Theo tờ Guardian (Anh), manh mối thứ hai là việc phát hiện hai lá cờ tự chế của tổ chức Nhà nước Hồi giáo (IS) tự xưng trong chiếc xe đăng ký thuộc sở hữu của nghi phạm, đỗ gần nơi chúng phát động cuộc tấn công đẫm máu vào đám đông đang mừng lễ Hanukah của người Do Thái, sát bãi biển Bondi, Sydney ngày 14/12. Hãng tin DPA (Đức) đưa tin rằng Thủ tướng Australia Anthony Albanese ngày 16/12 cho biết những kẻ tấn công dường như đã chịu ảnh hưởng bởi hệ tư tưởng của IS.

Trong khi đó, IS duy trì hoạt động tại Philippines thông qua các nhóm thánh chiến địa phương như Maute, Abu Sayyaf, Dawlah Islamiyah và Những chiến binh tự do Hồi giáo Bangsamoro (BIFF).

Trận chiến giành quyền kiểm soát thành phố Marawi năm được xem là thời điểm ảnh hưởng của IS đạt đỉnh tại Mindanao, khi nhiều nhóm vũ trang từ các tỉnh đảo trong khu vực đã liên kết với nhau, hình thành một lực lượng chiếm giữ trung tâm kinh tế của thành phố Hồi giáo duy nhất ở Philippines.

Giới chức Philippines vào ngày 16/12 xác nhận rằng hai nghi phạm xả súng tại bãi biển Bondi đã nhập cảnh vào nước này một tháng trước vụ tấn công và ở lại trong phần lớn tháng 11. Người phát ngôn Cục Di trú Philippines – bà Dana Sandoval cho biết: "Sajid Akram (50 tuổi) quốc tịch Ấn Độ, và Naveed Akram (24 tuổi), quốc tịch Australia, đã cùng nhau đến Philippines vào ngày 1/11/ 2025 từ Sydney, Australia". Bà Sandoval cho biết thêm, cả hai đều khai báo thành phố Davao tại đảo Mindanao là điểm đến cuối cùng của họ. Hai nhân vật này rời Davao vào ngày 28/11, di chuyển tới Manila để nối chuyến bay sang Sydney.

Dưới đây là video cho thấy một tay súng bị tước vũ khí trên bãi biển Bondi (nguồn: Reuters):

Hiện vẫn chưa rõ hai người đàn ông này đã làm gì tại Philippines. Tuy nhiên, trong nhiều năm qua, giới chức an ninh và các nhà phân tích cho rằng quãng thời gian hoạt động ở nước ngoài, trong môi trường có sự hiện diện của những tay súng cực đoan giàu kinh nghiệm và quyết liệt, là “yếu tố X” có thể biến một kế hoạch manh nha, nghiệp dư thành cuộc tấn công được chuẩn bị và thực hiện bài bản.

Có giả thuyết cho rằng hai nghi phạm này chỉ muốn tận hưởng một kỳ nghỉ “xả hơi” cuối cùng trước khi ra tay. Trên thực tế, những trường hợp như vậy trong các vụ tấn công tương tự là cực kỳ hiếm hoi.

Một khả năng khác là hai nghi phạm này đã tìm đến số ít các nhóm cực đoan vẫn còn hoạt động ở đảo Mindanao để được huấn luyện quân sự. Đây là kịch bản được cho thuyết phục hơn, nhưng cũng đồng nghĩa với việc hai cha con nghi phạm thiếu kinh nghiệm phải vượt qua những thách thức hậu cần và thực địa vô cùng khắc nghiệt.

Ngoài ra, nhiều khả năng Sajid Akram – người có giấy phép sử dụng súng và sở hữu 6 khẩu súng – vốn đã thành thạo việc sử dụng vũ khí. Kế hoạch của họ không hề phức tạp: nổ súng vào một đám đông người dân thường không vũ trang đang tham gia buổi sinh hoạt tôn giáo trên bãi biển. Dường như họ không lên kế hoạch bắt con tin hay cố thủ để đối đầu với lực lượng an ninh. Những kỹ năng sẵn có có lẽ đã đủ cho mục đích tàn bạo của họ.

Thông thường, mục đích của việc huấn luyện ở nước ngoài không hẳn là để truyền đạt kỹ năng, mà là tạo dựng gắn kết và gieo vào đầu người tham gia ý chí hành động quyết liệt. Từ hàng chục âm mưu khủng bố trong quá khứ – như các vụ tấn công ở Paris (Pháp) năm 2015, các vụ đánh bom liều chết tại London (Anh) năm 2007 hay sự kiện 11/9 năm 2001 – có thể thấy đây thường là yếu tố then chốt.

Điều này có thể được thực hiện theo nhiều cách khác nhau: chẳng hạn thông qua quá trình giảng dạy cường độ cao của một cá nhân có sức lôi cuốn và được kính trọng, người diễn giải phiên bản méo mó của tôn giáo theo cách cực đoan, thay vì dạy các kỹ năng. Việc bị cô lập – đặc biệt là khi ở xa môi trường quen thuộc và những người thân quen – tạo điều kiện cho quá trình cực đoan hóa diễn ra nhanh chóng, đặc biệt nếu đối tượng đã bị ảnh hưởng trước đó bởi tuyên truyền trực tuyến.

Vào thời điểm này, vẫn còn nhiều điều chưa được làm rõ xung quanh vụ tấn công ngày 14/12. Nhưng một điều đã trở nên rõ ràng rằng hơn một thập kỷ kể từ khi IS hình thành, “thương hiệu” của tổ chức này, cùng hệ tư tưởng cực đoan và tàn bạo, vẫn thu hút được nhiều phần tử.