấu sự trở lại đầy ấn tượng của xẩm trên sân khấu đường phố.
“Hành trình Âm nhạc Truyền thống” đã thực sự mang xẩm đến gần hơn, gieo mầm tình yêu di sản văn hóa dân tộc trong trái tim thế hệ trẻ.
Đêm diễn được Trung tâm Nghệ thuật Truyền thống UNESCO Hà Nội phối hợp thực hiện, mang đến một không gian âm nhạc ngoài trời tràn đầy sức sống. Tại đây, những làn điệu xẩm mộc mạc, gần gũi đã được giới thiệu và lan tỏa một cách đầy sáng tạo. Khán giả không chỉ được đắm mình trong những tiết mục biểu diễn mang đậm hơi thở dân gian, mà còn có cơ hội giao lưu, trò chuyện trực tiếp với các nghệ sĩ gạo cội, những người đã dành cả cuộc đời để gìn giữ và phát huy nghệ thuật xẩm.
Sự kiện đã thu hút không chỉ những người yêu văn hóa truyền thống mà còn rất nhiều bạn trẻ, học sinh, sinh viên, và đặc biệt là đông đảo du khách quốc tế đang sinh sống và làm việc tại Hà Nội, những người muốn khám phá thêm về nét đẹp văn hóa Việt Nam.
Một trong những điểm nhấn của đêm diễn là sự góp mặt của các cây đại thụ trong làng xẩm Việt Nam. Có thể kể đến, đó là NSND Xuân Hoạch, người được mệnh danh là người giữ lửa cho xẩm. Với tài năng và sự am hiểu sâu sắc, ông là người hiếm hoi còn nắm giữ được trọn vẹn hồn cốt của nghệ thuật hát xẩm cổ.
Tiếp bước NSND Xuân Hoạch là nghệ nhân Tạ Hạnh, học trò kế nhiệm của ông và cũng là một người truyền lửa đầy nhiệt huyết. Nghệ nhân Tạ Hạnh hiện là Giám đốc Trung tâm Nghệ thuật Truyền thống UNESCO Hà Nội và cũng là Chủ nhiệm Câu lạc bộ Nghệ thuật hát Xẩm của thành phố Hà Nội, một trong những CLB xẩm hoạt động sôi nổi nhất hiện nay. Nghệ nhân Tạ Hạnh cũng là người tiên phong đưa hát xẩm vào trường học qua các chương trình hợp tác. Sự hiện diện của các nghệ nhân đã mang đến những màn trình diễn tràn đầy cảm xúc, giúp người trẻ tiếp cận sâu hơn với kho tàng âm nhạc dân gian, những giá trị văn hóa đang cần được gìn giữ và phát huy trong đời sống đương đại.
Du khách trải nghiệm sử dụng các nhạc cụ dân gian truyền thống.
Song song với các tiết mục biểu diễn hát xẩm với các làn điệu, tích chuyện phong phú do CLB Nghệ thuật hát Xẩm Hà Nội đảm nhận, chương trình còn là một bữa tiệc âm nhạc truyền thống đa sắc màu. Khán giả đã được thưởng thức những loại hình nghệ thuật đặc sắc khác như chèo, chầu văn và quan họ, tạo nên một bức tranh toàn cảnh về di sản âm nhạc Việt Nam trong đời sống đương đại. Điều này không chỉ làm phong phú thêm trải nghiệm của người xem mà còn nhấn mạnh sự đa dạng, phong phú của văn hóa Việt.
Dự án “Say Xẩm” không chỉ là một chiến dịch truyền thông mà còn là một minh chứng sống động cho thấy nghệ thuật truyền thống hoàn toàn có thể tìm được chỗ đứng trong lòng giới trẻ khi được tiếp cận một cách sáng tạo và phù hợp với thời đại. Thông qua những nỗ lực không ngừng nghỉ của nhóm sinh viên Trường Đại học FPT và sự phối hợp của Trung tâm Nghệ thuật Truyền thống UNESCO Hà Nội, “Hành trình Âm nhạc Truyền thống” đã thực sự mang xẩm đến gần hơn, gieo mầm tình yêu di sản văn hóa dân tộc trong trái tim thế hệ trẻ. Đây là một tín hiệu đáng mừng cho sự phát triển và bảo tồn các giá trị văn hóa truyền thống của Việt Nam trong tương lai.