Lễ đặt gánh - lễ ăn hỏi, là một nghi thức quan trọng, không thể thiếu trong lễ cưới của đồng bào Sán Chay huyện Lục Ngạn, tỉnh Bắc Giang. Nghi thức này được thực hiện sau khi những nghi thức dạm ngõ, so mệnh, thách cưới đã hoàn tất.




Lễ đặt gánh thường được thực hiện vào mùng một hay rằm hàng tháng. Đoàn nhà trai gồm 4 phụ lễ và ông mối sẽ mang các lễ vật (1 chai rượu, 1 kg thịt lợn, 1 phên đường, 1 gói trầu cau) tới nhà gái để bàn bạc và quyết định đồ sính lễ cho ngày cưới. Nhà gái và nhà trai sẽ thi hát đối trong lễ đặt gánh.

Nếu nhà trai trước khi vào nhà, mà hát thua nhà gái thì sẽ phải chịu phạt, đổ rượu lên đầu. Hát đối đáp là nét nổi bật, đặc sắc trong nghi thức đặt gánh của đồng bào Sán Chay và là một nét văn hóa truyền thống độc đáo, được đồng bào lưu giữ từ lâu đời.




Ngày nay, việc thách cưới chỉ có tính chất tượng trưng, là sự đồng nhất của nhà trai và nhà gái. Sau lễ đặt gánh là thời kỳ ăn giá bạc - thời kỳ hai họ đi lại và đôi trai gái tìm hiểu nhau.


Thu Loan