Sáng 16/10, tiếp tục chương trình Phiên họp, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến về dự án Luật Chuyển đổi số.
Thứ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Vũ Hải Quân phát biểu. Ảnh: Doãn Tấn/TTXVN
Trình bày nội dung cơ bản của dự thảo Luật, Thứ trưởng Thường trực Bộ Khoa học và Công nghệ Vũ Hải Quân nhấn mạnh, chủ trương của Đảng, Nhà nước về chuyển đổi số đã được xác lập nhất quán và thể hiện rõ trong các văn kiện chỉ đạo ở cấp độ cao nhất. Mục đích xây dựng Luật là nhằm hoàn thiện hệ thống pháp luật, tạo hệ thống pháp lý liên ngành về chuyển đổi số trong ngành, lĩnh vực; điều chỉnh mối quan hệ giữa các chủ thể tham gia các hoạt động trên môi trường số; thúc đẩy quá trình chuyển đổi số toàn diện; tăng cường hợp tác quốc tế và hội nhập.
Theo Thứ trưởng Vũ Hải Quân, Luật dự kiến gồm 8 chương với 79 điều, quy định chung về chuyển đổi số, bao gồm hạ tầng cho chuyển đổi số; chuyển đổi số hoạt động các cơ quan thuộc hệ thống chính trị và chính phủ số; kinh tế số, xã hội số và các biện pháp bảo đảm chuyển đổi số. “Luật này là luật khung, kế thừa và phát triển các quy định hiện hành còn phù hợp về công nghệ thông tin, kết nối các luật hiện hành, đồng thời bổ sung khoảng trống pháp lý để hình thành hành lang pháp lý đồng bộ, tổng thể điều chỉnh và thúc đẩy quá trình chuyển đổi số quốc gia”, ông Vũ Hải Quân cho hay.
Báo cáo tóm tắt thẩm tra dự án Luật Chuyển đổi số, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường Nguyễn Phương Tuấn cho biết, Ủy ban nhất trí với sự cần thiết ban hành Luật với những đề xuất của Chính phủ. Hồ sơ của dự án Luật trình theo trình tự, thủ tục rút gọn đủ điều kiện để Ủy ban Thường vụ Quốc hội xem xét trước khi trình Quốc hội tại Kỳ họp thứ 10.
Tuy nhiên, Cơ quan chủ trì soạn thảo cần tiếp tục rà soát, đối chiếu với các luật liên quan như đầu tư, đấu thầu, ngân sách nhà nước và phối hợp chặt chẽ với Cơ quan chủ trì soạn thảo các dự án Luật được trình tại Kỳ họp thứ 10 như Luật Thương mại điện tử, Luật Công nghệ cao (sửa đổi), Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Sở hữu trí tuệ, Luật An ninh mạng... để bảo đảm thống nhất trong hệ thống pháp luật.
Song hành với đó, xác định rõ vị trí, vai trò của Luật Chuyển đổi số trong hệ thống pháp luật, làm rõ mối quan hệ với các luật có liên quan trực tiếp đến hoạt động chuyển đổi số như Luật Giao dịch điện tử, Luật Căn cước, Luật Dữ liệu, Nghị quyết số 193/2025/QH15, Luật Công nghiệp công nghệ số, Luật Bảo vệ dữ liệu cá nhân, từ đó xác định rõ phạm vi điều chỉnh, mục tiêu quản lý cụ thể, bảo đảm không chồng chéo, trùng lặp.
Cho biết Luật Đầu tư cũng đang được đề xuất sửa đổi, trình tại Kỳ họp thứ 10, Phó Chủ nhiệm Nguyễn Phương Tuấn đề nghị rà soát các quy định liên quan trong Luật Đầu tư, bảo đảm đồng bộ, thống nhất giữa các dự thảo Luật.
Về quy định Dịch vụ công trực tuyến được thiết kế và cung cấp theo sự kiện cuộc sống của người dân và vòng đời doanh nghiệp, Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường cho rằng các thủ tục hành chính đã có trình tự, cách thức, thẩm quyền rõ ràng, bảo đảm quyền bình đẳng của các chủ thể theo pháp luật. “Quy định như tại dự thảo Luật có thể dẫn đến sự tùy nghi và thiếu thống nhất trong việc thực hiện thủ tục hành chính giữa các cơ quan khác nhau trong bộ máy cơ quan hành chính Nhà nước”, Phó Chủ nhiệm Nguyễn Phương Tuấn nhấn mạnh.
Ủy ban cũng đề nghị phân định rõ phạm vi “kinh tế số” được điều chỉnh trong dự thảo với những lĩnh vực kinh tế có sử dụng công nghệ số, nền tảng số được quy định trong pháp luật về thương mại, thương mại điện tử, bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng, tín dụng, ngân hàng, bảo hiểm; đồng thời rà soát với dự thảo Luật Thương mại điện tử về nền tảng số, trách nhiệm của chủ quản, người sử dụng nền tảng số trong kinh tế số.
Đối với quản lý đầu tư sản phẩm, hàng hóa; thuê dịch vụ; đặt hàng nhiệm vụ phục vụ chuyển đổi số, Ủy ban đề nghị nghiên cứu bổ sung cơ chế mua sắm đặc thù ngoài các hình thức trong Luật Đấu thầu như đặt hàng, giao nhiệm vụ trực tiếp với sản phẩm, dịch vụ công nghệ cao có tính chất phức tạp, độc quyền, sở hữu trí tuệ hoặc mang tính chiến lược quốc gia.
Ủy ban cũng đề nghị bổ sung quy định cho phép áp dụng các hình thức thanh toán linh hoạt, bao gồm thanh toán trước một phần hoặc toàn bộ, đối với các loại hình dịch vụ thuê công nghệ như thuê hạ tầng điện toán đám mây, thuê nền tảng phần mềm để phù hợp với thông lệ thị trường.
Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Thanh phát biểu. Ảnh: Doãn Tấn/TTXVN
Cho ý kiến tại phiên họp, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Thanh cho rằng, dự thảo Luật đã thể hiện tinh thần kế thừa các nội dung còn hợp lý của Luật Công nghệ thông tin; đồng thời bổ sung các quy định mới phù hợp với xu hướng công nghệ hiện đại như: trí tuệ nhân tạo, dữ liệu lớn, internet vạn vật, chuỗi khối và bản sao kỹ thuật số.
Cơ quan chủ trì soạn thảo cũng đã tham khảo khung chính phủ số cùng với các đạo luật quốc tế của EU, Nhật Bản, Hàn Quốc…, qua đó đã giúp dự thảo Luật tiếp cận với các chuẩn mực tiên tiến, tạo nền tảng pháp lý, thúc đẩy chuyển đổi số toàn diện với tinh thần lấy người dân và doanh nghiệp làm trung tâm, hướng tới kinh tế số và xã hội số bền vững.
Kết luận nội dung này, Phó Chủ tịch Quốc hội Lê Minh Hoan nêu rõ, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đề nghị, Chính phủ chỉ đạo, nghiên cứu bổ sung, tiếp tục quán triệt sâu sắc và rà soát, thể chế hóa đầy đủ các chủ trương, đường lối nghị quyết, kết luận của Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Bộ Chính trị nhằm tháo gỡ điểm nghẽn, thúc đẩy phát triển, tạo đột phá trong chuyển đổi số. Rà soát kỹ lưỡng các quy định có liên quan đến chuyển đổi số trong hệ thống văn bản quy phạm pháp luật, không quy định lại hoặc quy định dẫn chiếu đến các văn bản pháp luật trước đó để tránh mâu thuẫn, chồng chéo hoặc làm gia tăng chi phí tuân thủ pháp luật…
Phó Chủ tịch Quốc hội giao Thường trực Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường hoàn thiện báo cáo thẩm tra trình Quốc hội tại Kỳ họp thứ 10.
Cũng trong sáng nay, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã cho ý kiến về dự án Luật Công nghệ cao (sửa đổi); dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Quản lý nợ công.