Liên hợp quốc (LHQ) ngày 20/7 công bố báo cáo cho biết số ca tử vong do căn bệnh AIDS trong năm 2016 là 1 triệu người, giảm gần một nửa so với mức đỉnh điểm 1,9 triệu người tử vong hồi năm 2005. Đây là lần đầu tiên LHQ ghi nhận quy mô của đại dịch HIV/AIDS đã được kiểm soát.
Theo báo cáo được công bố trước thềm hội nghị khoa học về AIDS tại thủ đô Paris của Pháp vào ngày 23/7 tới, không chỉ giảm cả số ca lây nhiễm HIV và số ca tử vong do AIDS, mà ngày càng nhiều bệnh nhân được tiếp cận với các liệu pháp điều trị kháng HIV, giúp kéo dài sự sống.
Đốt nến trong lễ kỷ niệm Ngày Thế giới phòng chống HIV/AIDS tại Quezon, Philippines ngày 1/12/2016. Ảnh: AP/TTXVN |
Báo cáo, do Chương trình Điều phối của LHQ về HIV/AIDS (UNAIDS) soạn thảo, nêu rõ: trong năm 2016, 19,5 triệu người trên tổng số 36,7 triệu ca nhiễm HIV đã được điều trị bằng liệu pháp kháng retrovirus (ARV), đánh dấu việc lần đầu tiên hơn một nửa số người lây nhiễm được điều trị theo phương pháp trên.
Cũng trong năm ngoái, thế giới ghi nhận 1,8 triệu ca nhiễm mới HIV, giảm gần một nửa so với mức 3,5 triệu ca của năm 1997.
Kể từ khi bùng phát vào những năm 80 của thế kỷ 20 đến nay, đã có khoảng 76,1 triệu người nhiễm HIV và khoảng 35 triệu người tử vong. Tính đến năm 2016, 70% số người nhiễm HIV đã được biết về tình trạng của mình, trong đó 77% được điều trị và 82% đã ngăn chặn hiệu quả sự phát triển của loại virus gây bênh AIDS.
Số ca nhiễm mới ở trẻ em cũng đã giảm rõ rệt từ 300.000 em vào năm 2010 xuống 160.000 em vào năm 2016, phần lớn là do ngày càng nhiều phụ nữ mang thai nhiễm HIV được tiếp cận với các loại thuốc ngăn chặn nguy cơ lây lan HIV sang con.
Trong thời gian gần đây, khu vực Đông và miền Nam châu Phi, nơi ảnh hưởng nặng nề nhất bởi căn bệnh thế kỷ này và được giới chức y tế tập trung nhiều nguồn lực hỗ trợ, đã đạt được nhiều tiến bộ đáng kể. Theo đó, từ năm 2010, số ca tử vong do AIDS tại khu vực vốn chiếm khoảng một nửa số ca nhiễm HIV trên toàn thế giới đã giảm khoảng 42%. Có tới 60% trong tổng số ca nhiễm HIV tại đây đã được điều trị theo liệu pháp ARV, tiến gần hơn tới mục tiêu của LHQ là đến năm 2020, 90% số người nhiễm HIV được tiếp cận liệu pháp này.
Tuy nhiên, UNAIDS vẫn bày tỏ quan ngại về 2 khu vực ghi nhận chiều hướng xấu của bệnh AIDS, đó là Trung Đông-Bắc Phi và Đông Âu-Trung Á khi cả 2 khu vực này đều bị ảnh hưởng bởi xung đột và bất ổn chính trị. Theo đó, tại Đông Âu và Trung Á, số ca nhiễm mới đã tăng 60%, trong khi số ca tử vong tăng gần 1/3 trong giai đoạn 2010-2016. Cùng thời điểm này, Trung Đông và Bắc Phi ghi nhận số ca tử vong do AIDS tăng khoảng 20%.
Báo cáo của UNAIDS nhấn mạnh dù đã đạt được những tiến bộ đáng kể, nhưng thế giới vẫn còn nhiều việc cần phải làm để hạn chế nguy cơ lây lan HIV/AIDS. Hiện vẫn có khoảng 30% số người nhiễm HIV chưa biết tình trạng bệnh của bản thân; 17,1 triệu người nhiễm virus này chưa được tiếp cận liệu pháp điều trị ARV và hơn một nửa trong tổng số người nhiễm HIV chưa ngăn chặn được diễn tiến của bệnh. Trong tổng số người nhiễm HIV, hơn 2 triệu trường hợp là trẻ em dưới 15 tuổi, song chỉ có 43% được điều trị bệnh.
AIDS là một căn bệnh mãn tính nguy hiểm do virus HIV gây ra. HIV phá hủy các tế bào của hệ miễn dịch, khiến cơ thể không còn khả năng chống lại các virus, vi khuẩn và nấm gây bệnh. Tuy nhiên, cho đến nay, chưa có bất kỳ loại thuốc nào có thể chữa khỏi hoàn toàn căn bệnh thế kỷ này. Những người nhiễm bệnh cho tới nay chỉ có thể kéo dài sự sống nhờ liệu pháp ARV để ngăn chặn sự lây lan của HIV.