Một thương hiệu OCOP mang đậm dấu ấn của vùng đất xứ Lạng là mật ong hoa ngũ gia bì Vân Thủy (xã Chiến Thắng). Khác với các loại mật ong thông thường, mật ong hoa ngũ gia bì được thu hoạch từ nguồn hoa của cây ngũ gia bì, loại cây mọc tự nhiên tại các vùng đồi núi xã Chiến Thắng. Đặc điểm nổi bật của loại mật ong là màu vàng nhạt, vị ngọt thanh mát pha lẫn chút đắng nhẹ đặc trưng; không chỉ cung cấp dinh dưỡng, mà còn chứa nhiều dược tính tốt cho sức khỏe, tăng cường sức đề kháng và làm chậm quá trình lão hóa.

Với những giá trị và sự khác biệt, mật ong hoa ngũ gia bì Vân Thủy, xã Chiến Thắng được công nhận là sản phẩm OCOP 3 sao và được bảo hộ chỉ dẫn địa lý vào năm 2023. Ông Hoàng Văn Phương, Giám đốc Hợp tác xã Nuôi ong lấy mật xã Chiến Thắng cho biết: Mật ong hoa ngũ gia bì Vân Thủy có giá bán dao động từ 400.000 – 500.000 đồng/lít tùy thời điểm, do đặc thù nên giá bán cao hơn các loại mật ong thông thường. Để phát triển thương hiệu, Hợp tác xã nhận đã nhận được hỗ trợ từ Sở Nông nghiệp và Môi trường, các doanh nghiệp về kinh phí để trang bị các máy móc, vật tư nông nghiệp… Các thành viên hợp tác xã cũng chủ động học hỏi kỹ thuật, đầu tư bao bì, nhãn mác và tem truy xuất nguồn gốc để đảm bảo chất lượng sản phẩm đến tay người tiêu dùng.

Nổi tiếng với hương vị ngọt giòn đặc trưng và núm quả có vành rộng như chiếc khuyên, sản phẩm nông nghiệp Hồng Vành Khuyên Văn Lãng OCOP 4 sao đã trở thành một thương hiệu nông sản được nhiều người biết đến. Quả hồng và các sản phẩm chế biến từ hồng Vành Khuyên như hồng treo gió, mứt hồng... không chỉ được tiêu thụ nhiều trong tỉnh mà còn được xuất đi nhiều địa phương khác.

Theo thống kê của cơ quan chuyên môn năm 2024, Hồng Vành Khuyên Văn Lãng có diện tích trên 1.390 ha (trồng chủ yếu tại các xã Na Sầm, xã Hoàng Văn Thụ… của tỉnh Lạng Sơn), sản lượng đạt khoảng 10.000 tấn, giá trị kinh tế ước tính trên 115 tỷ đồng.

Để bảo vệ và phát triển thương hiệu, quả hồng Vành Khuyên Văn Lãng đã được cấp chứng nhận bảo hộ nhãn hiệu tập thể vào năm 2016. Chính quyền các địa phương cũng đang khuyến khích người dân áp dụng quy trình sản xuất VietGAP, hữu cơ nâng cao chất lượng và giá trị sản phẩm.

Ông Hoàng Văn Hậu, Giám đốc Hợp tác xã Sản xuất, kinh doanh hồng Vành Khuyên Nà Mò, xã Hoàng Văn Thụ cho biết, hồng được người dân chăm sóc theo hướng VietGAP và hướng hữu cơ. Các cơ quan chuyên môn nhà nước cũng tổ chức các hoạt động tập huấn, tuyên truyền cho người dân về các kỹ thuật trồng, chăm sóc cây hồng trước và sau thu hoạch để nâng cao chất lượng, sản lượng sản phẩm…

Theo Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Lạng Sơn, hiện toàn tỉnh đã có 214 sản phẩm được công nhận đạt chuẩn OCOP từ 3 sao đến 4 sao. Có thể kể đến một số sản phẩm đã xây dựng được chỗ đứng vững chắc trên thị trường, được người tiêu dùng biết tới thương hiệu như: Quýt Bắc Sơn, Na Chi Lăng, Thạch đen Tràng Định, hồng Vành khuyên Văn Lãng… Đặc biệt hơn, vào tháng 5/2025, đầu năm 2025, lần đầu tiên một sản phẩm thuộc nhóm Hàng thủ công mỹ nghệ đã được công nhận OCOP 3 sao, đó chính là sản phẩm Trang phục dân tộc Nùng xã Thiện Thuật; đây không chỉ là sự công nhận về chất lượng sản phẩm mà còn là sự tôn vinh giá trị văn hóa bản địa đặc sắc của người Nùng Lạng Sơn.

Nhằm nâng cao chất lượng và mở rộng các sản phẩm OCOP, tỉnh Lạng Sơn đã triển khai nhiều giải pháp đồng bộ. Trong đó đặc biệt quan tâm đầu tư công nghệ, khuyến khích và hỗ trợ các chủ thể đầu tư, đổi mới công nghệ trong sản xuất, chế biến và bảo quản nông sản; Áp dụng tiêu chuẩn, các quy trình sản xuất tiên tiến như VietGAP, GlobalGAP, ISO…; Tất cả các sản phẩm được chứng nhận OCOP đều đạt yêu cầu về vệ sinh an toàn thực phẩm, với tem truy xuất nguồn gốc rõ ràng; Gắn kết OCOP với văn hóa địa phương…

Theo Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Lạng Sơn, Đinh Thị Thu, Lạng Sơn đặc biệt quan tâm công tác xúc tiến thương mại và mở rộng thị trường. Bên cạnh kênh bán hàng truyền thống, các chủ thể OCOP đã chủ động khai thác và sử dụng các nền tảng mạng xã hội, sàn thương mại điện tử, website để giới thiệu và bán sản phẩm. Các cấp, ngành trong tỉnh cũng đã hỗ trợ chủ thể có sản phẩm OCOP để tham gia trên các hội chợ, triển lãm, diễn đàn kết nối cung cầu…, giúp sản phẩm tiếp cận thị trường rộng lớn hơn.

Đặc biệt hiện nay, các địa phương trên địa bàn Lạng Sơn đang rất chú trọng và quan tâm tới công tác gắn kết các sản phẩm OCOP với phát triển du lịch, xây dựng các tour, tuyến du lịch trải nghiệm nông nghiệp, làng nghề…. Điều đó được xác định sẽ tạo ra chuỗi giá trị gia tăng cho cả nông nghiệp và du lịch, biến mỗi sản phẩm OCOP không chỉ là hàng hóa mà còn là “sứ giả văn hóa” của Lạng Sơn./.